Beden eğitiminin fonksiyonları nelerdir? Beden eğitiminin fiziksel gelişime etkileri, eğitim ve sağlık fonksiyonu hakkında bilgi.
BEDEN EĞİTİMİNİN FONKSİYONLARI
Beden eğitiminin iki ana fonksiyonundan söz edilebilir:
1. Fiziksel gelişiminin iyileştirilmesi:
Fiziksel gelişim, sağlıklı bir organizma için varsayılan değerlere mümkün olduğunca yakın, uyumlu ve işlevsel beden özellikleri ve yetenekleri kazanmak, organizmanın düzgün ve uyumlu büyümesini etkileyen etkinliklerle onu en iyi hâle getirmektir.
2. Motorik kapasitesinin geliştirilmesi:
Motorik kapasite, beden eğitiminin gerektirdiği içerik ve koşullar altında bir kişinin sahip olduğu motorik becerilerin ve hareketlerin bütünü, kişinin hareket yeteneklerinin toplamıdır. Fiziksel gelişim ve motorik kapasite arasında çok yakın bir ilişki vardır, bu iki fonksiyon, gelişimleriyle birbirini tetikleyen özelliklere sahiptirler. Bu nedenle organizmanın yapısal ve işlevsel gelişimi, motorik beceriler ve bedensel özellikler göz önünde tutularak daha geniş bir çerçeve içinde ele alınıp geliştirilmelidir. Bunu sağlamak için beden eğitimi programlarının okul içi etkinliklerin yanı sıra okul dışı etkinlikler olarak da düzenlenmesi gerekir.
Bu iki fonksiyonunun yanında beden aşağıdaki fonksiyonların da büyük bir önemi vardır:
Sağlık fonksiyonu:
Beden eğitiminin amaçları arasında, insanların sağlık durumlarının en üst düzeyde tutulması da yer alır.
Eğitim fonksiyonu:
Bedensel gelişimin insan kişiliğinin gelişmesi üzerindeki olumlu katkıları düşünüldüğünde, beden eğitiminin eğitim üzerindeki etkileri daha iyi anlaşılabilir. Beden eğitiminin kişinin fiziksel gelişiminin yanı sıra iş tekniğini, zihinsel kapasitesini, insan ilişkilerini ve estetik algısını olumlu etkilediği bilinmektedir. Fiziksel gelişimin etkilediği yönler şu şekilde ele alınabilir:
Zihinsel yönden: Fiziksel egzersizlerin uygulanması sırasında dikkat, bellek, yaratıcılık, gözlem kapasitesi gibi çok önemli zihinsel özellikler de gelişmektedir. Ayrıca beden eğitimi faaliyetlerine katılanlara dolaylı olarak efor fizyolojisi, motorik eylemlerin uygulama biyomekaniği ve/veya psikolojisi ile ilgili temel bilgiler verilir. Bu bilgiler fizik egzersizin uygulanmasının bilimsel olarak tanınmasını ve katılanların bilinçlendirilmesini sağlamaktadır.
Ahlâkî yönden: Fiziksel egzersizlerin uygulanması sırasında kişinin gerek günlük yaşamında, gerekse beden eğitimi programı içinde düzgün davranışlar sergilemesine büyük önem verilmektedir. Ayrıca disiplin, spor malzemelerini ve tesislerini koruma, başkalarıyla iyi ilişkiler içerisinde olma konularında gereken yetkinliğin verilmesine çalışılmaktadır.
Estetik yönden: Fiziksel egzersizlerin teknik ve taktik uygulamalarıyla, beden eğitimi faaliyetine katılanların estetik duyguları geliştirilmeye çalışılır. Müzik eşliğinde yapılan fiziksel egzersizler, ritm, uyum, zerafet, denge gibi estetik özelliklerin geliştirilmesine yardımcı olmaktadır.
Teknik ve profesyonel yönden: Fiziksel egzersizlerin uygulanması sırasında geliştirilen motorik özellikler, bazı mesleklerin uygulaması için temeldir. Çalışma seyrinin getirebileceği yüksek morfolojik ve fonksiyonel yeteneklerin ve sağlam motorik becerilerin gelişimi için, beden eğitimi önemli bir rol oynamaktadır.
Rekreasyon fonksiyonu:
Beden eğitimi uygulamaları katılımcılara kazandırdığı motorik beceriler, özellikler ve alışkanlıklar sayesinde boş zamanları daha zevkli bir biçimde (spor yaparak, sportif yarışmaları izleyerek) geçirmek için imkânlar sunmaktadır.
Yarışma fonksiyonu:
Yarışma ruhu insanı tanımlayan özelliklerden biridir. Dolayısıyla, beden eğitimi uygulamaları sırasında, hareket oyunları, bayrak yarışmaları ve genel yarışmalar düzenlenmesi önemlidir. Bu şekilde, katılımcıların yaratıcılığı, kazanma isteği ve ilk sırada yer alma duyguları geliştirilecektir.
