Beethoven 4. Dördüncü Senfonisi’nin özellikleri nelerdir? İlk yorumu ne zaman, nerede yapılmıştır, bölümleri, hakkında bilgi.
SENFONİ No. 4 «Si bemol majör» Op. 60
İlk yorumu: 1807 Viyana.
Bestecinin fırtınalı, acılı yaşamında mutlu bir çağın ürünüdür. «Dördüncü Senfoni»; 1806 yılı ilkbaharında Brunswick ailesinin Macaristan’daki sarayında geçen tatlı günlerin, çevresinde güzel kızların dolaştığı haftaların. Yaz sonlarına doğru dostu ve koruyucusu Prens Lichnowsky’nin çağrısı gelir. Lichnowsky, Silezya’da Graetz’deki köşkündedir. Beethoven orada Prens’le beraber Kont Franz von Oppersdorf’un şatosuna konuk olur. Kont bir müzikseverdir, özel orkestrası Beethoven’in «Birinci» ve «İkinci» senfonilerini ustalıkla çalmaktadır. Besteci yeni bir senfoni siparişi alır konttan; senfoni «do minör» tonalitede olacaktır. Bazı öğeleri çalar Beethoven konta ve avans olarak 500 florin alır Fakat Viyana’ya döndüğünde fikrini değiştirir, «do minör» «Beşinci Senfoni» yerine tamamlanmış «Dördüncü Senfoni»yi adar ve gönderir kont von Oppersdorf’a. Kont sesini çıkarmaz bu davranışa ama başka siparişte de bulunmaz bir daha.
Birinci bölüm (Adagio – Allegro vivace), esrarlı, romantik bir havayla girer. Bunu gene aynı tonda «çabuk» bölüm izler. Neşeyle örülmüş, mutlulukla işlenmiş bir bölüm. Berlioz’un ayrıntılarla yaptığı uzun açıklamada belirttiği gibi yapıtın ana karakteri olan neşe burada girer, bir nehir gibi akar, ara sıra yatağında kaybolur, yatak kurudu derken yeraltından fışkıran coşkun su kitleleri nehre eski yaşamını kazandırır. Malzeme ve aksesuvarın bileşimi yepyeni buluşlar istifidir. İkinci bölüm (Adagio), öylesine bir tatlılık, öylesine bir zerafetin yankısıdır ki Berlioz‘a göre işçilik endişesi gitmiş, akıcı bir lirizm bestecinin kalemini yöneltip durmuştur. Üçüncü bölüm (Allegro Vivace), bir «menuetto» ya da bir «scherzo» dur. Dördüncü bölüm (Allegro ma non troppo), coşkunluğun, hem de olağanüstü bir coşkunluğun sözcüklere sığmaz bir ustalıkla anlatımıdır. Bach’ı anımsatan bir giriş, sonra Mozart ve Haydn’a özgü espriyle dokunmuş bir hareket zinciri. Sanki eski ustalara benzeyişle gene onlara yönelen bir övgü, bir üstün saygı.
