Belgisiz Adıllar (Zamirler) Nedir? Belgisiz Zamirler İle İlgili Cümleler, Örnekler

0
Advertisement

Belgisiz adıl (zamiri) nedir? Belgisiz adılların özellikleri nelerdir? Belgisiz adıllar, zamirler ile ilgili cümle örnekleri, cümle içinde kullanımı.

Belgisiz Adıllar (Zamirler)

Belgisiz Adıllar (Zamirler) Nedir?

Kesinlikle bir kişi, bir nesne göstermeksizin adların yerine kullanılan, adları belgisiz biçimde karşılayan sözcüklerdir. Belgisiz adıllar dilimizde herkes, kimse, kimi, kimisi, biri, birisi, çoğu, hepsi, bazısı, falan, filan, birkaçı, birazı, birçoğu, başkası, birtakımı, insan, adam, şey gibi sözcüklerdir.

Bu sözcüklerden birkaçı, birçoğu, birtakımı, çoğu, biri, başkası gibi olanları iyelik eki almadıkları zaman belgisiz sıfat olurlar. Diğer adıllar ve ad soylu sözcüklerin özelliği olan hem tamlayan, hem de tamlanan olma özellikleri vardır. Belgisiz adıllar, bir tamlamada kullanıldıklarında çoğunlukla tamlanan olurlar ve bir ad gibi kullanılırlar.

Belgisiz Adıllar (Zamirler) İle İlgili Cümleler

  1. ***”Köyün evlerinin hepsi, kamıştan, sazdan, çitten yapılmış huğdur.”
  2. ***”Sonunda hepimiz günümüz dolunca gidivereceğiz.”
  3. ***”Kaşları çatık birisi vardı, tahsildar Fethi Efendiye benziyordu.”
  4. ***”Hepsinin, buraya zorla gelmiş denilebilecek bir hali vardı.”
  5. Bununla birlikte belgisiz adıllar da tamlayan olurlar:
  6. ***”Yaşlı köylü kimsenin yüzüne bakmadan söylendi.”
  7. ***”Herkesin damağında eğlencenin tadı kalmıştı.”
  8. ***”Kiminin parası, kiminin duası.”
    (Atasözü)
  9. ***”Kimsenin ahı kimsede kalmaz.”
    (Atasözü)
  10. Belgisiz adıllar ad durumu eklerini alırlar:
  11. ***”Bağa bahçeye, ekine tütüne, zeytine pamuğa, yani herkese, her şeye birden yarayan…”
  12. ***”Ben şimdi, ne küçüğüne, ne büyüğüne, hiçbirine ağzımı açıp bir şey söyleyemiyorum.”
  13. ***”Şaka bir yana, bugün kimseye söz etmeye gelmiyor.”
  14. ***”Kimseden kimseye hayır yok.”
    (Atasözü)
Belgisiz adılların ad durumuna girmiş olanlarına burada birkaç örnek verebiliriz:
kimseyi kimisini çoğunu
kimseye kimisine çoğuna
kimsede kimisinde çoğunda
kimseden kimisinden çoğundan
birkaçını başkasını hepsini
birkaçına başkasına hepsine
birkaçında başkasında hepsinde
birkaçından başkasından hepsinden
Örnekler:

Dilimizde belgisiz adıllar, kişi adılları kadar çok kullanılır ve örnekleri de boldur:

  1. ***”Kapıda da bekler, kimseyi içeri göndermem.”
  2. ***”Şimdi nasıl, hepsi de rahat.”
  3. ***”Bunu herkes gibi ben de bilirim.”
  4. ***”Seyran kızım, sen ne güzelmişsin meğer, kimsecikler farkında değilmiş.”
  5. ***”Kimileri bu sözlere okuyucuyu şaşırtmak diyor.”
  6. ***”Hiçbirisi böyle aslanca konuşabilir mi Ali Safa’nın karşısında…”
  7. ***”Öyle bir konuşuyorlardı ki kimse kimseyi dinlemiyordu.”
  8. ***”Düşünce namusu olmayan kişi kültürlü değildir.”
  9. ***”Her şeyin yokluğu yokluktur.”
    (Atasözü)
  10. ***”İnsanın (adamın, bir kimsenin) adı çıkmaktansa cam çıkması yeğdir.”
    (Atasözü)
  11. ***”Adam, kapı ile masa arasındaki iki üç adımlık açıklığı acelesiz geçti…”
  12. ***”Güvendik köy ama kimler yok ki aralarında ? Çoğu İzmirli.”
  13. ***”Yine bunların içinde bazısı da ayrıca kurulan bir düğmeyle…”
  14. ***”Kafalarının içindekinden başkası için tırnaklarını bile kesip atmazlar.”

Belgisiz adılların da kimi kez ilgeçlerle kullanıldığı olur: biri gibi, birçoğu gibi, başkası için, adam için, herkes için, herkes gibi, hepsi için, başkası kadar, adam gibi.

Advertisement

Leave A Reply