Bilimkurgu Nedir? Hangi Konuları İçerir, Özellikleri, Tarihçesi Hakkında Bilgi

Kurgubilim veya bilimkurgu nedir? Kurgubilimin özellikleri, içerdiği konular, tarihçesi, bilim kurgu hakkında bilgi.

Kaynak: pixabay.com

Bilimkurgu

Bilimkurgu veya Kurgubilim; gelecekte evrende gerçekleştirilecek yeni keşiflerin insanlar üzerinde yapacağı etkileri konu alan çalışma alanıdır. İngilizce “science fiction” olan türün adını Türkçeye “bilimkurgu” olarak kazandıran kişi yazar Orhan Duru’dur. 1 Ocak 1973 tarihli Türk Dili ve Edebiyatı dergisinde science fiction kelimesinin Türkçe karşılığı olarak “bilimkurgu” ismini önerir.

İki temel gruba ayrılır: Birinci grup, bugünkü bilgi, olanaklar ve toplumsal yapıdan kalkıp adım adım akıl yürüterek gelecekte olabilecek gelişmeleri tahmin etmek. Bu gruba şu örnekler verilebilir: Arthur C. Clark’ın The Sands of Mars (Marsın Kumları) 1952. Mars’a ilk gidenlerin oradaki savaşımlarını anlatır. Hal Clement’ın Mission af Gravity (Önemli Görev) 1954, tümüyle başka bir dünyayı, yabancı bir güneş sistemini anlatır. George Orwell’in 1984 (1949) adlı ünlü eseri dünyadaki totaliter toplumsal anlayışlardan kalkarak olabilecek gelişimleri ele alır.

İkinci grup, bilim fantezileri yapar. Düş gücünü zorlayarak olanaksız görülen geçişleri ve değişimleri kolaylıkla benimserler. Çeşitli olayları bir bütün içinde sunmaktan çok bir dramatik olay etrafında senaryolarını geliştirirler. Alfred Bester’in The Demolished Man (Yıkılan Adam) 1953, Ray Bradbury’in The Martian Chronicles (Merih Tarihleri) 1950, bu grubun örnekleridir.

Kurgubilimciler en çok şu konulan işler:

1. Başka gezegenlere, güneş sistemlerine, galaksilere yolculuk yapmak. Gittikleri yerlerde bilinen canlılara hiç benzemeyen varlıklarla karşılaşmak, onlarla savaşmak ve denetim altına alıp kullanmak.
2. Geçmişe ve geleceğe yolculuklar yapmak. Alternatif evrenlere gitmek.
3.  Doğal ya da bilimin gelişmesiyle insanda ortaya çıkacak psikolojik ya da biyolojik değişiklikler.
4. Parapsikoloji ve teknolojik ilerlemelerle sağlanacak süper güçlü ve yetenekli insanlar.
5. Bilimin doğrudan ya da dolaylı olarak insanın sosyokültürel ve biyolojik yapısına olumlu ya da olumsuz etkileri.

Kurgubilim tarihine ilişkin örnekler çok eskilere kadar götürülebilir. Gerçek gelişmeler 19. yüzyılda Jules Verne ve H.G. Wells tarafından başlatıldı. 20. yüzyılda teknolojinin çok fazla gelişmesiyle boyutları oldukça büyüdü. ABD ve İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın bir hale geldi. 1928’de ABD’li Hugo Gersnback’in kurduğu Amazing Stories (Şaşırtıcı Öyküler) adlı dergi geniş halk kitlelerine yayılmasında baş görev alanlardan biri oldu. Okuyucuları arasında genç kuşak ve akademi çevrelerinin genç kuşağı ilk sırayı alır. Bilim ve teknoloji eğitimi yapan okullara büyük bir eğilimin doğmasında etkili oldu.