Bir adet örnek bilimsel çalışma. Örnek bilimsel çalışmada çalışma yönteminin ve basamaklarının açıklanması, deney kontrolü.
Bilimsel Çalışma Örneği
Bilimsel çalışma yöntemi birçok bilim insanı tarafından uygulanmış ve uygulanmaktadır. Biyolojide bir kilometre taşı olan Pasteur’ün yapmış olduğu deney de bu yöntemlerle geliştirilmiştir.
Pasteur birçok araştırmacının aksini ispatlayamadığı “Kendiliğinden oluş” hipotezini çürütmeyi başarmıştır. Bu hipotez canlıların cansız maddelerden kendi kendine oluştuğunu iddia ediyordu.
Pasteur ise bunun doğru olmadığını yapmış olduğu kontrollü deneylerle ispatlamıştır. Bu konuda yapılan çalışmaların seyri aşağıdaki gibidir:
***Problem: Canlılar nasıl ortaya çıkmıştır?
***Gözlem: Açıkta kalan yiyecekler bozulmakta ve üzerinde kurtçuklar oluşmaktadır.
***Hipotez: Canlılar cansız maddelerden kendiliğinden meydana gelemez.
***Tahmin: Açıkta kalan yiyeceklerin bozulmasına neden olan yiyecekler hava ile taşınmaktadır.
***Kontrollü deney: Cam kavanoza şeker ve maya hücreleri içeren çözeltiyi koyarak kaynattı. Daha sonra kavanozun ağzına ince uzun kıvrımlı borular geçirerek çok az havanın (mikroorganizmalar hariç) içeri girmesini sağladı.
Düzeneği tekrar ısıtarak borudaki canlıların ölmesini sağlayarak mevcut havayı da dışarı çıkardı. Daha sonra açık havaya bırakılan düzenekte hiçbir canlının gelişmediğini gözlemledi (deney grubu).
Aynı çözeltiden başka bir kavanoza da koyarak deney grubunda olduğu gibi kaynattı. Deney grubundan farklı olarak bu kavanozlara ince boru bağlamayıp açık havada bıraktı. Bir süre sonra bu kavanozlarda bazı canlıların geliştiğini gözledi, (kontrol grubu).
***Sonuç: Pasteur’ün yapmış olduğu bu deneyler sonucunda “Canlıların cansız maddelerden kendi kendine oluşmadığı” görüşü gerçek haline gelmiştir.
Kontrollü deney örneği
Kontrollü deney örneği: Bitkilerin gelişmesinde Mg mineralinin rolünü araştırıyorsak, kontrol grubuna normal dozda magnezyum verilirken deney grubuna değişik dozlarda Mg verilir.
Magnezyumun değişik dozlarının bitki gelişimine etkileri gözlenerek veriler düzenli aralıklarla not edilir. Bu deney sırasında Mg’nin dozu dışında sıcaklık, nem, su ve oksijen miktarı, diğer minerallerin dozu gibi faktörler her iki grup için aynen uygulanmalıdır. Bu faktörlerden birinin farklı olması durumunda sonuçlar geçerliliğini yitirir.
