Bilmece ve Bulmaca Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Folklorumuzda da yeri olan bilmece ve bulmacalar hakkında genel bilgi.

Bilmece BulmacaBir şeyin adını anmadan, sadece özelliklerini üstü kapalı bir şekilde söyleyerek, o şeyin ne olduğunu bulmasını karşısındakine bırakan bir eğlencedir. Bilmecenin içinde daima bir soru bulunur. Bu sorunun cevabını bulmak daha çok çocuklar arasında bir eğlence aracıdır.

Eskiden halk şairleri birbirleri ile çekişmek için ölçülü ve kafiyeli bilmeceler sorarlardı. Bir takım kelime oyunları yapılır, vurgulara göre anlam değişir, bilmecenin zor olması kadar, söylenilen sözün edebi bir değeri olmasına dikkat edilirdi. Bu bakımdan, bilmecenin folklorumuzda önemli bir yeri vardır.

Bugün bilmece bir eğlence ve oyundan başka bir şey değildir. Daha çok çocuklar arasında rağbet görmektedir. Biri bilmeceyi sorar. Bunu bilecek olanın: “Canlı mı, cansız mı“, “Yenir mi, yenmez mi?” gibi, cevabı kolaylaştıracak sorular sorma hakkı vardır.

Gazetelerde, çeşitli dergilerde okuyucunun vaktini hoşça geçirmesi, boş vaktini değerlendirmesi için resimlerle, kelimeler ve rakamlarla düzenlenen oyunlar da birer bilmecedir. Bunlara daha çok “bulmaca” adı verilir.

Eski Bilmecelere Örnekler:

Advertisement

Bilmeceler ortaya çıktıkları dönemin konuşma tarzı ve bakış açısını yansıtır. İşte o tarz bilmecelerden örnekler:

El kadar mezar dünyayı gezer : Ayakkabı

Gökte açık pencere kalaylı bir tencere : Ay

O odanın içinde oda onun içinde : Ayna

Yedi delikli tokmak bunu bilmeyen ahmak : Baş

Dağdan gelir sekerek kara üzüm dökerek : Keçi

Advertisement

İki çubuk makas hokkabaz mı hokkabaz : leylek

Bilmece bildirmece dil üstünde kaydırmaca : Dondurma

Ağzı açık alamet içi kızıl kıyamet : Fırın


Leave A Reply