Birinci ve İkinci İnönü zaferleri ile ilgili olarak genel bilgilerin yer aldığı yazımız. Bağımsızlık yolundaki ilk savaşımız olan İnönü Savaşları hakkında bilgiler.
BAĞIMSIZLIK SAVAŞLARI BİRİNCİ VE İKİNCİ İNÖNÜ ZAFERLERİ
Birinci înönü Savaşına kadar gerek Yunan ordusuyla, gerekse yurttaki ayaklanmalarla uğraş veren kuvvetler, ulusal kuvvetlerdi. Bunlar yerel bazı kuvvetlerdi. Birleşik olmadıkları için yaptıkları savaşlar ancak bir yerde oluyor ve bu nedenle başarılı olamıyorlardı. Büyük Millet Meclisi Hükümetinin kararı ile ordumuz kurulmuş ve bunlardan birisi de Batı Cephesi Komutanlığı olmuştu. İşte, ilerleyen Yunan ordusuna karşı ilk zaferi Batı Cephesi Komutanlığına bağlı ordumuz kazandı. Birinci İnönü Savaşı olarak bilinen bu zafer, 9-10 ve 11 Ocak 1921 günleri yapılan savaşlarla kazanıldı. 11 Ocak 1921 sabahı Türk ordusu kaçmakta olan düşmanı kovaladı. Düşman çok kayıp verdi. Bu savaşla, ulusal kuvvetlere karşı savaşmakta olan Çerkez Ethem ve kuvvetleri de yenildiler. Yunanlılara sığındılar. O zamana kadar Albay İsmet olarak bilinen cephe komutanı İsmet Bey, general olmuştu. (İsmet İnönü).
Birinci İnönü zaferi, Büyük Millet Meclisi Hükümetinin ilk zaferiydi. Bütün yurtta büyük sevinçle karşılandı. Birinci İnönü zaferi, o zamana kadar Anadolu’daki çalışmaları küçümseyen bağlaşık devletleri düşündürmeye başlamıştı. Bu nedenle Londra’da bir toplantı yapmışlar ve Büyük Millet Meclisi hükümetinden de gidecek heyet içinde üye bulunmasını istemişlerdi. Bu suretle Anadolu içindeki ulusal çalışmalar, bağlaşık devletlerce kabul edilmiş oluyordu. Büyük Millet Meclisi’nin seçtiği heyet Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey başkanlığında Antalya üzerinden Londra’ya gitti.
Türk heyeti Londra’da, Anadolu’nun hemen boşaltılmasını istedi. Yunanlılar da toplantıda bulunuyorlardı. Onlar da Anadolu’yu boşaltmayacaklarını ve Sevr Antlaşmasında değişiklik yapılmasını istediler. Toplantı bir sonuç alınamayarak dağıldı. Türk heyeti daha yurda gelmeden, Yunanlılar tekrar ordularını Anadolu’nun içine doğru harekete geçirdiler.
Mustafa Kemal, bu çeşit toplantılarla bir şey kazanılamayacağını anlamış ve çalışmalarını buna göre yapmaya başlamıştı. Yunan ordusu Birinci İnönü yenilgisinden sonra ordusunu yeniden düzenlemişti. 23 Mart 1921 günü, Bursa’dan İnönü kasabasına doğru yürüyüşe geçmişti. Ayrıca bir kol Yunan ordusu Uşak’tan, Afyon yönüne doğru ilerliyordu.
Yunan ordusu 26 Mart 1921 gününden itibaren, İnönü cephesine saldırmaya başladı. Türk askerleri vatanları için canla başla düşmana karşı koyuyor, kin ve nefretin oluşturduğu bir duygu ile düşmana saldırıyor ve onu öldürüyordu. Sanki onlara «sizin burada ne işiniz var, bu topraklarda ne hakkınız var» diyordu. Bu ruh içinde düşmana saldıran Türk ordusu iyi yönetildiği için, yaptıkları kanlı savaşlarla Yunan ordusunu ikinci kez yenerek perişan etti, (1 Nisan 1921.) İkinci İnönü zaferiyle Batı Cephesi Komutanı İsmet Paşa, büyük bir zafer daha kazandı.
Yunan ordusu Anadolu’nun içinde bir kez daha yeniliyor, bir kez daha Türk ordusunun önünden kaçan erleri, canını kurtarmaya çalışıyordu.
