24 Ekim günü kutlanan Birleşmiş Milletler Günü anlam ve önemi ile ilgili bilgi, Birleşmiş Milletlerin kuruluşu ve amacı, çalışmaları hakkında bilgi.
Büyük devletlerin çıkar kavgaları I. ve II. Dünya savaşlarına neden olmuştur. I. Dünya Savaşı 1914-1918 yılları arasında dört yıl, II. Dünya Savaşı 1939-1945 yılları arasında altı yıl sürmüş; kentler yanmış, yıkılmış, 50 milyon insan yaşamını yitirmiş, sevdiklerinden ayrılmış, iş dünyaları alt üst olmuştur.
Görülmüştür ki, 20. yüzyılın savaşları sadece birkaç devleti ilgilendirmiyor, dünyanın tüm ülkelerini etkiliyor. Büyük yıkımlar getiren dünya savaşlarını önlemenin tek yolu, devletler üstü bir düzen kurmaktır. Birleşmiş Milletler Örgütü, tüm dünya uluslarının barış ve güvenliklerini sağlamak amacıyla Türkiye’nin de aralarında Olunduğu 50 ülke tarafından 1945’te kurulmuştur. Bu örgüt; insan haklarını, tüm ulusların eşitliğini ilke edinmiştir. Savaşları önlemek, sosyal gelişmeyi sağlamak, iyi komşuluk ilişkileri kurup barış içinde yaşamayı sağlamak önde gelen görevlerindendir.
Böylece Atatürk’ün: “Yurtta barış, dünyada barış” özdeyişi Birleşmiş Milletler Örgütü’nün temel amaçlarından birisi olarak dünyaca benimsenmiştir.
Birleşmiş Milletler Örgütü 6 ana kuruldan oluşur:
1. Genel Kurul:
Birleşmiş Milletler Örgütü’nü oluşturan 200 ülkenin beşer temsilciyle katıldığı, yılda bir kez toplanan bir kuruldur. Amacı; barışı ve işbirliğini sağlamaktır.
2. Güvenlik Konseyi:
Konseyin 5’i daimi olmak üzere 11 üyesi vardır. Daimi üye devletler: Çin Halk Cumhuriyeti, ABD, İngiltere, Fransa, Rusya’dır. Kalan geçici on üye ise; genel kurul tarafından 2 yılda bir seçilir. Dünya barışından sorumlu Güvenlik Konseyi 1991’de aldığı kararla Körfez Savaşı’nda etkili olmuş, Kuveyt’in işgaline son verdirmiştir Kıbrıs’ta, Bosna-Hersek’te yararlı etkinlikleri görülmüştür.
3. Ekonomik ve Sosyal Konsey:
Üye devletlerin ekonomik ve sosyal yönden gelişmelerine yardımcı olur.
4. Vesayet Konseyi:
Kendini henüz yönetemeyen, sömürge ülkelerinin ekonomik, sosyal, kültürel haklarını korur.
5. Uluslararası Adalet Divanı:
Hollanda’nın Lahey kentinde bulunan bir örgüt uluslararası anlaşmazlıkları çözmeye çalışır.
6. Genel Sekreterlik:
Güvenlik Konseyi’nin önerisiyle Genel Kurulca seçilen bir “Genel Sekreter” ve görevlilerden oluşur. Birleşmiş Milletler Örgütü’nün yönetimini üstlenmiştir. Çalışmalarını her yıl Genel Kurul’a açıklar.
Merkezi ABD’nin New York kentinde bulunan Birleşmiş Milletler Örgütü’nün: UNESCO (Eğitim, bilim, kültür), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), FAO (Gıda ve Yardım) UNICEF (Dünya Çocuklarına Yardım) gibi yan kuruluşları da çok yararlı çalışmalar yapmaktadır.
Dünya barışının Birleşmiş Milletler Örgütü aracılığı ile sağlanacağına inanmalıyız ve güvenmeliyiz.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER
Birleşmiş Milletler New York şehrinde bulunan uluslararası bir organizasyondur. Üye ülkeler, burada bir araya gelerek sorunları tartışır ve çözümler bulmaya çalışır.
II. Dünya Savaşı sonrasında 1945 yılında müttefikler tarafından kurulmuştur. Birleşmiş Milletler (BM) büyüyerek dünyadaki yaklaşık 200 bağımsız ülkeden 191’inin üye olduğu bir organizasyon olmuştur. BM itilaf içindeki üyeler arasındaki görüşmelere aracılık eder. Bunun yanı sıra BM’e bağlı birçok kuruluş insani yardım amacına hizmet eder.
GENEL MECLİS
Her BM üyesi ülke Amerika’nın New York şehrinde toplanan Genel Meclis’te bir oya sahiptir. Genel Meclis BM çalışmalarını onaylar, önemli konuları tartışır ve paranın nasıl harcanacağına karar verir. Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesi barış ve güvenlik konularından sorumludur. Herhangi bir ülkeye, bir barış gücü gönderebilir ve saldırgan hareketleri kınayabilir. Amerika, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin bu konseyin beş daimi üyesidir.
BM KURULUŞLARI
- Dünya Sağlık Organizasyonu (WHO)
- Yiyecek ve Tarım Organizasyonu (FAO)
- Uluslararası Para Fonu (IMF)
- BM Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO)
- Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonunun (ICAO)
- Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF)
Birleşmiş Milletler Daimi Üyeleri Listesi
İNSANİ YARDIM ÇALIŞMASI
BM ticaret, sağlık, eğitim ve kültürel anlaşma gibi çalışmaları destekler. Bu çalışma ekonomik ve Sosyal Konsey birimleri tarafından gerçekleştirilir. Fakir ülkelere yardım projeleri, sağlık yardımları ve azınlık haklarını desteklemek gibi konularda ödeme yapar.
UNICEF fakir ülkelerdeki çocukların refahını destekler. BM 1991 yılında Rio de Janetro’da bir zirve yaptı. Bu zirvede dünya liderleri çevresel problemleri tartıştılar.
Birleşmiş Milleti« Genel Meclisi, önemli konuları görüşmek üzere her yıl sonbaharda üç aylık bir süre için biraraya gelir. Rusya’nın 1956 yılında Macaristan’ı işgali gibi acil durumlarda özel oturumlar düzenleyebilir.
BİRLEŞMİŞ MİLLETLERDE SORUNLAR
2000li yıllarda Birleşmiş Milletleri sorunlar kuşattı. ABD, Birleşmiş Milletleri gelişmiş ülkelere önyargılı olmakla suçladı ve reformlar yapılana kadar kendi payını ödemeyi reddetti. 2003 yılında Irak’a askeri harekat yapılıp yapılmamasıyla ilgili anlaşmazlık yaşandı. ABD’nin önderliğinde bir koalisyon BM’in desteği olmaksızın Irak’a saldırdı.
