Bitkiler suyunu nasıl alır, nereden elde eder? Bitkilerin suyu emmeleri, kullanımları, kazanmaları hakkında bilgi.
Bitkiler Suyunu Nasıl Alır?
Bir bitki bir kara hayvanının yapmakta olduğu gibi bir yerden bir yere giderek suyunu tedarik edemez. Bitki kendine lâzım olan suyu kökleriyle alır. Suyu bulabilmek için kökler, toprağın içinde geniş bir alana yayılırlar. Su köklere emici tüyler, yoluyla girer. Emici tüyler toprakta bulunana nazaran daha fazla miktarda eriyik halinde maddeler (örneğin şeker ve tuzlar) taşırlar. Bitkinin içinde ve dışarıda bulunan bu yoğunluk farkından dolayı, su emici tüylere hücre zarlarından osmos denilen bir olay yoluyla girecektir.
Emici tüylere giren su, bu hücrelerin özsuyunun yoğunluğunu seyreltir ve bu suretle emici tüylerdeki yoğunluk komşu hücrelerine göre azalmış olur. Bundan dolayı komşu hücreler emici tüylerden su alır ve böylece devam ederek su kökün merkezine kadar ilerlemiş olur.
Bu durum suyun kökün merkezine kadar gelebilmesini aydınlatabilir, fakat su kökten gövdeye ve bitkinin tepesindeki yapraklara kadar nasıl yükselir? Küçük otsu bir bitki için bu büyük bir mesele değildir, fakat yüz metrenin üstünde olabilen yüksek ağaçların tepesine kadar su sütununu yükseltebilecek kuvvet çok büyüktür. Yapraklar çok miktarda şeker ve fotosentez sonucu meydana gelmiş diğer maddeleri toplarlar. Güneşin sıcaklığı sebebiyle yaprakların yüzeyinde su kaybolmakta ve buradaki hücrelerde yoğunluk fazlalaşmaktadır. Bundan ötürü komşu hücrelerden, kaybettikleri suyu telâfi etmek üzere su çekerler.
Bu olay hücreden hücreye devam ederek gövdeye kadar gelir. Böylece gövdede bulunan su iletici borulardaki basınç azalmış ve basıncın azalmasının yaratmış olduğu çekici kuvvet atmosfer basıncının birkaç katına yükselmiş olur. Sonuç suyun gövdeden yaprağa çekilmesidir. İnce bir boru içinde su moleküllerinin birbirine sıkıca yapışmış olmalarından ve böyle bir su sütununu koparmak için çok yüksek bir kuvvete ihtiyaç olduğundan dolayı, gövdenin tepesinden köke kadar devam eden bu su sütunu yukarı doğru çekilmektedir.
