Boğa güreşi nedir? Boğa güreşi tarihçesi nedir? Boğa güreşi nasıl yapılır ayrıntılı anlatımı. Matador, ruedo, banderillo ve pikador ne demektir.
Boğa Güreşi
Boğa İle insan arasında yapılan ve insanın elindeki kılıçla boğayı öldürmesine dayanan bir spordur. Daha çok İspanya‘da yapılır. İspanyolların milli sporu sayılır.
Boğa güreşleri Eski Yunanistan ve Roma’da da yapılırdı. Fakat bunlar daha çok hayvanlara eziyet etme üzerineydi. Eskiden İngiltere’de yapılan “Bull Baiting” (boğaya köpek saldırma) da bu çeşit bir eğlenceydi. Magripliler’de de bu cins bir oyun vardı. Endülüs’ü aldıkları zaman bu geleneği oraya götürdükleri, İspanya’ya boğa güreşlerinin bu yoldan girdiği sanılıyor.
Boğa güreşi İspanya’dan sonra Portekiz, Fransa ve İtalya’ya da geçmişse de oralarda yaygın bir hal almamıştır. Yalnız Orta ve Güney Amerika’da da İspanyol aslından gelen milletler arasında özellikle Meksika’da boğa güreşleri büyük bir ilgi görmüştür.
Boğa güreşleri “ruedo” (tekerlek) denilen kumluk geniş alanlarda yapılır. Bunun çevresinde seyircilere mahsus amfitiyatro vardır. Güreşecek boğalar küçük yaştan özel şekilde yetiştirilir. Bunlar tanınmış güreş boğalarının yavrularıdır. Aralarından cesaret ve atılganlık gösterenler seçilerek güreş için hazırlanırlar. İspanya’da güreşlerde öldürülen boğaların sayısı yılda 1300’ü geçer.
Boğa güreşi bütün güreşçilerin törenle alana girmesiyle başlar. Elbise ve süs bakımından ihtişama büyük önem verilmiştir. Bu sırada orkestra canlı bir “pasa doble” havası çalar. Boğa ile güreşecekler bir takım halinde çıkarlar. Her takımda bir “espada” (veya matador) bir “banderillo” bir de “pikador” vardır. Bunlara uşakları ve yardımcıları da katılır. Özel yerinde oturan önemli bir şahsiyet boğaların bulunduğu ahırın anahtarını alana atar. Güreşin o faslına katılmayacaklar alandan çekilirler. Pikadorlar gözleri bağlanmış zayıf atların üzerinde sahaya girerler. Bu sırada ahırın kapısı açılır omuzuna sahibinin renklerinde kordelelerle süslü uçları tığ gibi çentikli tahta şişler saplanmış boğa alana salıverilir. Boğa bir ara alanda koştuktan sonra yorularak durur. Bu sırada da onu öldürecek olan matador elindeki iki tarafı keskin sivri uçlu kılıcı ve “capa” (kapa) adı verilen peleriniyle boğayı kızdırmaya başlar. Kızdırılan boğa her seferinde artan bir öfkeyle matadoru boynuzlamaya çalışır. Fakat matador ustaca hareketlerle son anda boğanın boynuzlarından kurtulur. Bu arada atlara binmiş pikadorlar, ellerindeki uçları çelik bıçaklı 3 metre kadar uzunluğundaki mızraklarıyla boğayı büsbütün kızdırırlar. Boğanın binicisiyle beraber atları yere yıktığı hatta atların karınlarını bile deştiği olur. Ölen atların sayısı o boğanın ne kadar cesur ve kızgın olduğunun işareti sayılır. Ölen atlar sürüklenerek dışarıya çıkarılır,
Oyunun ikinci kısmı “banderillo” adı verilen tahtadan uçları çentikli şişlerin ikişer ikişer hayvanın sırtına boynuna saplanması işidir. Matador 40-50 cm. uzunluğunda ucunda renkli kağıtlar ve kordeleler bulunan banderilloları eline alır. Hayvanın dikkatini üzerine çeker. Dörtnala üzerine gelen boğanın omuzuna bunları sapladıktan sonra birden yana kayarak boynuzlardan kendini kurtarır. Böylece kan ter içinde kalan boğa adeta kudurur. Daha şiddetle saldırmaya başlar. Hayvan ürküp de küserse yeniden kızdırılır. Yeter derecede banderillo sallanıp hayvanın iyice yorulduğu görülünce güreşin son safhası olan öldürme faslı başlar.
Bu safhada sadece matador ortada kalır ötekiler gerekince yardım etmek üzere kenara çekilirler. Matador boğanın ölümünü orada bulunan yüksek şahsiyetlerden birine ithaf eder. Bundan sonra hayvanı elverişli bir durumda yakalayıp elindeki kılıcı saplama fırsatı arar. Bu daha çok hayvan dururken üzerine yaklaşıp kılıcı saplamakla olur. Bu da uzun tecrübe ve ustalık ister. İyi matadorlar bir saplayışta kılıcı hayvanın boynunun kenarından hızla yüreğine kadar sokmayı başarırlar. Bazen de kılıcı tam isabet ettiremez veya kılıç kırılır. Bu sefer aynı işi tekrarlamak gerekir. Hayvan çok kere sersemler olduğu yere yıkılır ağzından kan boşanır. Fazla eziyet çekmemesi için siyahlar giymiş bir başka güreşçi boğaya yaklaşır elindeki çok keskin bir bıçakla ölmesini sağlar. Halk güreşçiyi alkışlamaya alana çiçekler atmaya başlar. Bu sırada da ölü boğa boynuzlarından üç katırın arkasındaki kancaya takılarak dışarıya çıkarılır eti fakirlere dağıtılmak üzere parçalanır.
Kaynak: pixabay.com
Boğa güreşi çok tehlikeli bir iştir. Çok kere boğa güreşçilerinin yaralandıkları hatta öldükleri görülür. Bir güreş bittikten sonra alan düzeltilir yeni bir güreş başlar. Çok kere iki büyük güreş arasında boynuzları kesilmiş yedi sekiz cüce dana ile zaman zaman halkı güldürecek eğlence şeklinde boğa güreşleri yapılır.
