Boşanmanın nedenleri nelerdir? Boşanma nasıl olur, sonuçları nasıldır, çiftlerin hukuki hakları nelerdir, hakkında bilgi.
Boşanmanın Nedenleri ve Sonuçları;
Günümüzde devletler medeni kanunlarıyla evlenmeyi, resmi ve hukuki bir olay hâline getirerek boşanmanın nedenlerini yasalarla belirlemişlerdir. Modern ailede boşanma, evlenmeden zordur. Çünkü boşanmada iki tarafın isteği yetmez, devletin de onayı gereklidir. Bunun nedeni, devletin aileyi bütün toplumu ilgilendiren bir kurum sayması dır. Evlenen erkekle kadın, doğacak ya da doğmuş çocuklara karşı sorumluluk altın girmişlerdir. Bu nedenle, devletin izni olmadıkça evlilik sözleşmesine aykırı davranışlarda bulunulamaz. Boşanma, tüm aile üyeleri için üzücü bir olaydır.
Özellikle kadının ekonomik güvencesi yoksa psikolojik sorunlara ekonomik sorunlar da eklenir. Çocuklar da boşanmadan olumsuz etkilenirler. Boşanan anne ve baba arasında seçim yapmak zorunda kalan çocuk, çatışma yaşar ve psikolojik olarak yıpranır. Bu nedenlerle boşanma toplumsal kurallarla zorlaştırılmıştır. Ahlak kuralları, gelenekler, görenekler ve törelerde boşanma olumsuz karşılanırken yasalarla da belirli kurallara bağlanmıştır. Türk Medeni Kanunu boşanmayı hâkim kararına bırakmış ve yaptırım gücü yüksek kurallara bağlamıştır.
Türk Medeni Kanunu’na göre cana kast, zina, suç ve haysiyetsizlik, terk, akıl hastalığı ve şiddetli geçimsizlik başlıca boşanma nedenleridir.
Cana kast
Cana kast, eşlerden birinin, diğerinin yaşamını yok etmeye yönelik davranışıdır. Öldürmeye teşebbüs, dayak ya da intihara özendirme bu tür davranış biçimlerinden bazılarıdır.
Zina
Zina, eşlerden birinin, eşi dışında kişi veya kişilerle cinsel münasebette bulunması durumudur.
Suç ve haysiyetsizlik
Suç ve haysiyetsizlik, eşlerden birinin insanı alçaltıcı ve onursuz bir yaşam sürmesidir. Hırsızlık, kumarbazlık, sürekli sarhoşluk bu tür yaşam biçimlerinden bazılarıdır.
Terk
Terk, karı kocadan birinin ortak yaşamı devam ettirmemek üzere konuttan ayrılmasıdır.
Akıl hastalığı
Akıl hastalığı, diğer eş için ortak yaşamı olanaksız hâle getiren, en az üç yıl süren ve uzmanlarca iyileşmesi mümkün görülmeyen psikolojik bozukluktur.
Şiddetli geçimsizlik
Şiddetli geçimsizlik, eşler arasında duygu ve düşünce beraberliğinin bulunmamasından, karşılıklı sevgi ve saygının yitirilmesinden doğan; birbirine katlanamama ve bir arada yaşayamama durumudur.
Topluma Boşanmanın Etkileri
Bir toplumda meydana gelen evlilikler, kısa sürede boşanmayla sonuçlanıyorsa bu, o toplumun işlevlerini yerine getiremeyen, güçsüz bir aile kurumuna sahip olduğunu gösterir. Bu şekilde parçalanmış bir aile ortamında yetişen bireyler, toplumun arzuladığı biçimde toplumsallaşamazlar. Suçlu çocuk sayısı artabilir, gençler arasında madde bağımlılığı yaygınlaşabilir. Ailenin dağılması toplum açısından olumsuz sonuçlara yol açar. Çünkü, toplum ailelerden oluşur. İlişkilerin sağlıklı olduğu aile, sağlam ailedir.
Aile sağlamsa, toplum da sağlamdır. Sağlıksız ailelerde yetişen çocuklar ise toplumsal sorunlara yol açarlar. İlişkilerin olumsuz olduğu sağlıksız aile, çocuğu toplumsallaştırma işlevini de yeterince yerine getiremez ve toplumun kültürünün kuşaktan kuşağa aktarılması zorlaşır. Bu durumda boşanma hem eşlerin hem de çocukların geleceği açısından gerekli hâle gelebilir. Unutulmamalıdır ki eşlerin boşanmadığı fakat sağlıksız olan bir aile, üyeleri için daha olumsuz sonuçları getirebilir. Bu nedenle yasaların da öngördüğü çerçevede; boşanma, gerektiğinde olgunlukla da karşılanabilmelidir.
Anne veya babanın olmayışı çocukların anne ve babanın rehberliğinden yoksun kalmalarına yol açmaktadır. Çocuk bu durumda, yanlış kişileri rehber edinebilmekte rehber edindiği ve taklit ettiği için suç sayılan davranışlarda bulunabilmektedir. Bu sorunlar zamanla yaygınlaşarak bütün toplumu etkilemektedir. Eskinin büyük aile tiplerinde çocukların boşanmalardan etkilenmeleriyle günümüz aile tipindeki boşanmalardan etkilenmeleri arasında fark vardır. Geleneksel ailede geniş bir akraba çevresiyle sarılmış olan çocuk, boşanmadan daha az etkilenmektedir. Oysa günümüzde boşanmış ailelerde çocuk ya sadece annesi ya da sadece babasıyla birlikte olmaktadır. Boşanmış olma yanında, çalışma yaşamının getirdiği sorunlar nedeniyle de ailede bulması gereken sevgi ve ilgi ortamını bulamamaktadır. Çeşitli nedenlerle anne ya da baba çocuğa çok fazla zaman ayıramamakta, onun psikolojik ihtiyaçlarını yeterince karşılayamamaktadır. Bu durum da günümüz ailesinde boşanmaların eski aile yapılarındakinden daha çok sorun ortaya çıkartmasına neden olmaktadır.
