Bowling sporu nasıl ortaya çıktı? Bowling oyununun doğuşu, gelişimi, tarihi, tarihçesi hakkında bilgi.
Bowling Sporunun Tarihçesi
Bowlingin izleri, M.Ö. 3200 yıllarında Mısır’a kadar dayanır. Burada yapılan kazılarda, bir çocuk mezarında tas toplar ve 9 pin bulunmuştur. Üçüncü yüzyıl Almanyasında ise bowling dinsel bir törendi. O zamanlarda, Almanlar korunma amacıyla yanlarında “kegel” adını verdikleri sopalar taşırlardı. Ayin için kilisede toplandıklarında avlunun bir ucuna bir dinsizi ifade eden kegel’i dikerler ve avlunun öbür ucundan ona bir top yuvarlarlardı. Eğer bowlingci (kegler), kegel’i devirirse, bir dinsizi öldürdüğü varsayılırdı ve kilise idare heyetinin ziyafeti ile onurlandırılırdı. Bowlingci kegel’i deviremediği zaman kilisede ruhani duygularını güçlendirebilmek için cesaretlendirilirdi. Yüzlerce yıl boyunca Almanlar 3’lü gruptan 17’li gruba kadar değişen pin’lerle bowling oynadılar. 9 pin en popüler sayı olarak ortaya çıktı. Oyun çeşitli yüzeylerde oynanarak gelişti (toprak, kayağantaş, curuf). Ağaç yüzeyin kullanılması ilk olarak Hollânda ve İsviçre’de görüldü. O zamanların bowling hatları yaklaşık olarak 1 feet (30,5 cm) genişlikteydi. 9 pin bowling aynı anda fakat değişik pin yerleştirmeleri ve pin ölçüleriyle Fransa, İngiltere ve İspanya’ya sıçradı. Fransızların oyununun adı “guilles”, İngilizlerin “skittles” ve “long bowling”di. Long bowling modern bowlingin başlangıcı sayılır.
İngiltere’de bowling halk tabakasının sporu kabul edildi. İlk saha Londra’da 15. yüzyılda açıldı. “Alley” (bowling oyunu için dar patika) kelimesi, pin bowling kuruluşları arasında birleştirici oldu ve bowling meyhane yaşantısında daha iyi tanınmaya başlandı. Bowling Amerika’ya Hollândalı kolonicilerle geldiğinde bu kötü imajla tanınıyordu.
Amerika’da ilk ticari 9 pin bowling kuruluşu 1840’ta “Knicker Bowling Alleys” adıyla Manhattan’da açıldı. Bu riskli girişim, New York’ta yaşayan kalabalık Alman grupları sayesinde başarıya ulaştı. Almanların bu spora olan ilgisi Amerikalıları da bowlinge yöneltti. Ancak bowling kumarbazlar, madde bağımlıları ve kalpazanlar yaratmaya başladı. Bu yüzden bowling kuruluşları ve sporcular, bölge otoriteleri ile savaşa girdiler. Salgın bir kumar biçimini alan bowling birçok eyalette yasaklandı.
Hükümet içki ve kumarla savaşabilmek için bowling sporunu yok etmeye çalışıyordu. Bunun için 1837’de Connecticut Hükümeti tarafından 9 pin’e tepki olarak 10 pin bowling kuruldu. Hükümet bu şekilde bowling alışkanlıklarını değiştirmeye çalışıyordu. Bowling oyuncuları buna tepki olarak kulüpler kurmaya, üyelerine lisans vermeye ve tanınmış insanları üye yapmaya başladılar.
1885’te kuralları ve malzemeleri standartlaştırmak amacıyla toplanan ve yalnızca erkek oyuncuları kapsayan Amerikan Bowling Kongresi, 1901 yılında ilk ulusal şampiyonayı düzenledi. Uluslar Arası Bayanlar Bowling Kongresi de 1916 yılında kuruldu. 1926 yılında başlayan Peterson Classic yarışmaları güncelliğini koruyan en eski yarışmadır.
1951 yılında kurulan Uluslar Arası Bowling Oyuncuları Federasyonu dünyadaki bütün bowling oyunlarının, oyuncularının ve hakemlerinin yönetim organıdır. Bowling 1960’ların başında televizyonun her eve girmesi nedeniyle, her yaştan insanın beğenisini kazanarak keskin bir yükseliş gösterdi. Bu yükseliş dünyada birçok bowling merkezi oluşmasına ve bowlingin bir aile eğlencesine dönüşmesine neden oldu. 1958’de Profesyonel Bowling Kurumu (PBA) kuruldu. Bu kuruluş deneyimli bowling oyuncuları için kişisel şampiyonalar düzenledi. Bu yarışmaların sürekli televizyonlarda gösterilmesinin yanı sıra Bayanlar Profesyonel Bowling Turnuvası (LPBT) bowlingin daha da popülerleşmesine yol açtı. Ancak dünyanın bu eski sporu olimpiyatlarda yer almamaktadır.
Türkiye’de yeni yeni gelişen bowling, 1955’te Herkes için Spor Federasyonu’na bağlanmış, yine aynı yıl ilk Türkiye Şampiyonası düzenlenmiştir. Gençlik ve Spor Bakanlığının 7 Ocak 2003 tarihli kararıyla bowling spor dalı Atıcılık Federasyonu’na bağlanmıştır.
