BRCA testi nedir ve hangi durumlarda, kimlere yapılır? BRCA testi nasıl yapılır, sonuçlar neyi ifade eder, hakkında bilgi.
BRCA Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
BRCA testi nedir?
Bir BRCA testi, BRCA1 ve BRCA2 adlı genlerde mutasyon olarak bilinen değişiklikleri arar. Genler, annenizden ve babanızdan geçen DNA parçalarıdır. Boy ve göz rengi gibi benzersiz özelliklerinizi belirleyen bilgileri taşırlar. Genler ayrıca bazı sağlık koşullarından da sorumludur. BRCA1 ve BRCA2, hücrelerin tümör oluşumunu önlemeye yardımcı proteinler yaparak koruyan genlerdir.
BRCA1 veya BRCA2 genindeki bir mutasyon kansere yol açabilecek hücre hasarına neden olabilir. Mutasyona uğramış bir BRCA genine sahip kadınlar, meme veya yumurtalık kanseri olma riski daha yüksektir. Mutasyona uğramış BRCA genine sahip erkekler prostat kanseri için daha yüksek risk altındadır. Bir BRCA1 veya BRCA2 mutasyonunu miras alan herkes kanser olmaz. Yaşam tarzınız ve çevreniz dahil olmak üzere diğer faktörler kanser riskinizi etkileyebilir.
Bir BRCA mutasyonunun olduğunu öğrenirseniz, sağlığınızı korumak için adımlar atabilirsiniz.
BRCA Testi Neden Yapılır?
Bu test BRCA1’in mi yoksa BRCA2 gen mutasyonunun olduğunu öğrenmek için kullanılır. Bir BRCA gen mutasyonu, kanser olma riskinizi artırabilir.
BRCA testi çoğu insan için önerilmez. BRCA gen mutasyonları nadirdir. Fakat mutasyona yakalanma riskinizin daha yüksek olduğunu düşünüyorsanız, bu testi isteyebilirsiniz. Aşağıdaki durumlarda BRCA mutasyonuna sahip olmanız daha olasıdır:
***50 yaşından önce teşhis edilmiş meme kanseri
***Her iki memede de meme kanseri olma durumu
***Hem meme hem de yumurtalık kanseri olduysanız
***Meme kanseri olan bir veya daha fazla aile üyesine sahipseniz
***BRCA mutasyonu tanısı almış bir akrabanızın olması
BRCA testi Nasıl Yapılır?
Bir sağlık uzmanı, küçük bir iğne kullanarak kolunuzdaki bir damardan kan örneği alır. İğne yerleştirildikten sonra, test tüpü veya flakon içine az miktarda kan alınacaktır. İğne girip çıktığında biraz acı hissedebilirsiniz. Bu genellikle beş dakikadan az sürer.
Teste hazırlanmak için herhangi bir şey yapmam gerekir mi?
BRCA testi için herhangi bir özel hazırlığa ihtiyacınız yok. Ancak, testin sizin için uygun olup olmadığını görmek için önce genetik bir danışmanla görüşmek isteyebilirsiniz. Danışmanınız sizinle genetik testlerin riskleri ve faydaları ve farklı sonuçların ne anlama gelebileceği hakkında bilgi verecektir.
Testinizden sonra genetik danışmanlık almayı da düşünmelisiniz. Danışmanınız sonuçlarınızın sizi ve ailenizi hem tıbbi hem de duygusal olarak nasıl etkileyebileceğini tartışabilir.
Sonuçlar ne anlama geliyor?
Çoğu sonuç negatif, belirsiz veya pozitif olarak tanımlanır ve genellikle aşağıdakileri ifade eder:
Negatif bir sonuç BRCA gen mutasyonunun bulunmadığı anlamına gelir, ancak bu hiçbir zaman kanser alamayacağınız anlamına gelmez.
Belirsiz bir sonuç, bir tür BRCA gen mutasyonunun bulunduğu anlamına gelir, ancak artmış bir kanser riski ile bağlantılı olabilir veya olmayabilir. Sonuçlarınız belirsizse daha fazla teste ve / veya izlemeye ihtiyacınız olabilir.
Pozitif bir sonuç, BRCA1 veya BRCA2’de bir mutasyon bulunduğu anlamına gelir. Bu mutasyonlar sizin kansere yakalanma riskini artırır. Ancak mutasyonu olan herkes kanser olmaz.
Sonuçlarınızı almak birkaç hafta sürebilir. Sonuçlarınız hakkında sorularınız varsa, doktorunuz ve / veya genetik danışmanınızla konuşun.
Bir BRCA testi hakkında bilmem gereken başka bir şey var mı?
Sonuçlarınız BRCA gen mutasyonuna sahip olduğunuzu gösteriyorsa, meme kanseri riskinizi azaltabilecek adımlar atabilirsiniz. Bunlar şunları içerir:
***Mamografi ve ultrason gibi kanser tarama testlerini daha sık yaptırabilirsiniz. Kanser erken evrelerde bulunduğunda tedavisi kolaydır.
***Doğum kontrol haplarını sınırlı bir süre için kullanmak. BRCA gen mutasyonları olan bazı kadınlarda doğum kontrol haplarının en fazla beş yıl boyunca alınmasının yumurtalık kanseri riskini azalttığı gösterilmiştir. Kanseri azaltmak için hapları beş yıldan fazla kullanmanız önerilmez. BRCA testine başlamadan önce doğum kontrol hapları kullanıyorsanız, hapları almaya başladığınızda ve ne kadar süre kullanmaya başladığınızı doktorunuza söyleyin. Daha sonra onları almaya devam edip etmemenizi tavsiye eder.
***Sağlıklı meme dokusunu çıkarmak için koruyucu mastektomi olarak bilinen ameliyat. Önleyici mastektominin, BRCA gen mutasyonu olan kadınlarda meme kanseri riskini yüzde 90’a kadar azalttığı gösterilmiştir. Ancak bu büyük bir operasyondur, sadece kanser olma riski yüksek kadınlar için önerilir.
Hangi basamakların sizin için en iyisi olduğunu görmek için sağlık uzmanınızla konuşmalısınız.
