Çalı Formasyonu Özellikleri ve Ot Toplulukları Hakkında Bilgi

Kaynak: pixabay.com

Ormanların tahrip edilmesi sonucunda ortaya çıkan bir – iki metre boyundaki ağaççıkların oluşturduğu bitki örtüsüne çalı formasyonu denir.

Kaynak: commons.wikimedia.org

Akdeniz iklim bölgelerinde orman örtüsünün tahribinden sonra, özellikle kıyı bölgelerinde gelişmiş bir iki metre boyunda, daima yeşil yapraklı türlerden meydana gelmiş bitki topluluğuna maki denir.
Makinin türleri şunlardır: Zeytin, kocayemiş, sandal, süpürge çalısı, mersin, keçiboynuzu, katran ardıcı, teşbih, zakkum vb.

Yaz kuraklığının hakim olduğu Akdeniz ikliminin egemen olduğu bölgelerde makinin tahrip edilmesi sonucunda makinin yerine daha cılız bitki formasyonu ortaya çıkar. Buna garig denir.
Garig bitkisinin türleri şunlardır: Kermez meşesi, ladin ve kekiktir.

Akdeniz ikliminin özelliklerini taşıyan maki türleri ile Karadeniz iklimini yansıtan nemcil ve kışın yapraklarını döken ağaççıkların bir arada bulundukları bitki topluluklarına psödomaki denir.
Psödomakiyi oluşturan maki elemanları; funda, sandal, erguvandır. Bu maki türleri içine karışan ve kışın yapraklarını döken türler ise; kızılcık, fındık, böğürtlen, muşmuladır.

İklim, toprak ve yer şekilleri gibi yetişme koşullarının ağaç yetişmesine olanak vermediği yerlerde ot cinsinden bitkilerin meydana getirdikleri topluluğa denir.
Ot formasyonları savan, step ve çöl bitkileri olmak üzere üçe ayrılır.

Savana

Tropikal bölgelerin kurak mevsimi bulunan yerlerinde gelişen yüksek boylu otlardan meydana gelmiş bitki topluluğuna savan adı verilir.
Yağış koşulları bakımından ağaç yetişmesine elverişsiz bu alanlarda, orman yerine yüksek boylu ot toplulukları bulunmaktadır.
Savanlar yağışlı devrede yeşerir, boylanır ancak kurak devrede sararır ve ortadan kalkarlar.
Savanların yer aldığı sahalar, ağaçtan tamamen mahrum değildir. Kurak devrede su yetersizliğine kendini uydurabilen ağaçlar dağınık ya da topluluklar halinde savanlar içinde yer alırlar.

Orta kuşakta, yağış miktarının ağaç yetişmesine yetmeyecek kadar az olduğu yerlerde, mevsimlik yağışlara bağlı olarak gelişen ve yaz kuraklığına dayanamayarak yazın sararan ve ortadan kalkan otlara step denir.
Step türleri; yavşan otu, üzerlik, gevendir.
Steplerin yeryüzünde geniş yayılış gösterdikleri yerler Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika kıtalarıdır.

Kaynak: pixabay.com

Yıllık yağış miktarının 250 mm’nin altına indiği ve otların bütün bir sahayı kaplamaktan çıkıp, çok daha cılızlaşmış ve türce azalmış olarak kümeler halinde bulundukları yerlerde görülen kurakçıl ve dikenli bitki topluluklarına çöl formasyonu denir.
Doğu Kanarya adalarından Büyük Sahra’ya, Arabistan ve Güney İran’dan Hindistan’ın kuzeybatısına kadar uzanan kurak bölgelerde yayılış gösterirler.

Kaynak: pixabay.com

Kutuplara yakın bölgelerin özellikle Kuzey Kanada‘da, Kuzey Avrupa’da ve Kuzey Sibirya’da, ağaç sınırı dışında kalan yerlerin bitki topluluğudur.
Düşük sıcaklıklara dayanıklı bir bitkidir. Yetişme devresinin en kısa olduğu bitki türüdür.