Carl Philipp Emanuel Bach kimdir? Klasik dönem öncesinin önde gelen bestecilerinden olan Carl Philipp Emanuel Bach hayatı ve eserleri hakkında bilgi.
Carl Philipp Emanuel Bach (d. 8 Mart 1714, Weimar, Saksonya-Weimar – ö. 14 Aralık 1788, Hamburg), Johann Şebastian ile Maria Barbara Bach’ın yaşayan ikinci oğullan, klasik dönem öncesinin önde gelen bestecisi. “Berlinli” ya da “Hamburglu Bach” diye bilinir.
Müziğe küçük yaşta başladı ve hep başarılı bir müzikçi olarak kaldı. Babasının sanatının gerçek anlamda bir sürdürücüsüydü ve kendi yeteneğiyle önemli bir sanatçı kişiliğine ulaşmıştı. Otobiyografisinde, “Beste yapmak ve klavyeli çalgılar çalmakta babamdan başka hiç öğretmenim olmadı” diye yazar. Müzikten başka bir meslek düşünmediği halde Frankfurt’ta hukuk okudu ve 1735’te eğitimini tamamladı.
1740’ta Prusya kralı II. Friedrich’in (Büyük) klavsencisi olarak Berlin’e gitti. Fried-rich müziğe düşkündü ve kendisi de iyi bir flütçüydü. Opera temsilleri verilen pazartesi ve cuma geceleri dışında, çaldığı konçertolarda kendisine eşlik edecek bir saray orkestrası kurmuştu. Friedrich’in seçkin klavsencisinden beklediği kölece hizmet, gittikçe bıktıncı bir hal aldı, ama Bach Berlin’deki bu işinden ancak 1767’de aynla-rak Hamburg’a müzik yönetmenliği göreviyle gidebildi. Bu arada evlendi (1744) ve Versuch über dis wahre Art das Klavier zu spielen (1753-62; Klavyeli Çalgı Çalmanın Gerçek Ustalığı Üzerine Deneme) adlı kitabını yayımladı. Bir besteci, icracı ve öğretmen olarak büyük bir üne kavuştu.
Ağabeyi Wilhelm Friedemann’dan farklı olarak C.P.E. Bach, babasının güçlü etkisini özümsemede ve o dönemlerde gelişmekte olan yeni müzik türüne geçmede başanlı oldu. Bu ise geçmişle olan bağlann kopanl-ması anlamına geliyordu ve müzik tarihinde pek az gözlenebilen bir olaydı. Barok müziğin anıtsal yapısı yerini canlı bir romantizme bırakıyordu. Bach bu hareketin öncüsü oldu. Ama babasının öğrettiklerine ve ortaya koyduğu örneğe borçlu bulunduğuna inandığı kesin ustalık ve güvenin kendisine sağladığı üstünlüğü her zaman korudu.
C.P.E. Bach’ın çok sayıdaki bestesi arasında dinsel müzik parçaları (örn. 22 pasyon-dan oluşan bir Magnificat), senfoniler, konçertolar (flüt, klavsen, piyano, klavsen ve piyano, org, obua için), org sonatları, oda müziği ve şarkılan vardır. Berlin dönemindeki yapıtları, kralın eskiye bağlı beğenisi doğrultusunda, modası geçmiş bestelerdir. Hamburg’da geliştirdiği cüretli tarz ise, gelecekteki müzik türlerine giden yolu açmak gibi bir görevi yerine getirmiştir. Klasik sonat-allegro biçiminin gelişme sürecinde senfonileri, konçertoları ve tuşlu çalgı sonatları özellikle etkilidir. Onun Haydn, Mozart, hatta Beethoven üzerindeki etkileri çok belirgindir. Haydn’ı etkiledikten sonra kendisinin de ondan etkilenmesi çok ilginçtir ve tıpkı daha ilerideki bir olaya, Haydn’ ın Mozart’ı etkileyip ardından ondan etkilenmesine benzer.
Bir icracı olarak Bach duyarlı çalışı, güzel tuşeleri ve duygusal yoğunluğuyla tanınmıştır. Klavyeli çalgılar üzerine yazdığı denemenin etkisi iki kuşak boyunca sürdü. Haydn bu yapıtı “okullar okulu” diye tanımlar. Mozart, Bach için “O baba, bizler de çocuklarıyız” demişti. Beethoven genç Kari Czerny’yi eğitirken “Emanuel Bach’ın kitabını mutlaka edinmeye bakın” diye yazmıştı. Gerçekten de bu yapıt, 18. yüzyılın müzik türünü ve yorumlanışını gösteren kaynak kitapların en önemlilerindendir. Süslemeler ve parmak kullanma yöntemleri ile sürekli bas üzerinde ayrıntılı olarak durur. Aynı zamanda, 18. yüzyıl icrasında birçok başka inceliğe daha yol açan özgün bir kılavuzdur.
