Cava Adası nerededir? Endonezya’da yer alan Cava adası ile ilgili olarak genel ve coğrafi bilgilerin yer aldığı sayfamız.
Cava Adası, Endonezya’da, Büyük Sunda Adaları grubunun üçüncü büyük adası. Yüzölçümü 130.362 km2, uzunluğu 1.064 km, genişliği 200 km.
Sumatra’ nin doğusunda, Malakka Yarımadası ile Borneo’nun güneyinde uzanır. Sumatra’dan Sunda Boğazı; Bali’den Bali Boğazı ile ayrılır. Kuzeydoğu ucunda Madura Adası yönetim açısından Cava’ya bağlıdır. Doğu Cava, Batı Cava, İç Cava, Cakarta Raya ve Yokyakarta adlı beş yönetim birimi, ülke toplam nüfusunun % 54’ünü içerir. Endonezya adaları arasında büyüklük yönünden dördüncü olmasına karşın, ülkenin kültür ve politik yaşamında öteden beri egemen bir rol oynar. Cakarta, hem Cava’nın hem de ülkenin başkentidir.
Cava Adası Coğrafi Yapısı :
Adadaki ırmakların çoğu kuzey doğrultusunda akarsa da, en uzun ikisi (Solo, 551 km; Brontas, 314 km) doğuya yönelir. Güneye doğru akıp Hint Okyanusu’na dökülen ırmaklar, kısa ve hızlı akışlıdır. Kuzey doğrultusunda akanlar, suyolu taşımacılığı için daha elverişli olmalarına karşın, çoğu ırmaklarda büyük gemiler ancak yağmur mevsiminde çalışabilir. Irmaklar, sulama açısından yararlıdır. Aynı kıyı şeridinde 480 metre yükselen sarp kayalıklarıyla kireçtaşı dizileri uzanır. Bu dağ sırasının kuzeyinde düzensiz çöküntü kayalarından oluşan orta yükseklikte bir “bayır ve vadi” kuşağı vardır.
Tumpak Sewu Çağlayanı (Kaynak : pixabay.com)
Cava’nın uzunluğu boyunca sürüp giden alüvyonlu bir kuşakla çevrili yanardağlar dizisi, adanın orta kesiminde yer alır. Mangrov bataklıklarıyla adanın, kuzeyi yassı ve alçaktır. Doğu Cava ile Madura Adası’nda ise kireçtaşı sahanlıkları bulunur. Güney kıyısının düzlükleri bataklık ve kum tepelerinden oluşur. İç düzlüklerin çoğu volkaniktir; alüvyonlu kuzey alanında yer alanların en alt düzeylerinde bataklık ve mercan artıklarına rastlanır. İç Cava topraklarına egemen olan yüzü aşkın yanardağ oluşumunun 35’i bugün de etkindir. 44 yanardağ koni kulesinin yüksekliği, 1.800 m ile 3.000 m arasında değişirken, on dördü daha da yüksektir. Se-meru (3.676 m) bunların en yükseğidir. Yıllık yağış ortalamasının yüksek olması nedeniyle birçok sönmüş yanardağ krateri büyük göllere dönüşmüştür.
İklim.
Dağlık bölgeler dışında, iklim, tropikal muson iklimidir. Başkent Cakarta’da günlük ortalama ısı 19°-35°C arasında değişirken, bu değer 600 m’yi aşan yükseltilerde 0°C’nin altına düşebilir. Nem oranı çok yüksektir (% 75-% 90). Yağış dağılımı da, bölgelere ve mevsime göre değişiklikler gösterir. Ocak en yağışlı, ağustos en kurak aydır. Kuzeybatı musonu aralıktan marta kadar sürer ve güneydoğu musonu da nisandan ekime kadar güney kıyısına yağmur getirir. Yıllık ortalama yağış tutarı 1.775 mm’dir.
Cava Adası Haritası
Bitki Örtüsü ve Hayvanlar.
Ada, zengin bitki örtüsüyle dikkat çeker. 5.000’i aşkın bitki türü tanımlanmıştır. Yamaçlar, yoğun yağmur ormanlarıyla kaplıyken, batıda yoğun bambu ormanları vardır. Tik, ekonomik açıdan değer taşıyan başlıca ağaç cinsidir. Muz, mango, nangca ve duryan en önemli meyve ağaçlarıdır. Tek boynuzlu gergedan, kaplan ve yabanöküzünün soyu tükenmektedir. Öte yandan, yabandomuzu, maymun ve sayısız kuş türü en yoğun nüfuslu bölgelerde bile bolca bulunur. Tatlı ve tuzlu su balığı gibi zengin deniz canlıları, halkın başlıca protein kaynağını oluşturur.
Toplum Yapısı.
Cava halkı Malaya-Polinez bir geçmişin mirasını paylaşmakla birlikte, üç büyük etnik gruba ayrılır: Adanın iç ve doğu kesiminin büyük bir bölümünde yaşayan Cavalı-lar (nüfusun yaklaşık % 70’i) Doğu Cava ve Madura’da yaşayan Sundanezler (% 20), Madurezler (% 10).
Dil ve Din.
Bahasa Endonezcası resmi dil olmakla birlikte, her grubun kendi ayrı dili ve kültür geleneğivardır. Çeşitli Endonezya halkları bir tür Malay dili kullanırken, Cakarta’da Çince de konuşulur. İç Cava’da az sayıda Katolik gruplar dışında ada halkının tümü Müslüman’dır.
Ekonomi.
Ekonomi tarıma dayalıdır (başta pirinç olmak üzere, mısır, manyok, yerfıstığı, soya fasulyesi, patates). Ada, endüstri hammaddeleri üretiminin de başlıca merkezlerinden biridir (kauçuk, şekerkamışı, çay ve tütün). Kınakına, kakao, kahve ve kapok (pamuğa benzer lif) da önemlidir. Endonezya’nın en büyük endüstri kuruluşları da (petrokimya, dokuma, kereste, cam, besin, vb) Cava’dadır. Madencilik sınırlıdır. Manganez cevheri ve kükürt üretilmesine karşın, yalnız petrol üretiminde bir ölçüde gelişme vardır. Komşu Madura, Endonezya’nın başlıca tuz üretim kaynağıdır. Cava, Endonezya demiryollarının toplam % 75’ini ve karayollarının % 40’ını içeren iyi gelişmiş bir ulaşım ağına sahiptir. Cakarta ulusal radyo ağının merkezi olduğu gibi, Tançuk Priok Limanı ve uluslararası havaalanı yoluyla Endonezya’nın dış dünya ile bağlantısını da kuran en önemli ulaştırma merkezidir.
