Çocuklarda Gıda Alerjisi Belirtileri Vücudun Tepkileri Önlem ve Tedavisi

0
Advertisement

Çocuklarda, bebeklerde gıda, besin alerjisi nasıl olur? Gıda alerjisi belirtileri nelerdir? Gıda alerjisi nasıl geçer, alınacak tedbirler nelerdir?

ÇOCUKLARDA GIDA ALERJİSİ

Bazı besinler, besin alerjilerine yol açabilir ve “alerji yapıcı” (alerjen) adı verilen maddelerin belirlenmesi çok güç olabilir. Besin alerjileri, ailenin bütün üyelerini etkilemeseler de, çoğunlukla aileler içinde görülürler; genellikle de, ailede egzaması ve astımı bulunan kişilerin sayısıyla ilgilidirler.

gıda alerjisi

BELİRTİLER

Besin alerjilerinin yol açtıkları belirtiler çok geniş bir yelpazeye yayılır ve söz konusu besinin alınmasını izleyen birkaç saat içinde ortaya çıkarlar.

Deri. Bazı deri alerjileri, deri tahrişiyle sonuçlanır. Bu tahriş, kırmızı, kabartılı bir isilikten, el, yüz, boyun, kol ve bacaklarda pullu döküntülü egzamamsı bir duruma kadar, deri üstünde ortasında küçük, beyaz ve çok kaşıntılı noktalar bulunan kurdeşene kadar, çok çeşitli biçimlerde ortaya çıkar.

Sindirim sistemi. İshalle birlikte mide bozukluğu, bulantı ve kusma, besin alerjisinin belirtileri olabilir. Bu belirtiler genellikle, alerjiden sorumlu besinin yenmesini izleyen bir saat içinde belirginleşir, nedenin belirlenmesini ve beslenme rejiminden çıkarılmasını kolaylaştırırlar.

Advertisement

Öbür belirtiler. Astım çoğunlukla alerjilerden kaynaklanır; ama bazen de, besin alerjileri astımdan sorumludur. Astım oldukça yaygın ve çok sıkıntı verici bir çocukluk dönemi hastalığıdır. Çocuğun göğsünde hırıltı olur; soluk güçleşir; göğsünde sıkışma ağrıları hisseder.

Şişmiş dil ve dudaklar da, genellikle besin alerjisinin belirtisidirler ve sindirim sistemi belirtilerinde olduğu gibi, genellikle, alerjiye yol açan besinin kolayca belirlenmesini sağlarlar.

Migren (yarım başağrısı) tipi başağrılarının çoğuna, alerji tepkilerinin yol açtığı düşünülmektedir; ama bu ağrılar, çocuklardan çok erişkinlerde görülür.

Günümüzde birçok uzman, davranış sorunlarının, özellikle de aşırı hareketliliğin, beslenme rejimindeki bazı besinlere tepkiden kaynaklandığını düşünmektedir; bununla birlikte, kesin olarak tanımlamak gerekirse, bunlar alerji tepkileri olmayabilir.

NEDENLER

Alerji, normalde herhangi bir zararı bulunmayan bir maddeye duyarlılıktır. Alerjiye yol açan bu maddeye “alerji yapıcı” denir. Besinler arasında en yaygın alerji yapıcılar yumurta, inek sütü, balık, özellikle de kabuklu deniz ürünleridir.

Alerji yapıcı besinler, kan dolaşımına emildiklerinden, bedenin herhangi bir bölümünde tepki uyandırabilirler. Çocuğunuz besin alerjisinden etkileniyorsa, alerjiye hangi besinin yol açtığını belirlemenin güçlüğü bundan kaynaklanır. Dilde ve dudaklarda şişme ya da sindirim bozuklukları biçiminde belirti-lerse, bu tepkilere yol açan besinlerin çok daha kolay belirlenmesine yardımcı olur.

Advertisement

ALERJİ TEPKİLERİ

Alerji tepkisi, bedenin savunma düzeneğinin, aslında zararsız olması gereken maddelere karşı, antikorlar üretmeye çalışmasının sonucudur; antikorlar da bazı hücrelerin histamin salgılamasına yol açar. Alerji belirtilerini uyaran etken, bedenin kendi ürettiği bu histamindir.

Normalde bedenin, tehlikeli bir yabancı protein ile tehlikesiz olanı birbirinden ayırt etme yeteneği vardır. Buna karşılık, alerjili bir kişide, zararsız bir proteine, zararlıymış gibi, antikorlar üretilmesinin nedeni henüz aydınlatılamamıştır.

Bir bebeğin memeden ya da biberondan kesilmesiyle birlikte, beslenme rejimi içinde pek çok farklı öğelerin yer almaya başlaması nedeniyle, bir alerji tepkisini başlatan besin maddesini belirlemek çok güç olabilir. Beslenme rejimindeki besinlerin çoğunun çıkartılmasıyla, sonra yeniden tek tek eklenmesiyle nedenin araştırılması (eliminasyon yöntemi), alerjiye yol açan besini belirlemenin en güvenli yoludur.

Başlangıçta, içinde çoğunlukla biraz su, tek sebze (genellikle patates) ve tek et (genellikle kuzu eti) bulunan çok basit bir yemek verilir. Bu beslenme rejimi sırasında çocukta hiçbir alerji belirtisi görülmezse, önceki alerjisine, daha önce almış olduğu besinlerden birinin yol açmış olması olasılığı yüksektir.

Bundan sonra, beslenme rejimine farklı besinler, tek tek ve azar azar katılır; herhangi bir alerji belirtisi ortaya çıkarsa, kaydedilir.

Bu yöntemin bir başka uygulaması da, besin alerjisine yol açma olasılığı en yüksek buğday, inek sütü gibi besinlerin, beslenme rejiminden teker teker çıkarılması ve sonuçların kaydedilme-sidir. Günümüzde çoğunlukla, sorunlu maddeler besin boyaları ve besin katkı maddeleridir. Dolayısıyla bebeklerde ve çocuklarda besin alerjisinden kuşkulanılırsa, belirtilerin azalıp azalmayacağını izlemek için, bir süre katkısız, taze besin maddeleriyle beslenmeleri yararlı olabilir.

ALERJİ UYARICI TEST

Günümüzde uzmanlar, alerjiden sorumlu besinin teşhisini hızlandırmak için, “alerji uyarıcı test” (provokasyon testi) adı verilen bir testten de yararlanmaktadırlar. Bu testte, alerjiye yol açtığı düşünülen besinin, koruyucu etkenler içeren zayıf bir çözeltisi, dil altına iğneyle verilir ya da dilin üstüne damlatılır: Belirtilerin ortaya çıkmasının uyarılıp uyarılmadığı gözlemleni1″.

TEDAVİ

Besin alerjilerinin, soruna yol açan besini çocuğa vermemek dışında etkili bir tedavisi yoktur. Dolayısıyla anne-babaların, besinleri dikkatle seçmeleri, ambalajlı besinlerin içerdikleri maddeleri kontrol etmek için paketlerde ve etiketlerde yazılı olanları dikkatle okumaları, kullanım tarihlerine dikkat etmeleri gerekir.

Kabuklu deniz ürünlerine ya da belirli bir meyveye karşı alerjilerle başa çıkmak kolaydır; buna karşılık buğdaya ya da süt ürünlerine alerjiler, normal beslenme rejiminin büyük ölçüde yeniden düzenlenmesini gerektirir. Doktoru, bu konuda size önerileriyle yardımcı olacaktır.

Ayrıca, alerji yapıcı besinlerin bazılarının yerine kullanılabilecek besin maddeleri vardır. Sözgelimi inek sütü yerine keçi sütü, buğday ununun yerine bir ölçüde patates ya da mısır unu kullanılabilir.

İLAÇLAR

Bazı besin alerjisi belirtileri, ilaçlarla denetlenebilir. Kortizon türevi ilaçların iltihabı önleyici etkileri vardır ve deri döküntüleri için merhem ya da tablet olarak ya da astımda sıvı olarak (buğu biçiminde kullanılabilmesi için) verilebilir. Astım nöbetleri, “bronş genişletici” diye adlandırılan ilaçlarla denetim altına alınabilir.

Advertisement

Yalnız, bu ilaçların iyileştirici değil, yalnızca belirtileri hafifletici olduklarını ve genellikle de, uzun süre kullanılmalarının sakıncalı olduğunu unutmamak gerekir. Dolayısıyla, gerçekte tek çözüm, yapılması çok güç de olsa, alerjiye yol açıcı maddeden kaçınmaktır.

Besin alerjilerinde yapabileceğiniz en iyi şey, telaşa kapılmamak ve çocuğunuza, doktoru alerjisine yol açan besini belirledikten sonra, bu besini vermemektir. Çok küçük çocukların bile, ne yiyip ne yememeleri gerektiğini öğrenerek buna uyum gösterebilmeleri, şaşılacak bir şeydir. Ve birçok çocuk, çoğunlukla büyüdükçe, birçok besin alerjisini, geride bırakır.

BU YAZI SADECE BİLGİ VERMEK AMAÇLIDIR. DOKTOR TAVSİYESİ DEĞİLDİR. LÜTFEN DOKTORUNUZA BAŞVURUN.


Leave A Reply