Çocuklarda kızamık nasıl anlaşılır, belirtileri ve tedavisi nasıldır? Çocuklarda Kızamık ne kadar önemlidir, nasıl korunulur, tedavisi hakkında bilgi.
Çocuklarda Kızamık
Bir virüs tarafından meydana getirilen ve çocuklarda sık görülen bir enfeksiyon hastalığıdır. Son derece bulaşıcıdır, kuluçka dönemi (yani virüsün bulaşmasıyla hastalık belirtilerinin ortaya çıkması arasında geçen süre) sekiz ila on dört gündür. Kızamıkta ilk önce, soğuk algınlığındakine benzeyen belirtiler ortaya çıkar, giderek yükselen bir ateş görülür ve ağzın içerisinde, yanakların iç yüzeyinde beyaz benekler (koplik lekeleri) belirir. Çocuğunuzun gözleri de kızarabilir ve acıyabilir. Başlangıçtaki bu belirtileri yaklaşık üç gün sonra kulak arkalarında küçük, kahverengimsi-kırmızı lekelerin belirmesi izler. Bu lekeler daha sonra kendi aralarında birleşir ve hastanın yüzüyle gövdesini kaplayan bir deri döküntüsü şeklini alır.
Ne kadar önemlidir?
Hiç de hoş olmayan bir çocukluk dönemi hastalığı olmasına rağmen kızamık, genellikle önemli bir sağlık sorunu değildir. Bununla birlikte ender bazı çocuklarda daha sonra orta kulak iltihabı, zatüre veya ensefalit gibi durumlar gelişebilir.
Muhtemel belirtiler
- • Burun akması ve kuru öksürük
- • Baş ağrısı
- • 40 dereceye kadar çıkabilen yüksek ateş
- • Ağzın içerisinde küçük, beyaz benekler
- • Gözlerde kızarma, acıma, parlak ışığa karşı tahammülsüzlük
- • Kulakların arkasından başlayan ve daha sonra gövdeye yayılan kahverengimsi-kırmızı renkte küçük benekler.
İlk olarak ne yapmalısınız?
- 1. Çocuğunuzun ateşini ölçün. Eğer yüksekse, ıslak süngerle silerek düşürmeye çalışın.
- 2. Gözleri acıyorsa, soğuk suyla yıkayın.
- 3. Düzenli olarak azar azar içecek bir şeyler vererek yeterli sıvı almasını sağlayın.
Doktora başvurmalı mısınız?
Teşhisin doğrulanması için mümkün olan en kısa zamanda doktora başvurun. Kızamıktan iyileşir gibi gözüken çocuğunuzun durumu birdenbire ağırlaşacak olursa ya da kulak ağrısından şikâyete başlarsa, gecikmeden doktora başvurun.
Doktor ne yapacaktır?
- • Ateşi yüksek olduğu sürece çocuğunuza yatak istirahati tavsiye edecektir. Herhangi bir kulak enfeksiyonu bulunup bulunmadığını anlamak üzere kulakları muayene edecektir. Kulak ağrısı varsa, antibiyotik verecektir.
- • Çocuğunuzun gözlerinde acıyı almak için, göz damlası yazabilir.
Siz nasıl yardımcı olursunuz?
- • Döküntüler tamamen ortadan kaybolana kadar çocuğunuzu okula göndermeyin.
- • Başka çocuklarınız varsa, kızamığa karşı aşılattırın. Bu aşı, çocuklara yaklaşık dokuzuncu ayda yapılmaktadır.
Kaynak 2
Kızamık Hastalığı Hakkında Bilgi
Kızamık, solunum sisteminde başlayan viral bir enfeksiyondur. Güvenli ve etkili bir aşı olmasına rağmen, dünya çapında hala önemli bir ölüm nedeni olmaya devam etmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) Güvenilir Kaynağına göre, 2017 yılında kızamıkla ilgili yaklaşık 110.000 küresel ölüm yaşanmıştır, bunların çoğu 5 yaşın altındaki çocuklardadır.
Kızamık belirtileri
Kızamık belirtileri genellikle virüse maruz kaldıktan sonraki 10 ila 12 gün içinde ortaya çıkar. Belirtiler:
- öksürük
- ateş
- burun akması
- kırmızı gözler
- boğaz ağrısı
- ağız içinde beyaz lekeler
Yaygın bir deri döküntüsü, klasik bir kızamık belirtisidir. Bu kızarıklık 7 güne kadar sürebilir ve genellikle virüse maruz kalmanın 14 günü içinde ortaya çıkar. Genellikle kafa üzerinde gelişir ve yavaşça vücudun diğer kısımlarına yayılır.
Kızamık Nedenleri
Kızamık, paramiksovirüs ailesinden bir virüsün bulaşmasından kaynaklanır. Virüsler küçük parazitik mikroplardır. Enfeksiyondan sonra virüs hücreleri istila eder ve yaşam döngüsünü tamamlamak için hücresel bileşenleri kullanır.
Kızamık virüsü önce solunum yolunu enfekte eder. Bununla birlikte, sonunda kan dolaşımıyla vücudun diğer bölgelerine yayılır.
Kızamık, hayvanlarda gelişmez, sadece insanlarda meydana geldiği bilinmektedir.
Kızamık havadan mı bulaşır?
Kızamık solunum damlacıkları ve küçük aerosol parçacıklarından havaya yayılabilir. Enfekte bir kişi, öksürdüğü veya hapşırdığı zaman virüsü havaya bırakabilir.
Bu solunum partikülleri ayrıca nesnelere ve yüzeylere yerleşebilir. Kapı kolu gibi kirlenmiş bir nesneyle temas edip yüzünüze, burnunuza veya ağzınıza dokunursanız enfekte olabilirsiniz.
Kızamık bulaşıcı mıdır?
Kızamık çok bulaşıcıdır. Bu, enfeksiyonun kişiden kişiye çok kolay yayılabileceği anlamına gelir.
Kızamık virüsüne maruz kalan hassas bir kişinin, enfeksiyon kapma ihtimali yüzde 90’dır. Ek olarak, virüs bulaşmış bir kişi virüsü 9 ila 18 kişiye yaymaya devam edebilir.
Kızamık olan bir kişi, virüsü bulaştığını bilmeden önce başkalarına bulaştırabilir. Enfekte bir kişi, karakteristik döküntü ortaya çıkmadan önce dört gün boyunca bulaşıcıdır. Kızarıklık ortaya çıktıktan sonra, dört gün daha bulaşıcıdır.
Kızamığın yakalanmasında ana risk faktörü aşılanmamaktır. Ek olarak, bazı gruplar küçük çocuklar, bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler ve hamile kadınlar kızamık enfeksiyonundan kaynaklanan komplikasyonları geliştirme riski altındadır.
Kızamık teşhisi
Kızamık olduğunuzdan veya kızamık geçiren birisinden kaptığınızdan şüpheleniyorsanız, derhal doktorunuza başvurun. Enfeksiyonun olup olmadığını belirlemek için sizi değerlendirebilir ve sizi yönlendirebilir.
Doktorlar cildinizin kızarıklıklarını inceleyerek ve ağızdaki beyaz lekeler, ateş, öksürük ve boğaz ağrıları gibi, hastalığın karakteristik belirtilerini kontrol ederek kızamığı onaylayabilir.
Doktorunuz kızamık virüsünü kontrol etmek için bir kan testi isteyecektir.
Kızamık tedavisi
Kızamık için özel bir tedavi yoktur. Bakteriyel enfeksiyonların aksine, viral enfeksiyonlar antibiyotiklere duyarlı değildir. Virüs ve semptomlar tipik olarak yaklaşık iki veya üç hafta içinde kaybolur.
Virüse maruz kalmış insanlar için bazı müdahaleler vardır. Bunlar bir enfeksiyonun önlenmesine ya da ciddiyetinin azaltılmasına yardımcı olabilir. Bu tedaviler;
72 saat içinde yapılan kızamık aşısı
maruziyetten altı gün sonra alınan, immünoglobulin adı verilen bir immün protein dozu
Doktorunuz, iyileşmenize yardımcı olması için aşağıdakileri önerebilir:
- Ateş düşürücü ilaçlar
- bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olmak için dinlenmek
- bol miktarda sıvı alımı
- öksürük ve boğaz ağrısını hafifletmek için ilaç
- A vitamini takviyeleri
Yetişkinlerde Kızamık
Sıklıkla çocukluk hastalıklarıyla ilişkili olmasına rağmen, yetişkinler de kızamık olabilir. Aşılanmayan kişilerin hastalığı yakalama riski daha yüksektir.
Genel olarak, 1957 sırasında veya öncesinde doğan yetişkinlerin, kızamıklara doğal olarak bağışıklık kazandığı kabul edilir. Bunun nedeni, aşının ilk kez 1963’te ruhsatlandırılmış olmasıdır. Ondan önce çoğu insan, ergenlik yıllarına göre enfeksiyona doğal olarak maruz kalmış ve sonuçta bağışıklık kazanmıştır.
Ciddi komplikasyonlar sadece küçük çocuklarda değil, 20 yaşın üzerindeki yetişkinlerde de daha yaygındır. Bu komplikasyonlar zatürree, ensefalit ve körlük gibi şeyleri içerebilir.
Aşılanmayan veya aşılanma durumundan emin olmayan bir yetişkinseniz, aşıyı almak için doktorunuzu görmelisiniz. Aşılanmamış yetişkinler için en az bir doz aşı önerilmektedir.
Bebeklerde kızamık
Kızamık aşısı, en az 12 aylık olana kadar çocuklara verilmez. İlk aşı dozlarını almadan önce, kızamık virüsü ile enfekte olmalarına karşı en hassas oldukları zamandır.
Bebekler, anneden çocuğa plasenta yoluyla ve emzirme sırasında sağlanan pasif bağışıklık yoluyla kızamıktan bir miktar koruma alırlar.
Beş yaşın altındaki çocukların kızamık nedeniyle komplikasyonları olma olasılığı daha yüksektir. Bunlar, zatürree, ensefalit ve işitme kaybına neden olabilecek kulak enfeksiyonları gibi şeyleri içerebilir.
Kızamık için Kuluçka Süresi
Enfeksiyöz bir hastalığın kuluçka süresi, maruz kalma ile semptomların ortaya çıkması arasında geçen zamandır. Kızamık için kuluçka süresi 10 ila 14 gündür.
İlk inkübasyon süresinden sonra, ateş, öksürük ve burun akıntısı gibi spesifik olmayan semptomlar yaşamaya başlayabilirsiniz. Döküntü birkaç gün sonra gelişmeye başlayacaktır.
Kızarıklığı geliştirmeden önceki enfeksiyonu dört gün boyunca başkalarına bulaştırabileceğinizi hatırlamak önemlidir. Kızamığa maruz kaldığınızı ve aşılanmadığınızı düşünüyorsanız, mümkün olan en kısa sürede doktorunuza başvurmalısınız.
