Çoğul Gebelik Nedir? Çeşitleri, Tek ve Çift Yumurta İkizleri, Tedbirler

0
Advertisement

Çoğul gebelik nedir, nasıl oluşur? Çoğul gebeliklerin özellikleri, tek ve çift yumurta ikizleri, çoğul gebeliklerde izlenecek yöntem ve tedbirler hakkında bilgi.

ikizler

Kaynak: pixabay.com

Çoğul Gebelikler

Çoğul gebelikler, bir ovumün döllenmeden sonra bölünürken ayrı ayrı embriyon halinde gelişmesi ya da ayrı ayrı ovum’lerin döllenmesi sonucu ortaya çıkar. Embriyon sayısına göre ikiz, üçüz, dördüz… olarak adlandırılır, ikizler eğer tek yumurtadan olmuşlarsa tek yumurta ikizi (monozigotik ya da idantikal ikiz), iki ayrı yumurtadan oluşmuşsa dizigotik (fraternal) ikiz olarak adlandırılır.

Çoğul gebeliklerin görülme oranında rol oynayan faktörlerden en önemlileri ırk ve hereditedir. Yapılan araştırmalara göre beyazlara kıyasla siyah ırkta ikizlik oranı yüksektir. Bazı ailelerde diğerlerine göre üst üste çoğul gebelikler görülebilir. Çünkü erkeklerin bir kısmında spermanın yaşama süresi normale göre daha uzundur. Bu nedenle bir ovulasyon periyodu içinde ayrı ayrı saatlerde iki ayrı ovumu döllemeleri olanağı vardır. İkizlik oranı ile anne yaşı arasında da ilgi vardır. Kadınlarda 40 yaşına yaklaştıkça döllenme oranı düşer, fakat ikizlik oranı artar. Tek yumurta ikizlerinde ise bu faktörlerin hiç biri rol oynamaz ve esas neden olan faktör konusunda da kesin bir bilgi henüz yoktur.

Tek yumurta ikizleri birbirlerine çok benzerler ve cinsiyet aynıdır. Çift yumurta ikizleri ise birbirlerine hiç benzemeyebilir ya da normalde kardeşler arasında görülen benzerlik kadar olabilir ve cinsiyet aynı olmayabilir.

Birçok araştırıcılara göre genellikle ikizlerin % 33 kadarı monozigottur.

Üçüz gebelikler, tek ovum, iki ve üç ayrı ovumdan oluşabilir. Tek ovumlu çoğul gebelik oranı daha düşüktür. İki ayrı ovumdan üçüz gebelik oluşurken; döllenmiş ovumların birinden tek embriyon oluşur, diğeri de hücre bölünürken iki embriyon halinde gelişir.

Advertisement

Doğumda ikizlerin ayrı ayrı ya da tek ovumdan oluşmuş oldukları kolayca anlaşılabilir. Tek ovumdan oluşmuşlarsa iki göbek kordonu ve bir plasenta vardır. Eğer iki ovumdan oluşmuşlarsa iki ayrı plasentaları vardır. Bazı vakalarda bu iki plasenta birbirine kaynaştığı için tekmiş gibi görülür.

Tek yumurta ikizlerinde iki amnion zarı vardır, plasenta gibi korion kısmı da tektir. Çift yumurta ikizlerinde amnionlar ve korionlar ayrı ayrıdır. İkizlerde kesin tanımlama için plasenta ve zarlarından başka; bütün kan faktörlerinin, fiziksel yapılarının, el ve ayak izlerinin incelenmesi zorunluğu vardır.

ikizler

Kaynak: pixabay.com

Yapışık İkizler

En sık görülen şeklinde yalnızca karın duvarı tektir. Bunlar cerrahi olarak kolayca ayrılıp yaşatılabilirler. Bazen iç organlar tek olur ki bu ikizleri ayırmak olanaksızdır. Sırt, kalça, kafa, rektum ile birleşik şekilleri vardır. Bunlarda embrionlar tam olarak ayrılamadıkları için birleşik gelişmişlerdir.

Çoğul Gebelikte Tanımlama

Bir gebede karnın fazla büyük oluşu ikizlik olma ihtimalini akla getirir. Palpasyonla 2 kafa ya da olması gerekenden fazla küçük kısımlar ele gelir. Karında farklı yerlerden farklı sayıda kalp atışı saptanır ve radiografide bu tanımlamayı doğrular.

Çoğul gebeliklerde sıklıkla hidramnios da görülebildiğinden annede solunum güçlüğü, halsizlik şikâyetleri ve varisler fazladır. Anemi sık görülür. Doğum çoğunlukla erken olur.

ikizlerin toplam ağırlığı zamanında doğan normal bir bebekten fazla, fakat ayrı ayrı ağırlıkları daha azdır. Bazen bebeklerden biri gelişmeden mümifiksiyon halinde kalabilir ve ancak doğumda farkedilir.

Advertisement

Çoğul Gebeliklerde İzlenecek Yöntem ve Alınacak önlemler

Çoğul gebeliklerde tanımlama yapıldığı günden başlayarak anne iyi bir gözlem altına alınır. Yorucu hareketlerden sakınması gerektiğinden fazla seyahat etmesi ve ağır işler yapması önlenir. Yemeklerin az ve sık yenmesi, yemeklerden sonra uzanıp dinlenmesi tavsiye edilir. Anemiden korunmak amacı ile koruyucu dozda demir verilir. Çoğul gebeliklerde gebelik toksemisi görülme sıklığı daha fazla olabildiğinden klinik muayene ve rutin laboratuvar tetkikleri ihmal edilmemelidir. Doğum kesinlikle hastanede yapılmalıdır.

Çoğul doğumlarda bebeklerin doğumu arasında bazen beş on dakika bazen saatler geçebilir. Uzayan vakalarda amnion zarının yırtılarak ikinci doğumun hızlandırılması gerekli olabilir. İkinci doğum olmadan birincinin plasentasını çıkarmak için zorlama yapılmamalıdır. Bu tip doğumlarda postpartum hemorajinin görülme sıklığı fazla olduğundan transfüzyon için kan bulundurulmalıdır.


Leave A Reply