Cüce kime denir? Cücelik nasıl bir hastalıktır? Cücelik çeşitleri, belirtileri nelerdir? Tarihteki cüceler “saray cüceleri”
Boyu ve organlarının büyüklüğü kendi ırkındaki diğer insanlarınkinden küçük olan insanlara cüce denir. Booyları 1,5 metreden daha kısa olan Orta Afrika’daki Boşimanlar’ı, Pigmeleri, Grönland’daki Eskimoları, Norveç’teki Yenisey’e kadar olan bölgede yaşayan Samoyet’leri, Okyanusyadaki Papuları cüce saymak doğru değildir, çünkü bunlar esasen kısa boylu ırktandırlar.
Cücelik bazı bezlerin ve kemiklerin uğradığı hastalıktan meydana gelir, ırsi değildir. Normal insanların cüce çocukları olabileceği gibi, cücelerden de normal insanlar doğabilir. Cüceler kendi aralarında bazı önemli farklar gösterirler. Ortak özelliklerini göz önünde bulundurarak cüceleri, iki büyük gruba ayırmak mümkündür.
- Anormal cüceler: Zekaları kıttır, kısırdırlar; davranışları çocuğu andırır. Uzun yaşamazlar.
- Normal cüceler: Her bakımdan normal birer insandırlar. Hatta aralarında normalin üstünde zeki olanlar vardır. Bunların ömürleri de her insan kadardır.
Kaynak : wikipedia.org
Cüceliğin Tıbbi Sebepleri
Kalıtsal Bozukluklar: Kalıtsal bir cücelik türü, aynı zamanda zihinsel yetersizlik, atipik yüz görünümü ve el ve ayak anormallikleri ile de karakterize edilen bir bozukluk olan mongolizmde görülür. Akondroplazi, cücelik ile karakterize başka bir kalıtsal hastalıktır. Akondro-plastik cücelerin kısa kolları ve bacakları, normal gövdeleri ve normal zihniyetleri vardır. Gargoylism’de cüceliğe zihinsel yetersizlik ve iskelet, kafatası ve ciltte büyük bozulmalar eşlik eder.
Kretinizmde kişi hem cüce hem de zihinsel olarak kusurludur. Bir başka kalıtsal cücelik türü, aynı zamanda seks bezlerinin fiilen yokluğu, ergenliğe girememe ve kan damarları ve cilt anormallikleri ile de karakterize edilen Turner sendromunda ortaya çıkar.
Edinilmiş Bozukluklar: Cüceliğe neden olabilecek birçok ciddi hastalık arasında kronik böbrek hastalığı (nefrit), vücudun besinleri normal olarak ememediği hastalıklar (kistik fibroz ve çölyak hastalığı), yaşamın erken dönemlerinde basit yetersiz beslenme ve kalp ve akciğer hastalıkları sayılabilir. kandaki düşük oksijen konsantrasyonu ile ilişkilidir. Genel olarak, bu hastalıkların neden olduğu cücelik türü, ancak altta yatan bozukluğun başarılı tedavisi ile tedavi edilebilir.
En büyük tıbbi ilgi, hipofiz cüceliği olarak bilinen potansiyel olarak tedavi edilebilir cücelik türüne odaklanmıştır. Genellikle, bu tür cücelik, hipofiz bezi yeterli miktarda büyüme hormonu salgılamadığında ortaya çıkar. Altta yatan neden, beynin tabanında (hipotalamus) veya hipofiz bezinin kendisinde bir lezyon olabilir, ancak genellikle anatomik bir anormallik bulunmaz. Afrika pigmelerinde, salgılanan büyüme hormonu miktarı normal seviyelerin altında olmadığında bile hipofiz cüceliğinin oluşabileceği bulunmuştur. Büyüme hormonu bir şekilde kusurludur ve diğer durumlarda hormon tarafından uyarılan dokular (öncelikle iskelet) normal tepki veremez.
Hipofiz cüceliği genellikle yaşamın ilk yılında fark edilir. Çocuk geliştikçe yüzü olgunlaşmamış ve oyuncak bebek gibi kalır ve gövdesi tombul kalır. Bununla birlikte, iskelet oranları normaldir ve zeka ortalama veya ortalamanın üzerindedir. Hipofiz cüceliğinin tedavisi, ameliyatta veya otopsilerde elde edilen hipofiz bezlerinden ekstrakte edilen saflaştırılmış insan büyüme hormonunun uygulanmasını gerektirir. Genellikle hastalar tedaviye, tedaviden önceki büyüme hızlarından yılda 3 inç daha hızlı büyüyerek yanıt verirler. Başka hiçbir cücelik türü, büyüme hormonunun verilmesine yanıt vermez.
Saraylarda Cüceler:
Cüceler zekaları ve hazır cevaplılıkları dolayısıyla tarih boyunca krallar, padişahlar, beyler ve prensler tarafından saraylarında barındırılıp beslenmişlerdir. Fransa Kraliçesi Catherine de Medicis (1519-1589) çok kısa boylu kimseleri evlendirip, suni olarak cüce elde etmeyi denemişse de başaramamıştır.
Tarihte saraylardaki cücelerin en meşhurları şunlardır: Polonya Kralı Stanislas’ın meşhur bebek ünvanlı Nikolas Ferris adlı cücesi doğduğunda 21 cm olup 270 gr ağırlığındaydı. Öldüğü zaman iskeleti Paris müzesinde saklanmıştı. Gene aynı devirde yaşamış olan cücelerden Borulawski 72 cm. boyundaydı. 98 yaşında öldüğünde arkasında birçok çocuk bırakmıştı.
Osmanlı Padişahları da saraylarında devamlı olarak 5-10 kadar cüce bulundururlardı. Enderun-i Hümayun’un Seferli koğuşunda tahsil ve terbiye ören bu cüceler padişahı ve saraydakileri çeşitli tuhaflıklarıyla eğlendirirlerdi. Sultan İbrahim’in çok küçük bir cücesi vardı. 2. Mahmut devrinde saraydan kaldırılan bazı sınıflar arasında cücelere de son verilmiştir.
