Türkiye’deki dağların coğrafi dağılımı nasıldır? Bölgelere göre dağların oluşumu, özellikleri, dağılımı ve isimleri hakkında bilgi.
Dağların Türkiye’deki Coğrafi Dağılışı
a) Kuzey Anadolu Dağları
Kuzey Anadolu dağları Marmara bölgesinin doğusundan başlayıp, Gürcistan’a kadar kıyıya paralel birkaç sıra halde uzanır ve üç bölümde değerlendirilir.
– Bah Karadeniz Dağlan; Küre, Ilgaz, Bolu ve Köroğlu dağlarından oluşur. Ortalama 2000 m. yüksekliğe sahip olan bu dağlar kıyı çizgisine paralel olarak uzanır.
– Orta Karadeniz Dağları; Bu bölümde Canik dağları bulunur. 800 – 1000 m. yüksekliğe sahip olan bu dağlar Doğu ve Batı Karadeniz dağlarına göre alçaktır. Bu nedenle Orta Karadeniz bölümünde kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım kolay ve denizel etkiler iç kısımlara daha fazla sokulabilmektedir.
– Doğu Karadeniz Dağları; Giresun, Kalkanlı, Kaçkar, Mescit ve Yalnızçam dağları kıyıya paralel olarak iki sıra halinde uzanır. Ortalama 3000 m. yüksekliğe sahip olan bu dağlarda kimi yerde yükseklik 4000 m’yi bulur. Bu yüksek dağ sıralan, bölümde kıyı ile iç kesimler arasında ulaşımın geçitlerle oluşmasına ve büyük iklim farklarının yaşanmasına neden olur.
b) Güney Anadolu Dağları
Anadolu’nun güneyindeki bu dağ sistemine Toroslar denir. Batı, Orta ve Güneydoğu Toroslar olmak üzere üçe ayrılır.
– Batı Toroslar; Antalya körfezinden başlar ve Taşeli platosuna kadar uzanır. Beydağı, Akdağ, Sultan dağları, Dedegöl ve Geyik dağlarından oluşur. Ortalama 2000 – 2500 m. yüksekliğe sahip olan bu dağlar birkaç sıra halde kıyıya paralel olarak uzanır.
– Orta Toroslar; Taşeli platosundan başlayıp güneybatı – kuzeydoğu yönünde kıyıya paralel olarak uzanır. Ortalama 3000 m yüksekliğe sahiptir. Bolkar, Aladağlar, Tahtalı ve Binboğa dağlarından oluşur. Ayrıca İskenderun körfezinin doğusunda kırıklı yapıya sahip Nur (Amanos) dağları bulunur.
– Güneydoğu Toroslar; Bu dağlar Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri sınırında bulunur. Doğuya gidildikçe yüksekliği artar. Hakkari yöresinde yükseklik 4000 m’yi geçer. Bu dağ sırası Malatya dağları, Genç dağlan, Bitlis ve Hakkari (Buzul) dağlarından oluşur.
c) Ege Dağları
Bu dağlar kırılma ile oluşan Horstlardır. Ortalama 1000 – 1500 m. yükseklikte doğu – batı yönünde denize dik olarak uzanırlar. Kuzeyden güneye doğru sırasıyla Kazdağı, Madra, Yunt, Bozdağlar, Aydın dağları ve Menteşe dağlarıdır. Ege bölgesinin iç kesimlerinde ortalama 2000 m. yüksekliğe sahip Eğrigöz, Murat, Sandıklı, Simav dağları bulunur.
d) Doğu Anadolu Dağları
Kuzey Anadolu Dağları ile Toroslar bu bölgede birleşir. Bu dağlar genel olarak doğu batı yönünde uzanır ve kuzeyden güneye doğru birkaç sıra halde uzanır. Kuzeyden güneye doğru Allahuekber, Kargapazarı, Mercan, Palandöken, Aras – Güneyi ve güneyde Malatya, Bitlis, Bingöl, Hakkari (Buzul) dağları bulunur. Ayrıca bu bölgede B.Ağrı, K.Ağrı, Tendürek, Süphan ve Nemrut volkanları da bulunur.
e) İç Anadolu Dağları
Etrafı yüksek dağlarla çevrili olan bu bölge genel olarak yüksek düzlüklerden oluşur ve pek fazla yüksek dağ sıraları bulunmaz. Bölgede Sivrihisar, Sündiken, Tecer, Hınzır dağları ile Erciyes, Melendiz, Hasandağı, Karacadağ ve Karadağ volkanları bulunur.
Marmara bölgesinde pek yüksek olmayan Trakya kesiminde Karadenize paralel olarak uzanan Yıldız dağlan ile G.Marmara’da Samanlı, ve volkanik oluşumlu Uludağ bulunur.
