Dalak Nerededir? Ne İşe Yarar? Dalağın Vücudumuzdaki Yeri ve Görevi

0
Advertisement

Dalak nedir? Dalağın insan vücudundaki yeri neresidir? Dalak ne işe yarar, vücudumuzdaki görevleri nelerdir? Hakkında kısaca bilgi.

dalak

Dalak Nerededir? Ne İşe Yarar?

Dalak; diyaframın altında, karın boşluğunun sol üst bölümünde yer alan, mide, pankreas ve böbrekle komşuluğu olan yarımay biçiminde organdır. Ortalama 12 cm boyunda, 8 cm eninde olup dış kapsülü sert esnek bağdokusundan yapılıdır. İç bölümü yumuşak ve süngerimsidir.

dalak

İç bölümde yer alan kasların kasılması dalaktan kanın gerektiğinde kan dolaşımına verilmesini sağlar. Bağdokusu yaprakları arasında alyuvar ve akyuvar kümeleri bulunur. Dalak dölyatağı iç yaşamda karaciğerle birlikte kan yapımına katkıda bulunur. Doğumdan sonra dalakta kan yapımı durur. Ancak çok aşırı kan kayıplarında ve lösemi gibi durumlarda dalakta kan yapımı yeniden başlar.

Dalağın asıl görevi, kan dolaşımında artık işlev görmeyen yıpranmış akyuvarları toplamaktır. Ayrıca bir kan deposu işlevini de yürütür; kanama, oksijen azlığı gibi durumlarda içindeki kanı dolaşıma verir. Bunun dışında, lenfosit ve plazma hücreleri denen ve bağışıklamada görev yapan hücreleri üreten bir organdır. İltihaplanma durumunda çok sayıda akyuvar üreterek mikroplarla mücadeleyi sağlar. Çabuk zedelenebilen ve çok kanayan bir organdır. Yaşamsal işlevi çok fazla olmadığından yaralanmalarda kanayıp vücuda zarar vermemesi için çıkarılmasında bir sakınca yoktur.

Advertisement

Dalak Neden Ağrır?

Uzun süre koşmaya devam edilirse, sık nefes alıp vermekle sağlanan oksijen de yetersiz kalır. Bu durumda “dalak” denilen organ devreye girer. Dalağın birçok görevi vardır. Bu görevlerinden biri de ihtiyaç anında kullanılmak üzere kan depolama görevidir.

Aşırı koşmaya devam edildiğinde dalaktaki kan, dolaşım sistemine aktarılır. Bunun için dalağın kasılması, yani biraz sıkıştırılması gerekir. İşte her zaman kasılmayan dalak, birden sıkıştırılınca ağrı, sancı yapar. Öyleyse aşırı koştuğunuzda veya yoğun egzersiz yaptığınızda karnınız sancılanıyorsa, bilin ki dalağınız sağlam çalışıyordur. Sürekli spor yaparsanız, dalak bu işi sürekli yapacağından sancı yapmaz.

Dalağın Görevleri

Dalak, bir kan filtresi gibi davranır; vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin ve kan dolaşımının miktarını kontrol eder ve enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olur. Eğer dalak potansiyel olarak tehlikeli bakterileri, virüsleri veya kandaki diğer mikroorganizmaları tespit ederse, – lenf düğümleriyle birlikte istilacılara karşı savunucu olarak hareket eden lenfositler adı verilen beyaz kan hücrelerini oluşturur. Lenfositler yabancı mikroorganizmaları öldürmek ve enfeksiyonların yayılmasını önlemek için antikorlar üretir.

Kan dalağa aktığında, kırmızı kan hücreleri organ içindeki dar geçitlerden geçmelidir. Sağlıklı kan hücreleri kolayca geçebilir, ancak eski veya hasarlı kırmızı kan hücreleri büyük beyaz kan hücreleri tarafından parçalanır. Dalak, demir de dahil olmak üzere eski kan hücrelerinden yararlı bileşenleri korur, böylece yeni hücrelerde yeniden kullanılabilir. Dalak kanı depolamak için boyutunu artabilir. Organ, vücudun ihtiyaçlarına bağlı olarak genişleyebilir veya daralabilir. En büyük halinde, dalak rezerve, bir bardak kan tutabilir.

Advertisement


Yorum yapılmamış

Reply To deki Cancel Reply