Damat Ferit Paşa Kimdir? Milli Mücadele Karşıtı Osmanlı Sadrazamının Kısaca Hayatı

0
Advertisement

Damat Ferit Paşa kimdir? Milli Mücadele karşıtı son Osmanlı sadrazamlarından Damat Ferit Paşa hayatı, biyografisi, sadrazamlık dönemi hakkında bilgi.

Damat Ferit Paşa

Damat Ferit Paşa (Kaynak: wikipedia.org)

Damat Ferit Paşa; Osmanlı sadrazamıdır (İstanbul 1853 – Fransa / Nice 1923). Hariciye’ye girerek Paris, Berlin, Petersburg ve Londra elçiliklerinde kâtip olarak çalıştı. Dönüşünde, Abdülmecit’in kızlarından Mediha Sultan (1856-1928) ile evlenerek damat (1886) olunca, hanedana yakınlığının sağladığı olanakla iki yıl sonra vezir rütbesiyle Şurayı Devlet üyeliğine de getirildi. Eşinin Baltalimanı’ndaki sarayında hükümet işlerinden uzak yaşadı. 1909’da da Ayan Meclisi’ne atandı. Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasından sonra Tevfik Paşa’nın görevden ayrılması üzerine 4 Mart 1919′ da sadrazamlığa getirildi. İki ay kadar bu görevde kaldıysa da Yunanlıların İzmir’e girmeleri üzerine görevi bırakmak zorunda kaldı, yeniden sadrazamlığa atandı (19 Mayıs 1919), yine iki ay kadar çalıştıktan sonra, görevden alındı (20 Temmuz 1919).

Ertesi gün üçüncü kabinesini kurdu. Bu dönemde de Anadolu’da gelişen ulusal direnişe karşı, Anzavur yönetiminde Kuvayı İnzibatiye’yi kurdurdu. Ancak, Sivas Kongresi’nden sonra yeniden görevi bıraktı (30 eylül 1919). 5 Nisan 1920′ de dördüncü kez sadrazamlığa atandı. İşbirliği yaptığı işgalci güçlerin isteğiyle Meclisi Mebusan’ın kapatılmasını sağladı (11 Nisan 1920); Anadolu’ daki ulusal kurtuluş hareketini eşkiyalıkla suçladığı fetvayı yayınlattı. 31 Temmuz 1920’de görevden ayrılıp bakanlar kurulunu yeniledi ve aynı gün beşinci ve sonuncu kez sadrazamlığa getirildi. 10 Ağustos 1920’de Sevr Antlaşması’nı imzalattırarak ülkenin yabancı egemenliğine girmesine yardımcı oldu. Bu gelişme Anadolu’da büyük tepkiye yol açınca işgalci devletlerin önerisiyle sadrazamlıktan çekildi (17 Ekim 1920). Daha sonra da yurt dışına kaçtı (22 Eylül 1922).


Kaynak – 2

Damat Mehmet Ferit Paşa (1853-1923). Bir Osmanlı sadrazamıdır. Bahriye nezareti müsteşarı İsmet Efendi’nin oğludur. İstanbul’da doğdu. Hariciyeye giderek Paris, Roma, Petersburg, Londra büyük elçiliklerinde çeşitli katipliklerde bulundu. Londra Baş katibi iken Damat Necip Paşa’dan (1855-1885) 29 yaşında dul kalan, Sultan Mecit’in kızlarından Mediha Sultan (1856-1928) ile evlenip “Damat” oldu. Devlet şurasına üye atandı. 1888’de rütbesi vezirliğe yükseltildi. 1909’da Ayan Meclisine üye seçildi.

Ferit Paşa, Mütarake’de, Sultan Vahdettin tarafından Sadrazamlığa getirildi. Ferit Paşa, zaten felaket içinde olan memleketi, kayın biraderi olan Padişahla birlikte büsbütün felaketlere sürükledi. Pek geniş kültürü olmakla beraber, muhakeme kabiliyeti kıt, gerçekleri göremeyen, üstelik kibirli bir adamdı. 66 yaşına kadar eşinin Baltalimanındaki muhteşem sarayındaki büyük kütüphanesinden nadiren dışarı çıkmıştı. Devlet işlerinde hiçbir tecrübesi yoktu. Değil o devirde, en iyi zamanda bile devlet adamı olmak için gereken vasıflardan yoksun olduğu halde, Türkiye tarihinin şüphesiz en nazik anında, İngilizlerin de zorlamasıyla, hükümdar tarafından çok kısa sürmek üzere 5 defa sadrazamlığa getirildi.

Damat Ferit Paşa, gülünç siyasi tasarılarıyla, Avrupa’da alay konusu olmakla kalmadı, Türkiye’nin ancak başta İngiltere olmak üzere Batılı Devletlerin korumasıyla kurtulacağına inandığından Milli Mücadeleye engel olmaya kalkıştı. Memlekette büyük ölçüde nefret uyandırdığından, başına bir şey gelmesinden korktuğu için korkarak Avrupa’ya kaçtı. Fransa’da Nice’de öldü. Hiç çocuğu olmamıştır.

Advertisement

Leave A Reply