Dang Humması nedir? Dang humması nasıl bulaşır? Dang humması belirtileri, komplikasyonları, teşhis ve tedavisi nasıldır, nasıl önlenir?
Dang Humması
Dang humması, Aedes aegypti sivrisinek tarafından yayılan bir hastalıktır ve dört dang humması virüsünden birinden kaynaklanır. Dang virüslerinden birine bulaştıktan sonra, hayatınızın geri kalanı boyunca o virüse karşı bağışıklık geliştirirsiniz. Bununla birlikte, diğer üç virüsle de enfekte olabilirsiniz. Ömür boyu dört dang virüsünün hepsini kapmak mümkündür. Dang hummasına neden olan virüsler sarı hummaya ve Batı Nil virüsü enfeksiyonuna neden olan virüslerle ilişkilidir.
Her yıl dünyada en az 400 milyon dang humması vakası meydana geldiğini tahmin ediyor. Tropikal bölgeler çok etkilenir. En yüksek enfeksiyon riskine sahip alanlar şunları içerir:
- Sahra-altı Afrika
- Orta Amerika
- Meksika
- Karayip
- Pasifik Adaları
- Güney Amerika (Arjantin, Şili ve Paraguay hariç)
- Güneydoğu Asya (özellikle Tayland, Singapur)
- Güney Çin
- Tayvan
- Avustralya’nın kuzey bölgeleri
Dang humması, dang virüsünü barındıran bir sivrisinek ısırığı yoluyla bulaşır. Kişiden kişiye bulaşmaz.
Dang humması belirtileri
Dang humması kaparsanız, semptomlar genellikle ilk enfeksiyondan yaklaşık dört ila yedi gün sonra başlar. Birçok durumda, semptomlar hafif olacaktır. Grip belirtileri veya başka bir enfeksiyonla karıştırılabilirler. Küçük çocuklar ve daha önce hiç enfeksiyon yaşamamış kişiler daha büyük çocuklardan ve yetişkinlerden daha hafif bir hastalığa sahip olabilir. Belirtiler genellikle yaklaşık 10 gün sürer ve şunları içerebilir:
- ani, yüksek ateş
- Şiddetli başağrısı
- şişmiş lenf bezleri
- şiddetli eklem ve kas ağrıları
- deri döküntüsü (ilk ateşten iki ila beş gün sonra ortaya çıkar)
- hafif ila şiddetli bulantı
- hafif ila şiddetli kusma
- burun veya diş etlerinden hafif kanama
- ciltte hafif morarma
- Ateşli konvülsiyonlar
Dang humması teşhisi
Doktorlar viral antikorları veya enfeksiyon varlığını kontrol etmek için kan testleri kullanırlar. Ülke dışına seyahat ettikten sonra dang semptomları yaşıyorsanız, enfekte olup olmadığınızı kontrol etmek için bir sağlık uzmanına görünmelisiniz.
Dang humması tedavisi
Dang humması enfeksiyonu için özel bir ilaç veya tedavi yoktur. Dang ile enfekte olabileceğinizi düşünüyorsanız, ateşinizi, baş ağrınızı ve eklem ağrınızı azaltmak ağrı kesiciler kullanmalısınız. Bununla birlikte, aspirin ve ibuprofen daha fazla kanamaya neden olabilir ve kaçınılmalıdır.
Doktorunuz tıbbi muayene yapmalı ve dinlenmeli ve bol miktarda sıvı içmelisiniz. Hastalığın ilk 24 saatinden sonra daha kötü hissediyorsanız – ateşiniz düştükten sonra – komplikasyonları kontrol etmek için en kısa zamanda hastaneye gitmelisiniz.
Dang humması komplikasyonları
Dang humması olan bireylerin küçük bir yüzdesi, dang hemorajik ateşi olarak bilinen daha ciddi bir hastalık şekli geliştirebilir.
Dang Hemorajik Ateşi
Dang humması hemorajik ateşi için risk faktörleri şunları içerir:
önceki bir enfeksiyondan gelen virüsün dang humması için antikorlara sahip olmak
- 12 yaşın altında olmak
- kadın olmak
- zayıflamış bağışıklık sistemi
Hastalığın bu nadir formu şu belirtiler ile karakterize edilir:
- yüksek ateş
- lenfatik sistem hasarı
- kan damarlarına zarar
- burun kanaması
- diş etlerinden kanama
- karaciğer büyümesi
- dolaşım sistemi arızası
Dang humması hemorajik ateşinin semptomları dang şok sendromunu tetikleyebilir. Dang şok sendromu şiddetlidir ve aşırı kanamaya ve hatta ölüme neden olabilir.
Dang humması nasıl önlenir?
Dang hummasını önleyecek aşı yoktur. En iyi korunma yöntemi sivrisinek ısırıklarından kaçınmak ve sivrisinek popülasyonunu azaltmaktır. Yüksek riskli bir alandayken:
- yoğun nüfuslu yerleşim alanlarından kaçının
- sivrisinek kovucu iç ve dış mekanlarda kullanın
- uzun kollu gömlek ve çorap içine sokulmuş pantolon giyin
- pencereleri açmak yerine klima kullanın
- pencere ve kapı ekranlarının güvenli olduğundan ve tüm deliklerin onarıldığından emin olun
- uyku alanlarında sineklik kullanın
Özet Bilgi
Dang humması Dang virüsünün sebep olduğu oldukça bulaşıcı bir tropikal hastalıktır. Dang Hummasının başlıca belirtileri ateş, baş ağrısı, eklem ve kas ağrıları ve kızamık tarzında deri dökülmesidir. Dang hummasına yakalananların sadece küçük bir kısmında yaşamı tehdit edecek şekilde ateş ve kanama gözükür. Ayrıca kanda trombosit düşüklüğü ve düşük tansiyonda hayati tehlike yaratabilecek fonksiyonlarındandır.
Dang humması aşısı için çalışmalar sürmekte ancak yakın gelecekte aşı geliştirilmesi pek beklenmemektedir. Son yıllarda Dang hummasının salgına dönüşmesine asıl sebep olarak gelişmekte olan ülkelerdeki içme suyu, çöp ve atık toplama hizmetlerinin yetersiz olması gösterilmektedir.
Dang humması Aedes Aegypti cinsi sivrisinekler sayesinde yayılır. Bu hastalığı yayan birkaç tür sivrisinek daha bulunur. Hafif ve orta derecede seyreden durumlarda oral yollar ile alınan ilaçlar ile bu hastalıktan kolayca kurtulmak mümkündür. Ancak ileri ki aşamalardaki dang hummasında hastalıklı kişide kan transfüzyonuna varan derecelerde destekleyici tedavi uygulanmaktadır.
