Dart nedir, nasıl bir spordur? Dart nasıl oynanır? Dart sporunun tarihçesi ve kurallarının yanı sıra Dart sporu hakkında tüm genel bilgiler.
Dart Nedir?
Numaralanmış dairelerden oluşan nişan tahtasına küçük okların isabet ettirilerek puan kazanılması esasına dayanan bir oyundur. Dart oyununun kökeni, okçuların yakın mesafede savaşırken kendilerini korumak amacıyla kullandıkları, yaklaşık 25 cm boyundaki küçük oklara dayanır. Orta Çağ boyunca dart okçular için bir eğitim oyunu niteliğinde olmuştur.
Kral VIII. Henry zamanında ilgi görmeye başlamış, 1620’de Mayflower isimli gemi ile Amerika’ya giden Plymouth göçmenleri yolda dart oynayarak vakit geçirmişlerdir.
20. yy.a gelindiğinde ise dart, Atlas Okyanusu’nun her iki yakasına da yayılmış, özellikle İngiliz otel ve publarında çok ilgi görmüştür. Modern dart oyununun kurucusu İngiliz Brian Gamlin’dir. Daha çok Britanya Adalarında ve ABD’de yaygınlaşan dart oyunu için 1953 yılında İngiltere’de Ulusal Dart Birliği, 1969’da ise ABD Dart Birliği kurulmuştur. Tek Dünya Kupası 1977 yılında Londra’da düzenlenmiş ve Galler şampiyon olmuştur.
Türkiye’de ise çok yeni olan bu spor, Avcılık ve Atıcılık Federasyonuma bağlı bulunmaktadır. Türkiye çapında henüz bir dart turnuvası düzenlenmemiş ve düzenli olarak maçların yapıldığı ligler organize edilmemiştir. Her ay düzenli olarak yapılan WDF (World Dart Federation) Turnuvaları, ülke genel klâsmanı puanı olarak belirlenmektedir. Önceki yıllarda kendi imkânlarıyla uluslar arası turnuvalarda ülkemizi temsil eden başarılı dartçılarımız şunlardır: Bahadır Alev, Baler Eskibatman, Murat Giray, Mete Özdemirci, Osman Demirbaş, Durul Üçer, Ufuk Demirbaş, Pınar Bora Özdemirci, Özlem Öğütveren ve Canan Bayraktar.
Dart oyununun alanı, merkezden dışa doğru çizilmiş çeşitli çaplardaki çemberlerden oluşmuş bir hedef tahtasıdır.
Bu hedef tahtası, iyi aydınlatılmış bir duvarda ya da bir sehpa üzerinde durur. Yerden 1.73 m yükseklikte bulunan hedef tahtası ile oyuncu arasındaki uzaklık en az 2.37 m olmalıdır. Bu sınırı belirlemek için yere “ache” denen bir çizgi çekilmiştir. Hedef tahtası çoğunlukla suntadan yapılır ve sayı dizilişleri (Londra, Manchester, Grimsby, fives tahtasında) farklılık taşır.
Uluslar arası karşılaşmalarda kullanılanına “saat tahtası” denir.
Bunlar, 25 puanlık çemberin dışından İtibaren dilimlenmiş olup, bu dilimlerin puan değerleri farklıdır. Ortadaki en küçük ve boğa gözü denen daire 50 puan, onun dışındaki çemberin çevrelediği alan ise 25 puan değerindedir. 25 puanlık çemberi çevreleyen genişçe bir tekil atış çemberi vardır. Bunun dışında dar bir üçlü atış çemberi, onu çevreleyen yine geniş tekli atış çemberi ve en dışta da dar bir çiftli atış çemberi bulunur. Çiftli atış çemberine isabet eden atışta sayılar iki ile, üçlü atış çemberine isabet ettiğinde ise üç ile çarpılarak, iki ya da üç kat fazla sayı kazanılır. Genellikle 16 cm uzunlukta sivri uçlu (son dönemde yuvarlatılmış uçlar), metalden yapılmış “dart” denen küçük oklarla hedefe atış yapılır. Hedefe iyi gitmesi amacıyla arkasına plâstikten üç kanatçık takılır. Dartların ağırlıkları 18-28 gram arasında değişir.
DART KURALLARI NELERDİR?
Dart tekli, çiftli ya da takım hâlinde oynanabilir. Sırası gelen oyuncu arka arkaya üç dart atar. Diğer oyunlardaki sayı biriktirmenin aksine, dart oyununda oyuncular daha önceden belirlenmiş (genellikle 1001, 501, 301 gibi) bir skordan başlayarak, sıfıra ulaşmaya çalışırlar. Yani “sayı eksiltme kuralı” geçerlidir.
Uluslar arası yarışma kurallarına göre oyuncular oyuna çift atış ile başlamak zorunda değildirler. Her rakip oyuncunun atışıyla oyun döner. Oyunda önemli olan, tek atışta çok puan kazanmak ve sayıları mümkün olduğunca az atış ile sıfırlamaktır. Profesyonel oyuncular, her zaman üçlü 20 yapmaya uğraşırlar. Örneğin; 100 sayı iki tek 20 ve üçüncü atışta bir üçlü 20 ile kazanılabilir. Profesyonel bir oyuncu, her elde ortalama 100 sayıya ulaşmalıdır. Bir elde ulaşılabilecek en yüksek sayı ise, üç kere üçlü 20 elde ederek kazanılan 180 sayıdır. Son sayılarını mutlaka “çift” yaparak bitirmelidirler. Oyun tam sıfır elde edilene dek sürer. Eğer oyuncu sıfırın altına düşen bir sayıya ulaşırsa, bir önceki skoruna döner.
