Deniz Suyundan Tatlı Su Nasıl Elde Edilir? Desalinasyon Nedir? Nasıl Yapılır?

0
Advertisement

Deniz suyundan tatlı su elde etmek mümkün müdür, nasıl elde edilir? Deniz suyundan içme suyu nasıl elde edilir? Desalinasyon ve yöntemleri nelerdir?

Deniz Suyundan Tatlı Su Nasıl Elde Edilir?

Dünya yüzeyinin büyük kısmını kaplayan deniz ve okyanus suları direkt olarak içilemez ve endüstride kullanılamaz.

İnsan vücudunun tuzlu suya dayanıklılığı çok daha azdır. Sürekli deniz suyu içmek zorunda kalan biri, kısa sürede su kaybından ölmektedir.

Deniz suyunu arıtmanın en eski yollarından biri damıtmak, yani kaynatmak ve yabancı maddelerden arınan buharı yoğunlaştırarak içme suyu elde etmektir.

Günümüzün büyük gemilerinde geliştirilmiş damıtma donanımları bulunabilmektedir. Deniz suyundan içme suyu elde etmek için güneş enerjisinden yararlanılır. Bunun için deniz suyu büyükçe bir havuzda toplanıp ve bu havuzun üzeri fanus şeklinde bir camdan çatı ile örtülerek bir çeşit sera etkisiyle suyun buharlaşması ve tuzundan arındırılması sağlanır. Buharlaşan su camla temasa geçtiği yerde yoğunlaşarak damıtılmış su şeklinde aşağıda ayrı su kanallarında toplanır.

Advertisement

Tatlı su kaynaklarına uzak ülkeler su ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla çok büyük yatırımlar yaparak deniz suyunu tatlılaştırma çabalarına girmişlerdir. Deniz suyu tatlılaştırması, su temini çalışmalarında en pahalı yöntem olarak bilinmektedir. Bu amaçla Orta Doğu’da çeşitli boyutlarda farklı metotlar ile işleyen 7500 den fazla deniz suyu iyileştirme tesisi vardır.

Orta Doğu ülkelerinde yılda 4 ile 8 milyar metreküp deniz suyu tatlılaştırmaktadır. Bu tatlılaştırmanın % 60 ı körfez ülkelerinde, % 30 u Suudi Arabistan’da yapılmaktadır. Pahalılığından dolayı deniz suyundan tatlı su elde etme işlemi su temininde en son kullanılması gereken alternatif olmaktadır.

DESALİNASYON NEDİR?

Suyun tuzdan arındırılması veya tuzdan arındırılması, nüfusun tatlı suya erişimde daha büyük zorluklarla karşılaşmasını sağlamak için deniz suyunun veya acı suyun içme suyuna dönüştürüldüğü bir su arıtma işleminden oluşur.

Ters ozmoz işlemi dünyadaki en yaygın ve gelişmiş tuzdan arındırma sistemi olmasına rağmen, sudaki tuzluluk seviyelerini en aza indirmek için farklı yöntemler vardır . Uygulanması, yöntemlerin geri kalanına göre %60’tan fazlasını temsil eder. Gezegenin yüzeyinin yaklaşık üçte ikisi suyla kaplıdır, ancak bu suyun yalnızca %2,5’i tatlıdır ve yalnızca %0,3’ü insan tüketimine uygundur.

SU DESALİNASYON PROSESLERİ

TERS OZMOZ
Dünyadaki en yaygın ve gelişmiş tuzdan arındırma sistemidir . Uygulanması, yöntemlerin geri kalanına göre %60’tan fazlasını temsil eder. Bu su arıtma işlemi, söz konusu çözeltide bulunan doğal ozmotik basıncın üstesinden gelen ve basınç şeklinde harici enerjinin katkısı sayesinde gerçekleştirilir.

DAMITMA
İşlem, suyun buharlaşana kadar ısıtılmasından ve ardından tatlı su elde etmek için yoğunlaştırılmasından oluşur. Bu tuzdan arındırma işlemi birkaç aşamada gerçekleştirilir, istenen sonuca ulaşılana kadar her aşamada sıcaklık ve basınç düşürülür. Ayrıca yoğuşmadan elde edilen ısı, suyun yeniden damıtılmasına da hizmet eder.

Advertisement

DONDURUCU
Bu tuzdan arındırma işlemi , deniz suyunun düşük basınçta soğutulmuş bir odaya püskürtülmesinden oluşur. Bu, tuzlu su üzerinde daha sonra tatlı su elde etmek için ayrılan buz kristallerinin oluşmasına neden olur.

HİDRAT OLUŞUMU
Bu tuzdan arındırma işlemi, yüksek teknolojik zorluğu nedeniyle büyük ölçekte kullanılmamaktadır. İşlem, tuzdan arındırılmış su elde etmek için daha sonra ayrılan kristalli formda kompleks hidratlar oluşturan tuzlu çözeltiye hidrokarbonların eklenmesinden oluşur.

FLAŞ BUHARLAMA
Bu işlemde su, ince damlacıklar halinde doyma basıncının altındaki bir hazneye verilir. Bu su damlacıklarının bir kısmı hemen buhara dönüşür ve ardından tuzdan arındırılmış su elde etmek için yoğunlaştırılır . Kalan su, ilkinden daha düşük basınçlarda başka bir odaya verilir ve istenen performans elde edilene kadar işlem tekrarlanır.

ELEKTRODİALİZ
Tuzdan arındırma işlemi , bir elektrik akımının iyonik bir çözeltiden geçirilmesi olgusundan oluşur. Pozitif iyonlar (katyonlar) negatif elektrota (katot) doğru göç ederken, negatif iyonlar (anyonlar) pozitif elektrota (anot) doğru göç edecektir. Her iki elektrot arasına seçici olarak sadece Na+ veya Cl- geçişine izin veren iki yarı geçirimsiz zar yerleştirilir, elektrolitik hücrenin merkezinde bulunan su aşamalı olarak tuzdan arındırılır ve tatlı su elde edilir.

TERS OZMOZ SU ARITMA NEDİR?

Dünyadaki en yaygın ve gelişmiş tuzdan arındırma sistemidir. Uygulanması, yöntemlerin geri kalanına göre %60’tan fazlasını temsil eder. Ters ozmoz işlemi , tuzlu su çözeltisine basınç uygulamak ve işlevi çözücünün (su) içinden geçmesine izin vermek, ancak çözünenin (çözünmüş tuzlar) geçmesine izin vermek olan yarı geçirgen bir zardan geçmesini sağlamaktan oluşur. Çözücü (su), tuz konsantrasyonunun yüksek olduğu taraftan tuz konsantrasyonunun düşük olduğu tarafa doğru membrandan geçer. Sonuç olarak, konsantre çözeltinin kısmı artan tatlı kısım lehine tükenir.

Bu su arıtma işlemi, söz konusu çözeltide bulunan doğal ozmotik basıncın üstesinden gelen ve basınç şeklinde harici enerjinin katkısı sayesinde gerçekleştirilir.


Leave A Reply