Denizlerde balıkların, balık türlerinin azalmasına hatta yok olmasına neden olan etkenler nelerdir? Balıklara neler zarar veriyor?
Kaynak: pixabay.com
Denizlerde Balıkların Azalmasına Neden Olan Etkenler
Denizlerindeki balık türlerinin temel yok olma nedenleri şöyle sıralanabilir:
1. Denizlerin Kirlenmesi:
Haliçler de dâhil olmak üzere denizlerdeki doğal dengenin biyolojik, fiziksel ve kimyasal etkenler yüzünden bozulmasına “deniz kirlenmesi” denir. Deniz kirlenmesi, denizden ekonomik yararlanma olanaklarını kasıtlar ve rekreasyon amacı ile kullanılmasını engeller. Özellikle II. Dünya Savaşı’ndan sonra büyük bir hızla gelişen endüstrileşme ve denize kıyısı bulunan kentlerdeki hızlı nüfus “artışı bu sorunun ana nedenleridir. Deniz kirlenmesinin nedenleri beş grupta toplanabilir:
- a. Kanalizasyonlar,
- b. Denizlere dökülen endüstriyel atıklar,
- c. Irmakların sanayi atıklarını taşıması,
- d. Zehirli gazların atmosfer yoluyla taşınması,
- e. Çöplerin denize atılması.
2. Aşırı Avlanma:
Balıkların bol olduğu zamanlarda, bu konuda yeterli bilgiye sahip olmayan kişiler tarafından güncel avlanma yöntemlerinin bilinçsizce kullanılması yoluyla yapılır. Bu sorun yüzünden daha önceleri çok bulunan tekir, uskumru, hani, pisi, kırlangıç, palamut, lüfer, hamsi, kalkan, orkinos, kılıç ve tirsi gibi balık türleri ya yok olmuş durumda ya da az sayıda görülmektedir. Zamanında gerekli önlemlerin alınmaması, kısıtlama ve yasakların çok geç konması bu sorunun büyümesine neden olmuştur.
Kaynak: pixabay.com
3. Kum Motorları:
Denizin kumluk bölgelerinde yatakları bulunan dil, pisi ve kırlangıç gibi balıkların yuvalarına, dolayısıyla balık yuvalarına zarar veren kum motorları, bazı balık türlerinin tükenmesinin asal nedeni olmuştur.
4. Patlayıcı ve Zehir Kullanımı:
Balık avlamada yasa dışı olmasına rağmen kullanılan dinamit, bomba ve zehirler deniz dibi kültürünü yok eder, yuvalara ve balık yumurtalarına zarar verirler.
5. Deniz Trafiğinin Yoğunlaşması:
Son yıllarda özellikle Boğazlardaki deniz trafiği çok yoğunlaşmıştır. Yoğunluk balık sürülerinin yerleşim alanlarını ve göçlerini olumsuz etkilemektedir. Yurdumuzda özellikle balık yumurtalarını korumak ve aşırı avlanmanın önüne geçmek amacıyla belirli süreler için bazı balıkların avlanılması yasaklanmıştır. Pek çok balık türü yumurtalarını daha çok ilkbahar ve yaz aylarında bıraktığından, avlanma yasakları da bu devrede yoğunlaşır. Önceleri yasaklar, teknelerin bakıma alındığı bir ay için geçerliyken, daha sonra 2 aya ve en son 3 aya çıkartılmıştır. Ancak uzmanlar bu süre içinde tüm yavru balıkların gelişiminin tamamlanmadığını belirterek, yasağın mart ve ağustos ayları arasında olmasını önermektedirler.
