Deri Nedir? Derinin Yapısı ve Görevleri

0
Advertisement

Deri nedir? Derinin yapısı nasıldır ve derinin görevleri nelerdir konuları hakkında ki yazımız.

deriDERİ, insan ve hayvan vücudunu kaplayan koruyucu tabaka. Vücudu dış etkilere karşı koruyan, dünyayla olan bağlantının önemli bir bölümünü sağlayan, bunun yanında depolama, vücut ısısını sabit tutma ve salgılama gibi görevleri de olan bir organdır.

İnsanda deri, ana rahmindeki fetusta, 4. aydan başlayarak gelişkinlerde ki duruma benzer bir biçim alır. İnsan derisi alt deri (dermis) ve üst deri (epidermis) olmak üzere iki tabakadır. Epidermis birkaç kat hücre tabakasından oluşur; alt tabakalardaki hücreler üste doğru olgunlaşarak, sürekli dökülen bir tabaka biçimini alırlar. Dermiş daha kalın ve daha karmaşık bir yapılanma gösterir. Epidermise yakın olan bölümlerinde kılcal damar ağı ve kollagenlifler içerir. Daha alt bölgelerdeyse çeşitli bağ dokusu hücreleri, akyuvarlar, kollagen lifler, deriye esnekliğini veren elastik lifler, ter ve yağ bezleri, kıl kökleri vardır.

Ayrıca sıcak, soğuk, acı, basınç gibi çeşitli uyarıları algılamamızı sağlayan serbest sinir uçları ve yine sinir liflerinin özel bir biçimde yapılanmasıyla oluşan Meissner cisimcikleri, Krause topuzları, Ruffini püskülleri, Vater-Paccini ve Golgi cisimcikleri de alt deride bulunurlar. Deri rengini esas olarak, kılcal damarlar ve melanosit adı verilen hücrelerden alır. Kılcaldamarların sayısı, az ya da çok kan içermelerine göre deride kırmızı, pembe vb renklenmeler oluşur. Melanositlermelanin denen boya maddesini üreten hücrelerdir; her iki deri katmda da bulunurlar. Melanin siyaha çalan koyu kahverengi bir boyadır; değişik ırklarda derinin esmerliğini saptayan melonositlerin sayısı değildir.

Çünkü bu miktar tüm ırklarda aynıdır; esmerlik, üretilen boyanın miktarıyla doğru orantılıdır. Altderide bulunan damarlar, vücudumuzun gereksinmesine göre, içerilerinden geçen kan akımını ayarlayarak, termoregülasyon denilen vücut ısısını sabit tutma işine katkıda bulunurlar. Termoregülasyon, ayrıca altderide bulunan ter bezlerinin çalışmalarıyla da düzenlenir; örneğin sıcak havada terleme artışıyla vücudumuzun ısısının aşırı derecede yükselmesi önlenmiş olur. Ter bezleri vücudumuzun her yerinde aynı miktarda değildir: Avuç içlerinde cm2′ de 400’ü aşan sayıdayken, bu sayı kalça kemiğinden dize kadar olan bölgede 80’e düşer. Yağbezleri, vücudun kıllı bölgelerinde, alt derinin yüzeysel bölümlerinde; alt derinin yüzeysel bölümlerinde; göğsün üst bölümleriyle

burun çevresinde bulunurlar. Eliçi ve ayak tabanında bulunmazlar. Yağ bezi kanalının ağzı kıl yuvasının 1/3 üst bölümüne açılır. Kökleri altderinin derin tabakalarında yerleşmiş olan kıllar, eliçi ve ayak tabanı dışında derinin her yerinde vardır. Kıllar deriden dik değil hafif eğimli olarak çıkarlar ve eğimli yanda kılı dikleştirmeye yarayan küçük bir kas bulunur. Kıl, derinin mekanik etkilere karşı korunmasını sağladığı gibi, ısı korumasında da etkin bir rol oynar.

Advertisement

Deri organizma için vazgeçilmez bir organdır. Her şeyden önce vücudu dış etkilere karşı koruyan bir örtüdür; üst derinin “stratum korneum” adı verilen tabakası, alt derideki elastik ve kollagen lifler, derindeki organ ve çeşitli doku yapılarının, dış ortamın yıpratıcı etkilerinden korunmasını sağlarlar. Ter salgısı buharlaştığında, deri üzerinde asitli bir örtü oluşmasına neden olur; bu da deri üzerindeki bakteri ve mantarların ölümüne yol açar. Deri aynı zamanda bir depo organıdır. Su ve suda eriyen maddelerle yağ ve karbonhidratlar alt deride depolanırlar. Ter yoluyla atılan bazı zararlı maddelerle, deri böbreklere yardımcı bir organ rolündedir. Öte yandan D 2 vitamini deride yapılır.


Leave A Reply