Desiderius Erasmus Kimdir? Hollandalı Reformcu ve Düşünürün Hayatı

0
Advertisement

Desiderius Erasmus kimdir? Hallandalı düşünür ve din adamı olan Desiderius Erasmus neler yapmıştır? Desiderius Erasmus hayat hikayesi, hakkında bilgi.

Desiderius Erasmus

Desiderius Erasmus (1466-1536), Rönesans ve Reform hareketlerinin öncülerinden sayılan Hollandalı bir din bilginidir. Çağında çevresini bu kadar etkilemiş çok az bilgin ve yazar vardır. Rönesans sanatçılarına ve bilginlerine örnek olmuş, insanlığın toplum ve din baskılarından kurtularak medeniyete doğru ilerlemesini mümkün kılmıştır.

Erasmus, Rotterdam dört yaşında annesiyle babasını kaybetti, çok küçük yaşta Utrecht şehrindeki büyük kilisenin çocuklar korosunda şarkı söyledi. Öğrenciliği sırasında bile çalışkanlığı ve zekasıyla geleceğin önemli kişilerinden olacağını belli ediyordu.

On yedi yaşına geldiği zaman, onun yetiştirilmesini üzerine almış olan kimseler, Erasmus’un rahip olarak kendini dine vermesini uygun gördüler; bu fırsatla da onun, babasından kalmış olan servetine el koydular.

Erasmus’un yaradılışı din baskısı, hürriyetsizlik içinde yaşamaya elverişli değildi. Kısa bir süre sonra manastırdan ayrılarak Paris’e gitti, üniversiteye girerek kendini bilime verdi. Bir yandan da özel dersler vererek geçimini sağlıyordu. 1497’de, onun değerini farkeden genç İngiliz bilginlerinin teşvikiyle, İngiltere’ye gitti, Kral VII. Henry tarafından büyük bir saygıyla karşılandı. Daha sonra Parma, Venedik ve Roma gibi birçok İtalyan şehirlerini gezmek fırsatını buldu.

Advertisement

Erasmus İngiltere’ye döndükten sonra Sir Thomas More’un, misafiri olarak onun evinde kaldı, «Encomium Morioe» (Deliliğe Methiye) adlı eserini orada yazdı. Bu kitabında, din adamları hakkındaki fikirlerini açıkça belirtmiş, hattâ o zamanki Papa’yı bile yermiş olmasından kralın gözünden düştü. Bir süre Oxford Universitesi’nde profesörlük yaptıktan sonra İngiltere’den ayrılmak zorunda kaldı. Yetmiş yaşında, İsviçre’de Basel şehrinde öldü.

Erasmus’un Reform (dinde ıslahat) konusundaki etkisi, kendi eserinden çok, 1516′ da yayınladığı Yunanca İncil’e dayanır. Erasmus, aynı zamanda, Reform hareketi öncülerinden Luther‘le de arkadaştı. İnanışlarında, davranışlarında Luther kadar ileri gitmediğinden onu korkaklıkla suçlandıranlar olmuştur. Kendisini korkak bulanlara Erasmus: «Bir gerçek uğruna ölmeye hiç niyetim yok» diye karşılık vermiştir.


Kaynak – 2

Desiderius Erasmus; Hollandalı Rönesans düşünürü, reformcu ve yazardır (Gouda 1466 ? – Basel 1536). 1483-1484’te ana babası veba salgını sonucu ölünce, üç velisinin istekleri doğrultusunda 1487’de Steyn’deki Augustinianusçu manastıra girdi. 1492’de papaz olduktan sonra Camrai piskoposunun yazmanı olarak manastırdan ayrılmasına izin verildi. 1495’te piskoposun olanağıyla Paris Üniversitesi’ne girdi. 1498’de ilahiyat bölümünü bitirdikten sonra koruyucusu Baron Mountjoy’un eşliğinde İngiltere’ye gitti. Orada John Colet ve Thomas More gibi İngiltere’ nin önde gelen hümanistleri ile tanışıp dost oldu.

1500’de Paris’e dönerek daha sonra onu dünya boyutlarında üne kavuşturacak olan Adagia’nın (Özdeyişler) ilk basımını gerçekleştirmenin ardından 1501’de Cicero’nun De Officitinin (İşgüzarlar) kendi yorum süzgecinden geçmiş bir çevirisini yayımladı. 1503’te Hollanda’ya dönüp sade dindarlığı vurgulama yoluyla kendi Hristiyanlık görüşünü belirleyen bildirimi Enchiridion Militis Christiani’yi (Hristiyan Savaşçısının Elkitabı) yazdı. Bu eseri Katolik Reformasyonu’ nun önemli bir belgesini oluşturan reformcu, 1505’te İngiltere’ye dönüp Yunanca Yeni Ahit’in çağdaş bir uyarlaması olan Latince çevirisi Novum İnstrumntum’u kaleme almaya başladı. Daha sonra İngiltere’den İtalya’ya geçerek 1506’da Torino Üniversitesi’nde ilahiyat doktoru aşamasını kazandı. 1509’da yeniden İngiltere’ye dönüp bir gülmece ve taşlama başeseri olan Deliliğe Övgü (Moriae Encomium) adlı büyük çalışmasını tamamladı.

1514’te Basel’e taşındı ve 1516’da Novum İnstrementurriun tamamlanmış basımıyla birlikte Kilise Babaları dizisinin ilk kitabı olan Jroma (1516) yayımlandı. Ardından Louvain Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak bulunurken (1517-1521) Luther’in kiliseye başkaldırdığını duyduktan sonra onunla tanışmaktan kaçmadığı gibi, yazılarının hiçbirini okumadığını da açıkladı. Bu arada, kilisenin, toplumun ve politikanın iç yüzünü sergileyip gülünç duruma düşüren ünlü öykü kitabı Colloguia Familiaria (Konuşmalar) 1518’de yayımlandı. 1521’de de Basel’e döndükten sonra Luther’i ve Lutherci görüşü alaya alan eseri De Libero Arbitrio’yu (Özgür Düşünce Üzerine) 1524 yayımladı.

Başlıca eserleri: Cyprianus (1520), Pseudo-Arnobius (Sahte Arnobius) 1522, Hilarius (1523), İrenaeus (1526), Ambrose (1527), Augustineus (1528), Chrysostom (1530), Basileos (1532), Origenus( 1536).

Advertisement


Leave A Reply