Devlet nedir? Devlet nasıl tanımlanır ve devletin genel özellikleri nelerdir? Devlet terimi ile ilgili bilgiler.
Belirli sınırları içinde toprağı olan, bir hükümet idaresinde kanunlara göre teşkilatlanmış bulunan bağımsız topluluklara «devlet» denir.
Hukuk esaslarına bağlı kalarak, kamunun dışarıya karşı ve içeride güvenliğini korumak, refah ve saadetini sağlamak, devletin gayesidir. Bu amacı gerçekleştirmek için girişilmesi gerekli faaliyetler, devletin ödevleridir.
Devletin başlıca unsurları şunlardır: a) Halk, b) Ülke, c) Egemenlik (dışarıya karşı ve içeride).
Devletler, anayasalarına göre,v ikiye ayrılır: Yalınç (bâsit) devletler, bileşik (mürekkep) devletler. Bileşik devletler de, «birleşik devletler», «konfederasyonlar», «federasyonlar» şeklinde olabilir.
Ayrıca, devletler egemenlik hakkının kullanma şekline göre, monarşi (hükümdarlık), cumhuriyet (halk idaresi) ne ayrılırlar. Monarşilerde hükümdarın iradesi halkın seçtiği meclislerin iradesiyle sınırlanmış ise bunlara «meşrutî hükümdarlık» denir. Böyle bir sınırlayıcı kurum yoksa, «mutlak hükümdarlık» nev’ine girerler.
Devlet, kavram ve kurum olarak, insanlığın tarihiyle yakıttır. Fakat, bu kurumun ilkel şekli, korku, kendini koruma içgüdülerine dayanan basit bir toplanma, bu arada gene çok basit bir teşkilâtlanmadan ibarettir.
Aradan geçen yüzyıllar boyunca, cemiyetin teknik ve moral gelişmesinin yanı sıra, geniş ve karışık bir bünye kazandı. Bugünkü modern devlet, kavram ve kurum olarak, ister demokratik, ister totaliter olsun, ferdi (insanı) ve toplumu, hayatının’ bütün safhalarında sarmıştır. Artık fert ve toplum hayatında, devletin ilişiği ve iştiraki olmı-yan bir safha kalmamıştır.
Devletlerin maddî ve mânevi kadrosu, ana-yasalariyle çizilmiştir. Anayasalara ruh veren de, uygulanmalarındaki dürüstlüktür.
Düzenli siyasal toplumları ilk defa M.Ö. IV. yüzyılda Eski Yunan filozoflarından Aristoteles’le Platon (Eflâtun) incelemişlerdir. Bu incelemelerin esasını şehir – devletler (siteler) teşkil ediyordu. Romalılar bu fikri Yunanlılar’dan alarak daha geniş ölçüde uyguladılar.
Devletin bazı temel özellikleri vardır. Bunların başında, ahaliyi, toprağı, barışı korumak için kuvvet bulundurmaya yetkili bir hükümet gelir. Devletin milletlerarası kanunlardan başka hiçbir dış kuvvetin kontrolü altında bulunmaması da gerekir. Devletin özelliklerinden biri de başka devletler tarafından tanınmış olmasıdır.
«Toplum», «millet» ve «devlet» terimlerini birbirinden ayırmak gerekir. «Toplum» u insanların serbest olarak aileler, sosyal ve kültürel topluluklar halinde toplanması meydana getirir. «Millet» ortaklama bir dili, tarihi, kültürü, gelenekleri olan, fakat siyasal sınfrlarla çevrelenmiş bulunmıyan bir toplumdur. «Devlet» ise, bu toplulukların belirli sınırları içine alınmasiyle meydana gelir.
Türkiye Cumhuriyeti bir devlettir. İngiltere Birleşik Krallığı, Amerika Birleşik Devletleri de birer devlettir. Amerika Birleşik Devletleri’ni meydana getiren eyaletlerin her birine Amerikalılar «devlet» (state) demekteyse de bunlar siyasi ve Hukuki anlamda birer devlet değildir. Aynı şekilde, eskiden var olan bir ülke olan S.S.C.Birliği’ni meydana getiren devletlerin de bağımsız devlet özellikleri SSCB dağılana kadar yoktu.
