Beş duyu organlarımızdan dilin yapısı nasıldır? Dilin fonksiyonları, tat alma olayının gerçekleşmesi, dil hastalıkları ve dil sağlığı için yapılacaklar.
Tat Alma Organımız: Dil
Dil sindirim sistemi organıdır. Yapısında çok güçlü ve hızlı kasılabilen çizgili kaslar vardır. Dil;
- Besinlerin tadının algılanmasını sağlar.
- Ağızda çiğnenmesini ve yutulmasını sağlar.
- Konuşmada yardımcı olma görevi yapar.
Besinlerin yapısında çok çeşitli tat maddeleri bulunabilir. Besin içeriklerinin, tadın algılanmasında dilimiz görev yapar. Dilin üzerinde çok sayıda tat alma tomurcuğu vardır.
Uyarı: Tat tomurcuğunda duyu almaçları ve sinirler bulunur.
Dilimizin her bölgesi her tadı alabilir fakat bazı bölgelerde farklı tatları alabilen tat tomurcukları daha yoğundur.
Dilimizin uç kısmında tatlı, arka kısmında acı, orta kısmın kenarlarında tuzlu, arka kısmın kenarlarında ise ekşi tatları algılayan hücreler daha yoğundur.
Tat Nasıl Algılanır?
- Tat, dilde maddeye değmek ya da tadılmak sureti ile algılanır.
- Bir maddenin tadının alınabilmesi için ağza alınan çözünmüş ya da çözünebilir tat verici maddeler tat alma tomurcuklarındaki reseptörleri uyarır.
- Uyarılar buradan bağlantılı duyu sinirlerine aktarılarak merkezi sinir sisteminin yani beynin ilgili bölümüne iletilir.
- Uyarılar beyindeki tat olma merkezinde değerlendirilerek besinlerin tadı algılanmış olur.
- Maddelerin tadının alınabilmesi için tükürük sıvısında erimesi gerekir.
Bir maddenin algılanmasında, maddenin sıcaklığının, kokusunun ve görülmesinin rolü vardır. Örneğin, grip olunduğunda koku alma zayıfladığından tat alma da zorlaşır.
Besinlerin tadını tam olarak alabilmek için burnumuzun ve dilimizin birlikte görev yapması gerekir.
Dil Hastalıkları
Dil Yaraları: Dilde görülen kızarıklıklar ve içi su dolu kabarcıklar yara oluşturur.
Dil iltihabı: Çürümüş dişler, diş eti iltihabı, sigara, çok sıcak veya çok soğuk yiyecekler dil iltihabına yol açabilir.
Tat Körlüğü; Kalıtsal bir hastalıktır. Besin maddelerinin tadı algılanamaz.
Dil Sağlığı İçin Neler Yapılmalı?
- Ağız temizliğine önem verilmeli.
- Çok sıcak ya da çok soğuk yiyecek ve içeceklerden kaçınılmalı.
- Alkol ve sigara kullanılmamalı.
- Zararlı kimyasal maddelerden uzak durulmalıdır.
