Evde dinamometre yapmak için hangi malzemelere ihtiyaç duyarız? Dinamometre nasıl yapılır, resimli ve açıklamalı anlatım.
Dinamometre Nedir?
Dinamometre, dönen bir şaft tarafından iletilen mekanik kuvveti veya gücü ölçmek için cihazdır. Güç, tork (döndürme kuvveti) ve açısal hızın ürünü olduğundan, tüm güç ölçen dinamometreler esasen tork ölçen cihazlardır; mil hızı ayrı olarak ölçülür.
Dinamometre Nasıl Yapılır?
Evinizde rahatlıkla bulabileceğiniz farklı malzemelerle kuvvetin büyüklüğünü ölçen dinamometre tasarlayabilirsiniz. Ancak dinamometrede kullanacağınız esnek maddenin, hazırlayacağınız dinamometrenin ölçebileceği kuvvet değerini etkilediğini unutmamalısınız.
Malzemeler
- Silindir şeklinde ilaç kutusu ya da draje çikolata kutusu
- Renkli fon karton ya da oluklu mukavva
- Mukavva
- Beyaz kağıt
- Silindir mukavva (Streç film rulosu)
- Kancalı saç tokası
- Küçük metal halka
- Cetvel
- Makas
- Yapıştırıcı
- Kalem
Dinamometrenin Yapılışı
1. İlaç kutusunun ya da draje kutusunun tabanını bir büyüğünüzden yardım alarak deliniz. Kancalı saç tokasının kancasını düzleştirip açılan delikten geçiriniz. Düzleştirdiğiniz kancayı tekrar bükünüz.
2. Renkli fon kartonu silindir mukavvanın üzerini kaplayacak şekilde kesiniz. Kartonu silindir mukavvanın üzerine yapıştırınız.
3. Silindir mukavvanın üst tabanı için daire şeklinde mukavva ve renkli fon karton kesiniz. Kartonu mukavvanın üzerine yapıştırıp renkli kısım üstte kalacak şekilde tokanın diğer kancasını dairenin ortasından geçiriniz.
4. İlaç kutusunun ya da draje kutusunun üzerini kaplayacak büyüklükte beyaz kağıt kesiniz. Kağıdın üzerine cetvel yardımıyla eşit aralıklarla yatay çizgiler çiziniz. Ölçeklendirme yapmak için her bir çizgiye numaralar yazınız. Kağıdı ilaç veya draje kutusunun üzerine yapıştırınız.
5. İlaç veya draje kutusunu, mukavva silindirin içine yerleştiriniz.
6. Renkli fon kartondan 2 cm kalınlığında bir şerit keserek silindirde mukavvaların birleşme yerine yapıştırınız.
7. Alttaki kancanın kaymaması için kancanın bulunduğu deliğe yapıştırıcı sürerek kancayı sabitleyiniz.
8. Mukavvanın üst kısmındaki kancaya küçük metal halkayı geçiriniz. Halkanın çıkmaması için kancanın ucunu bükünüz.
9. Hazırladığınız dinamometre kuvveti ölçmek için kullanıma hazırdır. Alttaki kancanın ucuna farklı cisimleri asarak dinamometreye uygulanan kuvvetlerin büyüklüklerini ölçebilirsiniz.
Hazırladığınız dinamometrede maddelerin esneklik özelliğinden yararlanılmıştır. Kullandığınız esnek maddenin cinsi, kalınlığı uzama miktarını da etkileyecektir. Ancak yaptığınız ölçümlerde ağırlığı fazla olan cismin asılı olduğu dinamometredeki yayın daha fazla uzadığını, ağırlığı daha az olan cismin asılı olduğu dinamometredeki yayın ise daha az uzadığını görebilirsiniz. Yani dinamometreye uygulanan kuvvet arttıkça, yayda meydana gelen uzama miktarı da artar.
