İslam dininin anlaşılmasında sünnetin önemi nedir? Sünnetin fonksiyonları, işlevi, hadis kaynakları, sünnette temel ilkeler hakkında bilgi.
DİNİN ANLAŞILMASINDA SÜNNETİN ÖNEMİ
Peygamberimiz, kendisine gelen bütün vahiyleri insanlara eksiksiz aktarmasına rağmen bazı insanlar vahiyleri anlamada yetersiz kalmışlardı. İşte bu aşamada sünnet devreye girerek sorunları ortadan kaldırır.
Sünnetin Fonksiyonları (İşlevi)
Sünnetin fonksiyonlarını iki şekilde ele alabiliriz: Kur’an’ı açıklar ve yorumlar
Peygamberimiz de hem söz hem de davranışlarıyla gelen vahiyleri açıklamıştır. Anlaşılamayan ve anlamı herkesçe bilinemeyen bazı ayetlere açıklık getirmiştir.
Örneğin; “…iyilikler kötülükleri giderir…” ayetini Peygamberimiz, “Bir kötülüğün peşinden hemen iyilik yap ki, onu yok etsin…” hadisiyle tefsir etmiştir.
Kur’an’da namaz ve hac gibi ibadetlerin uygulamaları yer almaz. Bu nedenle Peygamberimiz uygulamalarıyla bu anlamdaki vahiylere açıklık getirmiştir.
Örneğin; “Namazı benden gördüğünüz gibi kılınız.” diyerek ayetle emredilen namazı uygulayarak göstermiştir.
Yeni bir dinî hüküm ortaya koyar
Hz. Peygamber, bazı durumlarda haram ve helal gibi Kur’an’da bulunmayan konularda yeni hükümler ortaya koymuştur.
Örneğin; Kur’an’da leş, domuz eti, kan ve Allah’tan başkası adına kesilen hayvanların etinin haram olduğu belirtilir. Peygamberimize diğer hayvanların etinin yenip yenmeyeceği sorulduğunda o, “Azı dişi olan her yırtıcı hayvan ve pençeli olan her yırtıcı kuş haramdır.” diyerek bu konuya açıklık getirmiş ve aynı zamanda yeni bir hüküm ortaya koymuştur.
Sünnet anlaşılmadan Kur’an anlaşılamaz.
BAŞLICA HADİS KAYNAKLARI
İslam dininde Kur’an-ı Kerim’den sonra İkinci ana kaynak hadistir. Hadisler, hicri II. asırdan itibaren toplanarak yazılmaya başlanmıştır. Toplanan hadisler daha sonra tasnif edilerek kitap hâline getirilmiştir. Hicri III. asırdan itibaren hadis kitapları genellikle konularına göre tasnifle çoğaltılmıştır. Bunların en meşhur olanları, günümüze kadar gelmiştir. Kütüb-i Sitte (Altı hadis kitabı) diye bilinen hadis kitapları şunlardır:
► Sahih-i Buhari
► Sahih-i Müslim
► Sünen-i Ebu Davud
► Sünen-i Tirmizi
► Sünen-i Nesâi
► Sünen-i İbni Mace
Sünnette Temel Bazı İlkeler
► Taklit edilmez, model olarak alınır.
► Kur’an’a uyum sağlar.
► Akla ve kesin bilgiye ters düşmez.
► Evrensel mesajlar içerir.
► Batıl inançlara yer vermez.
► Kişisel menfaatleri kapsamaz.
► Uydurma hadisler içermez.
Ayet ve Hadis Arasındaki Farklar
► Ayetlerin anlamı ve sözleri Allah’a aittir. Hadislerin ise anlamı Allah’a, sözleri peygambere aittir.
► Ayetler kesin hüküm belirtirken bu durum hadislerde görülmez.
► Ayetler namazda okunurken hadisler okunmaz.
► Ayetleri inkâr küfürdür, sünneti terk etmek küfrü gerektirmez.
