Dmitri Mendeleev Kimdir? Periyodik Tablonun Mucidinin Hayatı, Çalışmaları

0
Advertisement

Periyodik cetvelin mucidi olan ünlü Rus kimyacı ve bilim insanı Dmitri Mendeleev’in hayatı ve buluşları ile ilgili bilgiler. Dmitri Mendeleev kimdir?

Dmitri Mendeleev

Dimitri Mendeleyev

Dimitri Mendeleyev; Rus kimyacısıdır (Sibirya/Tobolsk 1834 – St. Petersburg 1907).

Annesi oğlunun iyi bir eğitim görmesi için önce Moskova’ya, sonra da St. Petersburg’a götürdü. 1855’te Eğitim Enstitüsü’nden mezun oldu. 1856’da St. Petersburg Üniversitesi’nde master, 1865’te doktorasını yaptı. 1867-1890 arasında aynı üniversitede genel kimya profesörü olarak görev yaptı. Öğretmenliğe başladığı zaman organik kimyanın, moleküler yapı kuramı sayesinde kazanmaya başladığı düzenin inorganik kimyada da gerekli olduğunu hissetti. Pek çok kimyacı gibi, bu gizin elementlerin ağırlıklarına göre dizilişinde gizli olduğunu, elementleri artan ağırlıklara göre dizdiğinde, kimyasal özelliklerine göre grupların kendiliğinden oluştuğunu fark etti. Sık sık bir elementi bağlı olduğu grubun yanına yerleştirmek için bir aralık bıraktı ve bu aralığa gelmesi gereken bilinmeyen elementin özelliklerini tahmin etti. Bunu izleyen 15 yıl içinde bulunan galyum, skandiyum ve germaniyumun niteliklerinin Dmitri Mendeleev’in tahminlerine uyması, periyodik çizelgenin güvenirliğini gösterirken, Dmitri Mendeleev’e de büyük bir ün kazandırdı. 1890’larda ilk iki soygaz olan argon ve helyum bulunduğunda, bir grup oluşturması için iki ya da üç adet daha bulunması gerektiği ortaya çıktı. Bu düşünceyle William Ramsay‘ın giriştiği çalışma, xeonon ve kriptonun bulunmasıyla başarıya ulaştı.

Ayrıca 20. yüzyılın başında uranyum ve radyumun radyoaktif ayrışma serilerinin hesaplanmasında da periyodik çizelgeye baş vuruldu. Güney Rusya’da petrol alanlarının geliştirilmesinde görev aldı ve 1876’da petrol endüstrisini incelemek üzere ABD’ye gitti. Kömür üretimi ve kullanımı üzerinde de benzer çalışmalar yaptı. Üniversiteden ayrıldıktan sonra Rus endüstrisindeki fiyatlandırma politikasıyla, dumansız barutun geliştirilmesiyle tek tip ağırlık ve uzunluk ölçülerinin yapılmasıyla ve gemi yapımcılığının ilerletilmesiyle uğraştı.

Dmitri Mendeleev

Kaynak: wikipedia.org

Kaynak 2

Dmitri Mendeleev (8 Şubat 1834, Tobolsk, Rusya – 2 Şubat 1907, St. Petersburg, Rusya)

Tanınmış bir Rus kimyageridir. Elemanları atom ağırlıklarına göre sınıflandırarak (periyodik) «çevrimsel sistem»i kurmuştur. Ayrıca galyum, sandiyum, germanyum gibi elemanların da yarı kaşifi sayılır, çünkü Dmitri Mendeleev bu elemanlar keşfedilmeden önce, var olabileceklerini ileri sürmüştü.

Advertisement

Dmitri Mendeleev on yedi çocuklu bir ailenin en küçük çocuğu olarak Sibirya’da Tobolsk şehrinde doğdu. 1856’da Petersburg Üniversitesi kimya fakültesini bitirdi. 1863’te aynı üniversitenin teknoloji enstitüsüne kimya profesörü oldu. 1890’da profesörlükten istifa edip ağırlıklar-ölçüler dairesinde müdür olarak çalıştı, ölünceye kadar bu görevinden ayrılmadı.

Dmitri Mendeleev çevrimsel sistem üzerindeki çalışmaları ile tanınmış, ayrıca sıvıların genişlemeleriyle, gaz haline geçmeleriyle ilgili kanunları da bulmuş, petrolün özellikleri, aslı üzerinde de uzun zaman çalışmıştır. En ilgi toplayan eseri 1868’de yayınlanan «Kimyanın Esasları» adındaki kitabıdır.

Dmitri Mendeleev ayrıca çok iyi bir öğretmendi. Evinden kimya meraklısı öğrenciler hiç eksik olmazdı. Dmitri Mendeleev’in anlattıkları bir çoklarının seviyesine göre ağır olmakla beraber, bunlar sırf onun tatlı ders anlatışını dinlemek için derslere giderlerdi.


Leave A Reply