Doku bilim (histoloji) ne demektir? Histoloji neyi inceler, çalışma alanları nelerdir? Doku bilim ile ilgili bilgi.
Doku bilim (Histoloji); Canlılardaki dokuların oluşum, evrim ve bileşimini inceleyen bilim dalıdır. Anatominin bir kolu olan dokubilimin oluşması mikroskobun bulunması ve Robert Hooke’un (1665) mantar kesitini inceleyerek ilk hücreyi bulmasıyla başladığı kabul edilebilir. Malpighi, R. Brown, Grew, Leeuven Hock, Fontana, Raspail, Turpin, Dujardin, Mirbel, Schleiden ve Schwann, anatomik elementleri mikroskopla inceleyerek onu oluşturan çekirdek, protoplazma, mitokondri gibi elemanları buldular. İlk yıllarda mikroskopların yetersiz olması, dokubilimin ilerlemesini önledi ve birçok eleman gözden kaçtı. Dokubilimde incelenen hücrelerin ölü olması nedeniyle hücre içi mekanizmasının çalışması yeterince aydınlatılmamıştır.
Hücrenin bölümlerini incelemede kolaylık için özel baz ya da asit kökenli boyalar kullanılır. Bu boyalar hücrenin çeşitli bölgelerini değişik renklere boyayarak incelemede kolaylık sağlamasına karşın hücrenin ölümüne neden olur. Hücreyi öldürmeden boyamak yalnızca vital renkli boyalarla olur. Bu boya, pigmentleri pek iyi boyayamadığından bu yöntemle hücreleri incelemek oldukça zordur. Haşlamlılar (infusoria) ve mikroplar gibi çok küçük ve tek hücreli organizmalar (virüsler, sperm, alyuvar, akyuvar, spermatozoid vb) vital renkli boyalarla boyanarak canlı olarak incelenebilen biricik hücrelerdir. Dokubilim bu yolla fizyoloji ve embriyolojinin ilerlemesine büyük yarar sağlamıştır. Tıp fakültelerinde başlı başına bir ders olarak okutulan dokubilim, anatomi, morfoloji, embriyoloji ve fizyolojinin sıkça başvurduğu bir bilim dalıdır. Bu bilim dalının bir kolu olan, histojenez (dokununoluşumu) embriyonun çeşitli dokularının oluşma ve gelişmesisini inceler, sağlık ve hastalık durumlarıyla ayrı ayrı uğraşır. Bir başka dal olan sitoloji, hücrenin kendisini, yapısını ve sağlık-hastalık durumlanndaki görülebilir işleyişini inceler. Asıl doku-bilim koluysa olgun dokularla uğraşır ve normal, patolojik ve karşılaştırmalı dokubilim bölümlerine ayrılır. Günümüzde X ışınlı mikroskoplar (1935) ve elektronik mikroskoplar yardımıyla özellikle birtakım bağ dokularının ve kasların lamelli, lifli yapısı üzerinde iyi sonuç veren incelemeler yapılabilmektedir.
