Edwin S. Porter kimdir? Sinema tekniklerine yapmış olduğu katkılar ile tanınan ünlü Amerikalı sinema yönetmeni Edwin S. Porter hayatı ve filmleri.
Edwin S. Porter
Edwin S(tratton) Porter, (d. 1869/70, İskoçya – ö. 30 Nisan 1941, New York kenti, ABD), sinema tekniğine katkılarda bulunmuş ABD’li yönetmen. Farklı yer ve zamanlarda çekilmiş sahnelerin birbirine eklendiği dramatik kurgulama tekniğini geliştirmiştir.
Genç bir gemici olarak ABD’ye göç ettikten sonra, bir süre makinistlik yaptı. 1895/ 96’da Thomas Alva Edison‘ın laboratuvarında hem kameraman olarak, hem de başka işlerde çalışmaya başladı. 1911’e değin orada çalışarak film yapımına büyük yenilikler getirdi. 1903’te ilk ABD belgesel filmi olan The Life of an American Fireman’i (Amerikalı Bir İtfaiyecinin Yaşamı) çekti. Bu filmde gerçek yangın sahneleriyle oyuncuların canlandırdığı kahraman itfaiyeci, zor durumdaki bir anne ve çocuğunun çekimlerini birlikte kullandı. Gerilimi artırmak için de, dehşet içindeki annenin ve kurtarmaya gelenlerin görüntülerini art arda dizerek almaşık bir kurgu uygulamıştı.
Öykülü filmlerin ilk başarılı örneklerinden sayılan The Great Train Robbery (1903; Büyük Tren Soygunu) Porter’a sinema dünyasında önemli bir yer kazandırdı. Bu filmde bir soygun, soyguncuları yakalamak için bir ekibin kurulması, soyguncuların izlenmesi ve yakalanması anlatılıyordu. Film, ABD’de sonraki filmlerin uzunluğu için ölçü alındığı ve western türüne bir model oluşturduğu gibi, ilk yakın çekime de (ateş eden soygunculardan birini gösteren çekim) yer vermiş, üstelik kurgunun ve kamera için yer seçiminin filme neler kattığını öbür yönetmenlere göstermişti.
Porter The Dream of a Rarebit Fiend’i (1906) Fransız yönetmen Georges Melies’in yapıtlarının etkisinde kalarak çekti. 1907’de, Rescued from an Eagle’s Nest (Kartal Yuvasından Kurtuluş) filminde D. W. Griffith’e ilk rolünü verdi. 1911’de Edison Film Company’den ayrılarak kendi şirketi Rex Films’i kurdu. Ertesi yıl ise Adolph Zukor’ m şirketi Famous Players Film Company’ye girdi. Son filmlerini 1916’da çektikten sonra sinemadan uzaklaştı. En başanlı filmlerinden biri, 1915 tarihli The Eternal City’ydi (Ölümsüz Kent).
Ölümü ve Kişiliği
71 yaşında, 1941’de New York’taki Hotel Taft’ta öldü ve Pennsylvania, Somerset, Husband Mezarlığı’na gömüldü. Evli olmasın rağmen hiç çocuğu olmadı.
Porter sinema filmi tarihinde esrarengiz bir figür olmaya devam ediyor. Büyük Tren Soygunu ve diğer yenilikçi erken filmlerin yönetmeni olarak önemi yadsınamaz olsa da, başarılı bir şekilde kullandıktan sonra bir yeniliği nadiren tekrarladı, asla tutarlı bir yönlendirme stili geliştirmedi ve sonraki yıllarda başkaları tekniklerini yeniden keşfettiğinde ve iddia ettiklerinde hiçbir zaman itiraz etmedi. 1912’den başlayarak yönettiği sinema filmlerinde ünlü yıldızlarla çalışmaktan rahatsız olan mütevazı, sessiz, temkinli bir adamdı.
