Emanuel Swedenborg kimdir ve ne yapmıştır? Emanuel Swedenborg hayatı, biyografisi, felsefesi ve eserleri nelerdir? Emanuel Swedenborg hakkında bilgi.
Emanuel Swedenborg
Emanuel Swedenborg; İsveçli teozof ve felsefecidir (Stockholm, 1688-Londra, 1772).
Soyluluk katma yükseltilip Swendenborg adını almış Lutherci piskopos ve felsefeci Swedberg’in oğlu olan Emanuel Swedenborg, edebiyat ve matematik okudu; 1710’da felsefe doktoru oldu. Uzun süre Avrupa’da geziler yaptıktan sonra bilimsel ve teknik incelemelerle uğraştı. 1733’te Almanya’da bulunurken Leipzig’de Opera philosophica et mineralia’mn (Felsefe ve Mineraloji Yapıtları) üç cildini yayımladı. Yaratıcı dehasının açıkça görüldüğü bu yapıtta billurbilim, Güneş’in Samanyolu’ndaki yeri, vb. alanlara yönelik birçok buluşu yer aldı.
GÖRÜŞLERİ
Swedenborg’un ruhsal yaşamında, garip olaylar kendini göstermişti ansızın. İlk hayalleri, Londra’da 1743’te gördü. Ondan sonra, ruhlar, melekler ve manevi dünya ile ilişki kurmayı ve bunların gizlerini açıklamayı, kendine verilmiş özel bir görev olarak benimsedi. Swedenborg’a göre, üst dünyanın varlıkları (melekler ya da şeytanlar), insanlar üstünde etki gösterirler ve Kutsal Yazılar’ın manevi anlamı, sözcük anlamları dolayısıyla insanlara kapalıdır. Gene onun bakış açısına göre İsa’nın ölümü, aslında, aydınlığın karanlık üstündeki zaferidir.
Swedenborg, görüşlerini kapsamlı kitaplar yazarak açıkladı: Arcena Caelestia (Göğün Esrarı, 1749-1756); De Nova Hierosolyma (Yeni Kudüs, 1758); Görülene ve İşitilene Göre Gökyüzü ve Cehennem Üstüne (1756). Balzac şöyle yazar: “Swedenbog, büyücülükten, Brahmacılıktan, Buddhacılıktan, gizemcilikten, bu dört büyük dinin ortak, gerçek ve tanrısal yanını alır ve onların öğretisine, bir matematik temel kazandırır.” Swedenborg’a göre, insanlığın kendisinde arındığı, yenilendiği ve tanrısallaştığı İsa’ya ulaştıran biricik yol sevgidir. Strindberg de şöyle diyor: “Swedenborg, kurtuluşa götüren biricik yolu gösterdi bana: Şeytanları, yattıkları yerde, kendinde aramak ve pişmanlık duyarak öldürmek.”
Swedenborg, romantikler tarafından adeta keşfedildi. Sözgelimi, Balzac‘a Seraphita’da esin kaynağı oldu. Ünlü “denk düşümler” kuramı, Gerard de Nerval’i, Baudelaire’i ve Rimbaud’yu derinlemesine etkiledi. İzleyicilerinin birçoğu, özellikle İngiltere’de bağımsız tarikatlar kurdular.
HAYATININ KRONOLOJİSİ
1688
Emanuel Swedenborg 29 Ocak’ta İsveç’in Stockholm kentinde doğdu.
1699-1709
Emanuel Swedenborg Uppsala Üniversitesi’ne devam etti.
1710-1715
Yurtdışına ilk kez İngiltere’ye yolculuk.
1716
Emanuel Swedenborg’un Daedalus dergisindeki ilk yayınları.
Emanuel Swedenborg Kraliyet Maden Koleji’nde Değerlendirici olarak atandı.
1718
Swedberg ailesinin adı, İsveçli olarak değiştirildi.
1720
Emanuel Swedenborg’un ilk kitabı, Kimya İlkeleri adlı felsefi bir çalışma yayınlandı.
1729-1734
Emanuel Swedenborg’un en önemli felsefi eserlerinin Felsefi ve Mineralojik Eserler başlıklı üç ciltte yazılması ve yayınlanması.
1735-1744
İnsan ruhunun doğası üzerine, özellikle ruh kavramı ile ilgili yoğun çalışma, yazma ve yayın dönemi.
1743-1744
Hollanda ve İngiltere’de ilk aşkın deneyimler, vizyonlar veya hayaller.
1747
Teolojik yazım için zaman tanımak amacıyla İsveç Maden Kurulu’ndan istifa etti.
1747-1758
On iki ciltli Arcana Coelestia’nın yazımı ve yayınlanması – Emanuel Swedenborg’un ilk büyük teolojik çalışması. Bu süre zarfında ayrıca Cennet ve Cehennem yazdı.
1759-1763
Stockholm yangını, Hollanda büyükelçisinin makbuzu ve Kraliçe’nin Emanuel Swedenborg’un basiretini gösteren sırrı. Swedenborg Apocalypse Açıklaması, İlahi Sevgi ve Bilgelik, Yaşam Doktrini, Rab Doktrini, Kutsal Yazılar Doktrini ve İnanç Doktrini’ni yazdı.
1768-1771
Emanuel Swedenborg’un teolojisine karşı devlet kilise suçlamalarını içeren İsveç Göteborg’da yapılan sapkın duruşma. Swedenborg, Konjugial (Evlilik) Sevgi ve Gerçek Hıristiyan Dini yazdı.
1771-1772
İki ciltli Gerçek Hıristiyan Dininin Hollanda’nın Amsterdam kentinde yayımlanması, Emanuel Swedenborg’un son büyük teolojik eseri.
1772
29 Mart’ta Londra, İngiltere’de 84 yaşındayken öldü.
