Endositoz Nedir? Nasıl Gerçekleşir? Özellikleri ve İşlevi Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Endositoz nedir? Endositoz nasıl tanımlanır, nasıl gerçekleşir?  Fagositoz ve Pinositoz nedir, endositoz hücre için neden gereklidir, görevleri hakkında bilgi.

Endositoz

Endositoz Nedir?

Pasif ve aktif taşıma ile taşınan moleküller, doğrudan hücre zarından veya porlardan geçerken, büyük moleküllerden olan; yağ, nişasta, glikojen, protein vs. geçemez. Bu moleküller zarın değişikliğe uğraması ile enerji harcanarak hücre içine alınır. Bu olaya endositoz denir.

Endositozla hücre içine alınan besinler, sitoplazmada besin kofulu şeklinde bulunur. Hücrelerde endositozla besin alınımı, fagositoz ve pinositozla sağlanır.

Fagositoz

Büyük yapılı katı moleküllerin hücre içine besin kofulu şeklinde alınmasına fagositoz denir. Katı madde, yalancı ayak yardımıyla oluşturulan cep içerisine alınır. Daha sonra içeri çekilen besin kofulu, lizozomla birleşerek sindirilir. Akyuvarların mikropları yemesi, amipin beslenmesi fagositozla madde alınmasına örnek verilebilir.

Endositozla madde alınması bitki hücrelerinde görülmez. Bitki hücrelerinde hücre zarının dışında bulunan selüloz yapılı hücre duvarı, hücre zarından fagositoz veya pinositozla madde alınmasını engeller.

Advertisement

Bitkiler kendilerine gerekli olan organik besinleri hücre içinde ürettikleri için, bu şekilde bir madde alış verişine de gerek yoktur.

Pinositoz

Büyük yapılı sıvı maddelerin besin kofulu şeklinde hücreye alınmasına pinositoz denir. Pinositoz olayında, sıvı maddelerin hücre zarına değmeleri sonucunda, sitoplazma içine doğru, cep ya da kanal şeklinde yapılar oluşur.

Bu yapılardan pinositoz cebi meydana gelir. Bu şekilde hücre içine alınan sıvı maddeler, lizozomla birleşerek sindirilir. Lizozom enzimleri ile besin kofulu içinde sindirim olayları gerçekleşir ve sindirim ürünleri hücrenin sitoplazmasına geçer.

Pinositozla besinlerin alınması sırasında oluşturulan besin kofulları, fagositozla besin alınması sırasında oluşturulan kofullara göre daha küçük olur.

Bazı endositoz olayları, reseptörlerle gerçekleşir. Reseptörle gerçekleşen endositoz olayında, hücrenin özgül bileşikleri alması sağlanır. Bu bileşikler, hücre dışı sıvıda yüksek derişimde bulunmayabilir.

Örneğin, insan hücreleri, zar sentezinde ve diğer steroitlerin sentezinde kullandıkları kolesterolü hücre zarındaki reseptörleri kullanarak pinositozla hücre içine alır.

Advertisement

Hormonların etki edecekleri doku hücrelerine geçişi pinositoz olayı ile sağlanır. Bazı enzimler ve savunma molekülleri olan antikorlar da hücre içine pinositoz olayı ile alınır. Bazı virüs çeşitleri de hücre içine zarda oluşan pinositoz cebiyle girebilir.


Leave A Reply