Endüstriyel alkol nedir, nasıl üretilir? Endüstride alkol hangi alanda ve nasıl kullanılır, hakkında bilgi.
Endüstriyel Alkol
Alkollü içkiler elde edilirken mümkün mertebe lezzetli ve iştah açıcı bir içki yapmak amacı güdülür. Lezzet sağlamak için bazı yabancı maddeler alkolde bırakılır. Fakat endüstride kullanılan alkol yabancı maddelerden kurtarılmış ve saf olmalıdır. Bu sebeple içindeki yabancı maddeleri gidermek amacıyla alkol bir daha damıtılır. Tekrar damıtılmış alkole «ispirto» adı verilir. Bu işlem 1832’de Aeneas Coffey’in keşfettiği Coffey ayrımsal damıtma aygıtında kesiksiz olarak ve başarıyla yapılır.
(A) Mayalanmış eriyik girer. (B) den pompalanır, ilk damıtma aygıtına (C) girer. Bunun altından ikinci ayrımsal damıtma aygıtına (D) geçer. Buradan gelen alkol (E) borularla tekrar birinci damıtma aygıtına (C) gelir. Buradan çıkan alkol buharı (F), helezon şeklindeki (G) soğutucusunda yoğunlaşır. Saf alkol toplama kabında (H) toplanır.
Alkol yağlar, reçineler, laklar ve birçok ilâçlar için iyi bir eritkendir. İlâçların çoğu alkolde eritilip tekrar kristallendirilerek arıtılır. Alkol yakıt olarak da kullanılır. Fakat alkolün en çoğu kimyasal maddeler elde edilmesinde kullanılır. Endüstride kullanılan alkolü elde etmenin en eski yolu, tahıl veya patatesi mayalandırmak ve sonra mayalanmış eriyiği damıtmaktır. Daha modern metotta alkol petrolün parçalanmasıyla ele geçen etilen gazından yapılır. Etilen, sülfürik asidin de karıştığı bir sıra kimyasal reaksiyonla alkole dönüşür. İlâç yapılmasında kullanılan alkolün dışında endüstride kullanılan bütün alkol içki yapılmasını önlemek amacıyla nahoş ve zehirli bir duruma getirilir. Buna alkolün «denatüre» edilmesi denir. Denatüre edilmiş alkol renkli ispirto adiyle satılır. Bu içilmez ve daha ucuzdur. Eskiden evlerde kullanılan alkolü denatüre etmek için %10 oranında metil alkolle karıştırılırdı. Metil alkol içilince gözleri kör ettiği için, bugün alkol içine menekşe renkli boya ve kötü kokan piridin konarak denatüre edilir. Endüstride kullanılan alkol ise içine %5 oranında metil alkol konarak denatüre edilmektedir. Adi alkolde %5 kadar su vardır. %100’lük saf alkol elde etmek için adi alkol biraz benzenle karıştırılarak damıtılır. Saf alkole «mutlak alkol» adı verilir.
ETİL ALKOL
Kimyaca etil alkol hem endüstri hem de viski veya konyaktaki alkoldür. Gerçi bu madde en çok tanınan alkoldür, fakat biricik alkol de değildir. Bundan başka daha binlerce çeşit alkol vardır. Alkol adı verilen bütün bu maddelerde her biri ayrı karbon atomuna bağlı bir veya daha çok hidroksil (hidrojene bağlanmış oksijen) grubu bulunur. Alkollerin kimyasal özelliklerinin sorumlusu bu hidroksil gruplarıdır. Hidroksile bağlı değişik karbon düzenleri alkolün (kaynama sıcaklığı gibi) fiziksel özelliklerini değiştirir, fakat genellikle kimyasal özelliklerini değiştirmez.
