Enerji Taşımacılığı

Türkiye ve dünyada enerji taşımacılığı nasıl gerçekleşmektedir? Uluslararası enerji taşımacılığı, petrol, doğal gaz projeleri hakkında bilgi.

Enerji Taşımacılığı

19. yüzyıldan itibaren enerji kaynaklarına sahip olmak, dağıtımını denetim altında bulundurmak büyük devletlerin başlıca amacı olmuştur. Günümüzde kişi başına düşen yıllık enerji tüketimi ülkelerin gelişmişlik ölçütü olarak görülmektedir.

Petrol daha düşük maliyetlerle deniz yolu ile taşınabilirken, doğal gazı deniz yoluyla taşıyabilmek için önce sıvılaştırılması (LNG), tüketilmeden önce tekrar gaz haline getirilmesi gerekmektedir. Bu da maliyeti çok artırdığı için doğal gazın boru hatlarıyla nakliyesi tercih edilmektedir.

Ayrıca petrol ve doğal gazın tankerlerle taşınmasının çevre kirliliğine neden olması ve ekonomik olarak pahalı olması bu enerji kaynaklarının boru hatlarıyla taşınmasını zorunlu hale getirmiştir.

Petrolün büyük kısmının tankerlerle taşınması uluslararası su yollarının önemini artırmıştır. Ortadoğu petrollerinin çıkış noktası Basra Körfezi’ni Hint Okyanusu’na bağlayan Hürmüz Boğazı önemlidir. Bu boğazdan çıkan petrol Akdeniz’e ulaşmak için Babülmendep Boğazı (Kızıldenizi Hint Okyanusuna bağlar) ve Süveyş Kanalı’ndan geçer. Bu boğazlar ve kanalın petrol taşımacılığındaki yeri önemlidir.

Hazar Bölgesi Enerji Kaynaktan ve Taşımacılığı

Bu bölge zengin enerji kaynakları nedeniyle dünya gündemindedir ve Ortadoğu’nun zengin enerji yataklarına alternatif olarak görülür.

Hazar bölgesindeki Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan’ın sahip olduğu petrol rezervleri dünya rezervlerinin % 25’ini, doğal gaz rezervlerinin de % 12’sini oluşturmaktadır.

Hazar ve Orta Asya petrol ve doğal gazının dünya piyasalarına ulaşması için 3 yol vardır:

**Tengiz – Novorassisk petrol boru hattı (Kazakistan – Rusya)
***Afirav – Şamara boru hattı (Rusya – Rusya)
***Bakü – Tiflis – Ceyhan boru hattı (Azerbaycan – Gürcistan – Türkiye)

Hazar Bölgesindeki petrol ve doğal gazı taşıyacak yeni projeler:

***Türkmenistan -Türkiye – Avrupa (Nabucco) doğalgaz boru hattı
***Kazakistan – Çin petrol boru hattı
***Kazakistan – Türkmenistan – İran petrol boru hattı
***Bakü – Tiflis – Erzurum – Ankara doğal gaz boru hattı

Yeni Enerji Koridorları

Hazar ve Orta Asya ülkelerinden doğuya uzanan boru hatları Afganistan ve İran’ın stratejik önemini artırırken, batıya uzanan hatlar Türkiye’yi bir enerji koridoru haline getirmiştir.

Türkiye zengin petrol ve doğal gaz rezervlerine sahip değildir ama zengin petrol havzaları (Hazar ve Ortadoğu) ile büyük bir pazar olan sanayileşmiş Avrupa ülkeleri arasında doğal bir enerji köprüsü konumundadır.