Erzurum Kongresi Ne Zaman ve Neden Yapılmıştır? Kimler Katılmıştır?

2
Advertisement

Erzurum Kongresi ne zaman ve neden yapılmıştır? Kongreye kimler katılmıştır? Erzurum Kongresinin önemi, kongrede alınan kararlar. Erzurum Kongresi ile ilgili bilgi.

Erzurum Kongresi Katılımcıları

ERZURUM KONGRESİ, Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın başlarında, Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 arasında Erzurum’da toplanan kongre. Haziran 1919’da Amasya Genelgesi’nde belirtilen kararlar doğrultusunda Sivas’ta yapılması kararlaştırılan ulusal çaplı kongre öncesinde 10 Temmuzda, Erzurum’da bölgesel nitelikli bir toplantı yapılması kararlaştırıldı. 3 Temmuzda Mustafa Kemal Erzurum’a geldiyse de uzak bölgelerden gelecek delegelerin de katılımını sağlamak amacıyla toplantı 23 Temmuza ertelendi.

Bu arada 8 Temmuzda Mustafa Kemal’in askerlik görevinden alındığına ilişkin padişah iradesi yayınlandı. Bunun üzerine Mustafa Kemal, askerlikten kendi isteğiyle ayrıldığını ve bundan sonra ulusun bağrında bir savaşçı olarak yer alacağını açıkladı. 23 Temmuz günü Erzurum Müdafâai Hukuk Cemiyeti Başkanı Hoca Raif Efendi’nin açtığı kongreye Bitlis’ten 3, Erzurum’dan 23, Sivas’tan 10, Trabzon’dan 16, Van’dan 2 delege olmak üzere toplam 54 delege katıldı. Kongrenin açılışından sonra yapılan başkanlık divanı seçiminde, Mustafa Kemal büyük bir çoğunlukla kongre başkanlığına getirildi.

Mustafa Kemal, ülkenin içinde bulunduğu durumu değerlendiren konuşmasında ülkenin kurtuluşu için örgütlenilmesi gerektiğini belirtti, bunun da Müdafâai Hukuk Cemiyetleri tarafından gerçekleştirilebileceğini vurguladı. Daha sonra padişaha bağlılık telgrafı çekilerek, Sadrazam Ferit Paşa’nın toplantıya ilişkin yaptığı açıklamalara yanıt niteliğinde bir bildiri kaleme alındı. Yaklaşık 14 gün süren kongre çalışmaları sırasında ulusların kendi yazgılarını belirlemeleri ilkesinin geçerliliği vurgulanarak ulusal iradeye dayalı olmayan hükümetlerin içinde bulunulan türden sorunları çözmekte yetersiz kalacağı görüşü benimsendi. Bu amaca yönelik olarak hükümete yeni bir ulusal meclisin toplantıya çağrılması konusunda öneride bulundu. Bu öneri dikkate alınmazsa Doğu Anadolu, kendi kendini savunma amacına yönelik geçici bir hükümet oluşturabilecekti.

Kongre sonunda yayınlanan kararlar şu temel görüşleri belirtiyordu:

Ulusal sınırları içinde yurt bir bütündür, asla parçalanamaz.Her türlü yabancı işgale karşı Osmanlı Devleti’nin çözünmesi durumunda, tüm ulus birleşerek direnmeye geçecektir.Ülkenin ve bağımsızlığın sağlanıp korunmasında İstanbul Hükümeti gerekli gücü göstermezse ulusal bir kongre tarafından seçilecek geçici hükümet kurulacaktır.Kuvay-ı Milliye’yi etkin ve ulusal istemi egemen kılmak temeldir. Hristiyan öğelere siyasal egemenliğimizi ve toplumsal dengemizi bozucu ayrıcalıklar verilemez. Manda ve korumacılık (himaye) kabul edilemez. Ulusal Meclis’in hemen toplanması ve hükümet uygulamalarının bu meclis denetiminde yapılması için çalışmalar yapılmalıdır.

Advertisement

Kongre adına gerekli etkinlikleri sürdürecek olan Heyet-i Temsiliye’nin başkanlığına Mustafa Kemal getirilirken öteki üyeliklere de Rauf (Orbay) Bey, Hoca Raif Efendi, eski milletvekillerinden İzzet ve Servet beyler, Şeyh Fevzi Efendi, Bekir Sami Bey, eski Bitlis milletvekili Sadullah Efendi ve Hacı Musa Bey seçildiler. Kongrenin etkinlikleri ve açıklamaları İstanbul Hükümeti ve İngilizleri çok şaşırttı.

Hükümet, Mustafa Kemal ve Rauf Bey’in hemen tutuklanarak İstanbul’a getirilmesi için İçişleri Bakanlığı’ nı (Dahiliye Nezareti) görevlendirdi. Daha kongre sürerken 30 Temmuzda İstanbul, 15. Kolordu Komutanı Kâzım Karabekir Paşa’dan, Mustafa Kemal’in yakalanarak İstanbul’a gönderilmesi istendi. Kâzım Karabekir Paşa bunu 1 Ağustos 1919 tarihli yanıtıyla reddetti. Bundan sonra işgalci devletlerin ve İstanbul Hükümet’inin çabaları boşa çıkarılarak Sivas Kongresi hazırlıklarına başlandı.

ERZURUM KONGRESİNE KATILANLAR:

Erzurum Kongresi Katılanlar

Erzurum Kongresi Katılanlar

Erzurum Kongresi Katılanlar

Advertisement


2 yorum

  1. ATATÜRK’ÜN SAĞ TARAFINDA OTURAN DEDEDEN HİÇ BAHSEDİLMEMİŞ KİM OLDUĞU HAKKINDADA AÇIKLAMALARDA HİÇ BİR ŞEY GÖREMEDİM . ACABA KİM OLDUĞU NEREDEN GELDİĞİ KONGREDE NE YAPTIĞI HAKKINDA BANA BİLGİ VERİRMİSİNİZ TEŞEKKÜR EDERİM

Reply To elif Cancel Reply