Nikolay Gogol Kimdir? Ünlü Rus Yazarın Hayatı ve Eserleri Hakkında Bilgiler

0
Advertisement

Nikolay Vasilyeviç Gogol Kimdir ve ne yapmıştır? Rus yazar Nikolay Gogol hayatı, biyografisi, eserleri, kitapları hakkında bilgiler.

Nikolay Vasilyeviç Gogol

Nikolay Vasilyeviç Gogol; Rus yazarıdır (Poltava/Soroçintsi 1809-Moskova 1852).

Ukraynalı, iyi eğitim görmüş, sanatsever, küçük toprak soylusu bir ailenin oğludur. Lise yıllarında döneminin toplumsal ve politik olaylarını yakından izledi, okul dergilerine yazılar yazdı. 1928’de St. Petersburg’a gitti. Edebiyat çevresine girme ve tiyatro oyunculuğu denemeleri başarısızlıkla sonuçlandı. Bakanlıklardan birinde küçük bir yazıcılık görevi bularak geçimini sağladı. Tüm boş zamanını edebiyat çalışmalarına ayırdı. 1831-1832 arasında iki bölüm olarak yayımladığı Ukrayna öyküleri derlemesi Vechera na Khutore Eliz Diekanki (Dikanka Yakınlarındaki Bir Çiftlikte Geceler) ona kısa sürede büyük ün kazandırdı. 1834-1835 arasında Petersburg Üniversitesi’nde ortaçağ tarihi doçentliği yaptı.

1835’te Mirgorod Öyküleri’ni yayımladı. Bu derlemede Taraş Bulba da yer alıyordu. 1831’de tanıştığı Puşkin’e yakınlaşan Gogol onun etkisiyle ilk öykülerindeki neşeli, alaycı ve kaygısız havadan uzaklaşarak acı bir toplumsal yergiye geçti. Aynı yıl çeşitli yazılarını ve öykülerini (Portre, Nevski Caddesi, Bir Delinin Güncesi) derlediği Arabeski (Arabeskler) adlı eserini yayımladı. Bu üç uzun öyküde başkentin kenarda köşede kalmış, devlet çarkının içinde ezilen, hakkını aramayan güçsüz insanlarını ustalıkla betimledi. 1836’da Rus bürokrasini alaya alan Müfettiş (Revizor) adlı komedisi sahnelendi. Oyunu çok tutulduysa da Petersburg’un bürokrat kesiminin ters tepkisine yol açtı. Gogol bu en verimli döneminde bunalıma düştü. Yurtdışına çıktı, 1836-1848 arasında kısa sürelerle Rusya’ya dönerek çeşitli Avrupa ülkelerinde yaşadı.

Puşkin’e verdiği sözde durarak büyük romanı Ölü Canlar’ı (Mertıvıya Dusi) 1842, tamamladı. Yoğun eleştirileri geçersiz kılmak için eserin ikinci bölümünü yazmaya başladı, ama beğenmediği için taslaklarını yaktı. Derin dinsel duygular içinde Hristiyanlık ülkülerini doğrudan öğütlemeye başladı. Vibrinniye Mesta iz Perepiski s Druz Yami (Arkadaşlarımla Mektuplaşmaladan Seçmeler, 1847), 1848’de Kudüs’te hacı oldu. Ülkesine döndükten sonra sağındığı dinsel ortamın, gerici din adamlarının baskısıyla yeni baştan yazdığı Ölü Canlar’ın 2. cildini bir kez daha yaktı. Yaşantısını huzura kavuşturmak için seçtiği sürekli oruca dayanamayıp öldü. Rus Edebiyatının temel taşlarından biri olan Gogol, Dostoyevski ve Turgenyev’i etkilemiştir.

Advertisement

Nikolay Gogol

Öteki tanınmış öyküleri:

Burun (Nos) 1836, Kaput (Shinel) 1940; Oyunlar Bir Evlenme (Jentiba) 1833-1842, Kumarcılar (îgroki) 1842, Bütün Oyunları (1971).

Başlıca eserlerin özetleri:

Müfettiş,

Yazarın ünlü oyunudur; Rusçası Revizor (1836). Konu, kendi kusurlarını bilen ve örtmeye çalışan küçük küçük bir taşra kentindeki olumsuz kişilerin, kendi sanılarına kurban olarak bir toplum eleştirisine fırsat vermesine dayanır. Başkentin çapkın başı boşlarından Klestakov, yolunun uğrağı bir kasabada, yönetim işlerini denetleyecek bir görevli olarak kabul edilir: Validen gardiyana kadar uzanan bir memurlar katında herkes kendi açığını görmezlikten gelmesi için müfettişe yaranmaya, ona rüşvetin çeşitli kılıklarında armağanlar sunmaya girişir. Bütün bu yaraların deşilmesinden sonra da tüm işlerin düzelip örtüldüğü sanılırken asıl müfettişin geldiği haberi sahneye tam bir karabasan gibi çöker.

Ölü Canlar,

Romandır. I. Nikola dönemindeki (1825-1855) Rus toplumunun köylü gerçekliğini konu edinir; birer nesne gibi alınıp satılabilen, adam başına vergisi bulunan, bunun dışında hiçbir hakları kabul edilmeyen köylü, ırgat kesiminin yoksun yaşantısından canlı tablolar sergiler. Bazılarının öldüklerini bile farkına varılmayan bu mujiklerin can bakımından sayısı, bazı tarım kredilerinin sağlanmasına el verdiği için roman kahramanı Çiçikova bu konudaki düzenbazlığını başlatır. Hemen hepsi ölmüş oldukları için artık beslenme yükleri de kalmamış olan bu kâğıt üstündeki canlar, ona büyük bir gelir sağlarsa da sonunda ortaya çıkar. Amaç, Rus köylü yaşamının en acı gerçeklerini eleştirme fırsatını bulmaktır. DAHA DETAYLI KİTAP ÖZETİ

Taraş Bulba,

Ukrayna Kazakları’nın yaşamlarını, değer yargılarını, doğal ve toplumsal özelliklerini, Polonyalılara karşı giriştikleri sürekli çatışmalar konu edinen eserdir. Yaşlı Kazak Taraş Bulba’nın çevresinde gelişir. Hiçbir duygunun zayıflığına yer vermeyen disiplinli baba, Kazak ahlakının gerektirdiği eylemi gerçekleştirmekten çekinmez; bir Polonyalı kıza tutulan, ölçülerini yitirerek halkına ve yurduna sırt çeviren oğlu Andrey’i kendi eliyle öldürür.


Kaynak – 2

Tanınmış bir Rus yazarıdır. Edebiyatın her alanında eserler vermiştir. Rus edebiyatında gerçekçiliğin öncülerinden sayılır. Nikolay Gogol, Ukrayna’da 31 Mart 1809 tarihinde doğdu. Asil bir ailenin çocuğuydu. Küçük yaşta öksüz kaldı. 19 yaşındayken Petersburg’a gitti. Ekmek parasını sağlayabilmek için çalışmak zorundaydı. Fakat kısa zamanda Ukrayna’yı özledi. Vatan hasretini gidermek için Ukrayna ile ilgili hikayeler yazmaya başladı. İlk hikaye kitabını 1831 ‘de yayınladı. Ukrayna’da çiftlik hayatını anlatan bu hikaye kitabı pek fazla beğenilmedi. Gogol, kısa zamanda şöhrete kavuşan talihli yazarlardan değildi. Ancak, Puşkin’le tanışıp ahbap olduktan sonra kader onun yüzüne gülmeye başladı. Puşkin, Gogol için büyük bir ilham kaynağı olmuştur.

Advertisement

Nikolay Gogol

Gogol, 1835’te «Taras Bulba» adındaki ilk romanını yayınladı. Bir yıl sonra da hemen bütün dünya sahnelerinde oynanan «Müfettiş» piyesini yazdı. Bu eserde Müfettiş o devrin bürokrasi zihniyetiyle tatlı bir şekilde alay eder. Piyesi kitap halinde basanlar, eserin sahneye konmadan önce devrin Çarı I. Nikola tarafından bir kere gözden geçirilmesini uygun bulmuşlardı, zira, eserin fırtınalar yaratacağını, bu yüzden pek çok kimsenin Sibirya’ya sürüleceğini tahmin etmişlerdi. Çar Nikola piyesi okudu, derhal sahneye konması için emir verdi.

Gogol, bir yandan da en büyük eseri olan «Ölü Canlar» ı tamamlamaya uğraşıyordu. Bu, Rusya’daki kölecilik düzenini tenkid eden bir eserdi. Zengin bir adamın köle satın alıp başkasına satarak diyar diyar gezisini anlatıyordu. Gerçekçi bir üslupla yazılan eserde yer yer çok güzel tasvirlere de rastlanıyordu. Eser 1842’de kitap halinde yayınlandı. Yazar bu kitabı yüzünden pek çok tenkide uğradı.

Gogol, hayatından memnun değildi. Sıhhati de günden güne bozuluyordu. Zamanla kimseyle görüşmez, hiçbir yere gitmez oldu. Ünlü yazarın kendini melankoliye kaptırdığı söyleniyordu. Gogol, ölümünden kısa bîr zaman önce, evindeki bütün müsveddeleri toplayıp yok etti. Bunların arasında, «Ölü Canlar» romanının o zamana kadar hiç yayınlanmamış olalı ikinci cildi de vardı. XIX. yüzyıl dünya roman edebiyatının anıtlarından biri sayılan «Ölü Canlar» ın ikinci cildinin böyle bir kazaya uğraması edebiyat alemi için büyük kayıp sayılır.

Gogol’u İngiliz romancısı Charles Dickens‘a benzetenler çoktur. Hayatın acı taraflarını alaylı bir şekilde anlatmasını bilen Gogol, eserlerinden söz ederken: «Bunlar benim ruhumun tarihidirler» demişti. Gerçekten de romanlarında, hikayelerinde anlattığı insanlar gibi onun da hayatı acılarla doluydu. O, eserlerinde Rusya’nın küçük taşra kasabalarında yaşayanların hayat ve maceralarını dile getirmiştir. Yazarın en güzel eserleri «Taras Bulba», «Ölü Canlar» ve «Müfettiş» tir. Ayrıca hikâye kitapları da .vardır.

Nikolay Gogol Başlıca Eserlerinin Listesi

  • Ölü Canlar
  • Taras Bulba
  • Müfettiş
  • Portre
  • Eski Zaman Beyleri
  • Evlenme
  • Bir Delinin Hatıra Defteri
  • Petersburg Hikâyeleri
  • Masallar
  • Fayton
  • Dava


Leave A Reply