Asuman ve Zeycan kimdir? Asuman ve Zeycan adlı halk hikayesinin özellikleri, konusu, özeti, aşklarının öyküsü, Asuman ve Zeycan hakkında bilgi
Asuman ve Zeycan Hikayesi
Asuman ile Zeycan, aynı elmadan yiyerek çocuk sahibi olan iki ana babanın biri kız, biri erkek çocukları arasındaki aşkı anlatan Türk halk öyküsüdür.
Daha çok Doğu Anadolu’da anlatılmakta olup, öteki Türk halk öyküleri gibi fazla yaygın değildir. Erzincan beyi Kaleli Bey ile kâhyası Derviş Ahmet’in çocukları olmamaktadır. Bey ve kâhyası, kılık değiştirerek geziye çıkarlar. Bir yaylada karşılaştıkları bir dervişin verdiği elmayı eşleriyle birlikte yiyen babalar, çocuk sahibi olurlar. Beyin kızı, kâhyanın oğlu olmuştur. Derviş, kızın adını Zeycan, oğlanın adını da Asuman koyar, onların birbirleriyle beşik kertmesi nişanlı olduklarını, büyüdükleri zaman evlendirilmelerini söyler.
Çocuklar büyüyünce birbirlerini severler, ama Zeycan’ın annesi Kaleli Bey’i etkileyerek iki gencin evlenmesini engeller. Asuman ve Zeycan, düşlerinde bade içerek âşıklık gücü kazanmışlar, saz çalarak deyişler söylemeye başlamışlardır.
Asuman kılık değiştirerek beyin huzuruna çıkar ve ondan atışmak için âşık ister. Kaleli Bey Âsuman’ın karşısına âşık olarak kendi kızını çıkartır. Bu atışmada kaybeden, kazananın kölesi olacaktır. İki sevgili arasındaki sazlı sözlü mücadeleyi Âsuman kazanır. Ama Kaleli Bey sözünde durmadığı gibi, Âsuman’ı da öldürtmek ister. Sevgilisinin yardımıyla kaçıp kurtulan Âsuman, Basra’ya gider, bir kahvede âşıklık yapmaya başlar. Âşıklıkta gösterdiği başarı Basralı âşıklarca kıskanıldığı için bir kuyuya atılan Âsuman’ı, düşünde elinden bade içerek âşık olduğu derviş kurtarır, Erzincan’a getirir.
Âsuman bu kez Erzurum paşasına başvurarak yardım ister. Paşa bir adamını göndererek Kaleli Bey’e baskı yapar ve iki genç birçok serüvenden sonra birbirlerine kavuşup mutluluğa ererler.
Genellikle Doğu Anadolu ile ilgili yer adları geçtiğine ve Erzincan yöresinde yaygın olan söylentilere bakarak bazı araştırmacılar bu öyküde geçmişte yaşanmış birtakım olayların izlerinin bulunabileceği görüşünü ileri sürmüşlerdir.
Arap, Ermeni ve Latin harfleriyle Türkçe olarak birkaç kez basılmış olan Âsuman ile Zeycan öyküsü, sevgililerin sonunda birbirine kavuştukları az sayıdaki halk öyküsünden biri olma özelliğini de taşır.
