Ezan nedir? Ezanın açıklaması ve tercümesi nasıldır? Mezheplerde ezan okunmasındaki farklılıklar nelerdir, hakkında bilgi.
Ezan Nedir? Ezanın Mezheplere Göre Okunuşu
İslam dininin ibadeti olan 5 vakit namaza çağıran sesleniştir. Arapça’da bu kelime “bildirme” anlamına gelir. Okuyana “müezzin” (meyzin) denir. Ezan 7 cümleden ibarettir :
1— “Allahu ekber” = En büyük olan Allah’tır.
2— “Eşhedu en la ilahe illa’llah” = Şahadet ederim ki Allah’tan başka tapacak yoktur.
3— “Eşhedu enne Muhammeden Resûlu’l-lah” = Şahadet ederim ki, Muhammet, Allah’ın peygamberidir.
4— “Hayye’ala’s-salat” — Namaza gelin.
5— “Hayye’ale’l-felah” = Gelin de kendinizi (manevi bakımdan) kurtarın.
6— “Allahu ekber” = En büyük olan Allah’tır.
7— “La ilahe illa’llah” = Allah’tan başka tapacak yoktur.
Ezanın Mezheplere Göre Okunuşu
“Kelime-i Tevhid” denen ilk cümle 4 (yalnız Maliki mezhebinde 2), diğer cümleler 2, son cümle 1 kere okunur. Yukarıdaki formül, 4 Sünni mezhebe göredir. Bunlardan Hanefiler hariç, diğer üçü 2 ve 3 numaralı cümleleri de ikişer defa okuduktan sonra, daha yüksek sesle bir kere daha tekrarlarlar ki buna “terci” denir. Yalnız sabah namazı için 5 ve 6 numaralı cümleler arasında “as-salatu hayrun mine’n-nevm” (namaz uykudan hayırlıdır) cümlesi eklenir. İki defa tekrarlanan bu cümle, 4 mezhepten yalnız Hanefiler’ de ezanın sonunda okunur. Şii mezheplere gelince bunlar ezanın 5. ve 6. cümleleri arasında iki kere” “hayye ‘ala hayri’l’amel” (işlerin en hayırlısına geliniz) cümlelerini eklerler. Bütün bunlar, 5 vakit namazla cuma namazı içindir.
Bayram Namazı
Bayram namazına davetse şu cümleden ibarettir: “As-salatu cami’aten” (toplu namaza gelin).
Türk müziğinde ezan, dini müzik bölümünün cami müziği koluna dahil çok önemli bir şekildir. Çeşitli makamlardan mümkün olduğu kadar sade, geçkisiz, usulsüz ve zühdi bir şekilde taksim edilerek (yani irticalen) okunur.
Dört mezhepten Hanbeliler’de ezanı müzikle okumak caiz değildir; Şiiler’de de öyledir.
