Fiğ nedir, nasıl bir bitkidir? Fiğ nerelerde yetişir, ne işe yarar, kullanım alanları, tarihçesi ve özellikleri hakkında bilgi.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Fiğ; (Lat. Vicia). İkiçenekliler sınıfının Baklagiller familyasından bir ya da çok yıllık, tırmanıcı, otsu bitkidir. Çiçekleri yaprakların koltuğundan çıkar. Tek tek ya da salkım biçiminde bulunur. Kuzey Yarıküre’nin ılıman bölgelerinde yetişir, 125 türü vardır. Köklerindeki nodüllerine taşıdığı bakterilerin havanın azotunu bağlama özelliği nedeniyle toprağın azotça zenginleşmesini sağlar. Meralar dışında yoksul toprakların iyileştirilmesi amacıyla da ekilir.
Türkiye’de yem bitkisi olarak üç çeşit fiğ yetişir: Yaprakları karşılıklı dizili yaprakçıklardan oluşan, meyvesi fasulye biçiminde olan tane, yem ve otu için yetiştirilen bayağı fiğ, tane verimi daha yüksek olan ve bayağı fiğden daha fazla boylanan koca fiğ, sapı ince, dişli ve tüylü olan, 1.5 m kadar boy atan, daha çok yeşil ve kuru ot olarak kullanılan tüylü fiğ.
Kaynak 2
Hayvan yemi olarak yetiştirilen bir bitkidir. İkiçenekli ayrı taçyapraklıların baklagiller familyasındandır. Anayurdunun Güney Avrupa ve Asya, hatta Türkiye olduğu sanılıyor. Trakya ve Bursa’ da fiğin birçok çeşitleri bulunur ki bu da anayurdunun Türkiye olduğu kanısını kuvvetlendiriyor.
Beyaz taneli fiğ, Avrupa memleketlerinde insan besini olarak kullanılırsa da yurdumuzda daha çok hayvan yemi olarak yetiştirilir. Fiğ tarımı bilhassa Manisa, Balıkesir, İsparta ve Denizli’de gelişmiştir. 400.000 dönümlük bir alanda ekilen fiğden yılda ortalama 25-45 bin tonluk ürün alınır.
Fiğ, otsu bir bitkidir. Çoklukla tırmanıcı bir gövdesi, salkımı andıran yaprakları vardır. Bir metre yüksekliğinde olan türü kırmızı çiçekler açar. Avrupa’da yetişen beyaz fiğ ise daha yüksektir. Fiğ, genel olarak, çavdar, yulaf, arpa gibi daha başka tahıllarla birlikte ekilir. Böylece, fiğ yanındaki bitkiye dayanarak daha kolayca yükselir.
Tarihçe
Suriye, Türkiye, Bulgaristan, Macaristan ve Slovakya’daki erken Neolitik yerleşim yerlerinde bulunan kömürleşmiş kalıntıların kanıtladığı gibi, adi fiğ uzun süredir insan beslenmesinin bir parçası olmuştur. Ayrıca eski Mısır’ın Hanedan Öncesi bölgelerinden ve Türkmenistan ve Slovakya’daki birkaç Tunç Çağı bölgesinden de rapor edilmiştir. Bununla birlikte, daha sonraki fiğ yetiştiriciliğine dair kesin kanıtlar yalnızca Roma dönemine aittir.
İncil’in bazı İngilizce çevirilerinde (“Daralar Meselinde” olduğu gibi) atıfta bulunulan “dara”, darnel çavdar otu, Lolium temulentum olabilir.
