Fındık Nedir? Fındık Nasıl Yetiştirilir? Başlıca Türleri Nelerdir?

Fındık nedir? Fındık türleri nelerdir? Fındığın özellikleri nelerdir? Fındık nasıl yetiştirilir, hakkında bilgi.

Fındık; Çok besleyici bir yemiştir, nişasta, şeker, vitamin bakımından pek zengindir. Kuru fındıkta %66 yağ,  %17 azot vardır; en çok A, B,, B: vitaminleri bulunur. Pek nadir bulunan E vitamini de, buğdayla birlikte, fındıkta da vardır. 100 gram kuru fındık 683 kalori verir ki bu miktar cevizden çoktur (Ceviz: 652), yağlara yakındır (yağlar: 790-850). Fındık maden bakımından da zengindir; içinde en çok potasyum, fosfor, kalsiyum bulunur.

Kaynak: pixabay.com

Fındık, çok yağlı bir yemiş olduğu için, besleyici olmakla birlikte, sindirimi güçtür; bunun için, midesi zayıf olanlara tavsiye edilmez. Ayrıca, yağlı besinlere karşı pehriz etmek zorunda bulunanlar da fındıktan kaçınmalıdır. Buna karşılık, çocuklara, yeni yetişenlere, yüksek kalori sağlaması bakımından, çok faydalıdır.

Fındıktan hekimlikte de çok faydalanılır. Bu arada, fındık yağı badem yağı ile aynı özelliktedir; barsak yumuşatıcı olarak kullanıldığı gibi yanıklara melhem olarak da sürülür. Ayrıca, fındık yağı, bol vitaminleriyle deriyi beslediği için, güzellik kremlerinde de kullanılır.

Fındık Nasıl Yetiştirilir?

Fındık bizde en çok Karadeniz kıyılarında, Giresun bölgesinde yetişir. Yurdumuz fındık üretiminde dünyada birinci gelir: Fındık ağaçlarımızın sayısı 160 milyonun üstündedir, yılda 70-80 bin ton fındık alınır ki bu miktar dünya fındık üretiminin yarısından çoktur.

Fındık ağacı humus bakımından zengin, hafif kumlu, killi serin toprakları sever. Kökleri dik olarak 1 m. derinliğe kadar iner. Killi topraklarda, daha çok, tombul fındık, kumlu-killi topraklarda ise sivri fındık yetişir. Yapraklarını döküp toprakta humus meydana getiren ağaçların gölgeliklerine, soğuk bölgelerde güneye bakan, kuzeye kapalı yerlere dikilmelidir.

Kaynak: pixabay.com

Fındık tohumundan, çelikle, daldırma ile, aşı ile üretilebilirse de en iyisi kök diplerinden süren piçlerle (fışkınlarla) yetiştirmektir. Bu sürgünler ilkbahara yakın, ağaçlar daha uyanmadan, köklü olarak alınır, sonbaharda derince kirizme edilmiş, gübrelenmiş toprağa dikilir. Fidanlar, 4-5 yıl sonra yemiş verir. O zamana kadar oldukça sık çapalanmak ister. Yemiş vermiş ağaçların da, kıştan önce, dipleri açılarak aralarındaki toprak bellenmeli, toprağa yakın iki fışkın bırakılarak öteki fışkınlar kesilmelidir. Yaşlı dallar sonbaharda budanmalı, toprağa ara sıra bol gübre verilmelidir. İyi bakılan fındık ağacı 50-60 yıl yaşar.

Fındığa dadanan zararlı böceklerin başında fındık kurdu gelir. Larva halindeyken yemişin içine girip tırtıl olan bu böcek fındığın içini yer bitirir. Bir de oberea linkaris denilen bir tırtıl daha vardır ki bu da filizlerin içini kemirir, yapraklar solar, buruşur. Bunlara karşı çeşitli ilâçlarla vaktinde savaşa geçmelidir.

Yurudumuzda yetişen fındıkların başlıca türleri şunlardır:

• Tombul (Yağlı) Fındık. — Kabuğu ince, açık renk, içi yuvarlaktır. Yüksek yerlerde de yetişir.
• Sivri Fındık. — Kabuğu kalın, esmer, içinin ucu sivri, dibi yuvarlaktır. Soğuğa pek gelemez, deniz kıyılarında daha iyi yetişir.
• Palaz Fındık. — Tombul fındıktan daha iri, biraz yassıdır, kabuğu koyu kırmızıdır. Deniz kıyılarında, toprağının altı çakıl olan yerlerde daha iyi yetişir.
• Badem Fındık. — Sivri fındıktan daha iri, daha yassıdır. Kabuğu incedir, kırmızıya çalar koyu renktedir. Biçimi bademi andırır, lezzetli bir fındıktır.
• Kara Fındık. — Kalın kabuklu, esmer renkli, iri, az yağlı bir fındıktır.
• Kuş Fındığı. — Tombul fındığa benzer; yalnız, dibi düz değildir, kabuğu parlak, incedir.