Fransa kralı birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü Henri hayatları ve dönemleri ile ilgili bilgi.
HENRI I, Fransa kralıdır (1008 ? – Orle-ans/Vitryaux-Loges 1060).
Hükümdarlık dönemi: 1031-1060. Kral II. Robert’in oğludur. 1031’de babasının ölümü üzerine kral olduysa da çıkan ayaklanmanın ardından Normandiya’ ya sığındı ve Normandiya Dükü’nün yardımıyla 1034’te ayaklanmayı bastırdı. Fransa ile savaşıp yenilgiye uğradı. 1059’da oğlu Philippe’e taç giydirerek Capet Hanedanı’nın sürekli olmasını sağladı.
HENRI II, Fransa kralıdır (St. Germainen-Laye 1519- Paris 1559).
Hükümdarlık dönemi: 1547-1559. Kral I. François’in küçük oğludur. 1547’de kral oldu. 1552’de Protestan Alman prensleriyle bir dostluk antlaşması imzaladıktan sonra Kutsal Roma İmparatorluğuma saldırıp Metz, Toul ve Verdun kentlerini ele geçirdi. 1556’da İtalya’yı istilaya kalkışması sonucu savaşa giren İspanyollar, 1557’de Fransızları St. Quentin’de kesin yenilgiye uğrattılar. 1558’de kral, bunu İspanya’nın müttefiği İngiltere’nin elinden Calais’ yi geri alarak karşılık verdi. 1559’da barış imzalandı.
HENRI III, Fransa kralıdır (Fontainebleau 1551 – St. Cloud 1589).
Hükümdarlık dönemi: 1574-1589. Kral II. Henri’ nin oğludur. Ağabeyi IX. Charles’in hükümdarlığı döneminde ülkenin gerçek egemeni olan annesi Catherine de Medicis tarafından 1567’de Huguencilere (Fransız Protestanları) karşı savaşan Fransız Orduları Komutanlığı’na atanması sonucu Jarnac ve Moncotour’ da Protestan güçlerini ezdi (1569). 1572’de annesinin Aziz Bartholomei Günü Kıyımı’nı düzenlemesine yardımcı oldu. 1573’te Polonya kralı seçildiği için Fransa’dan ayrıldıysa da, 1574’te ağabeyi IX. Charles’in ölümü üzerine Fransa tahtına çıktı. 1576’da sürüp giden din savaşlarına son vermek için din özgürlüğü başta olmak üzere Protestanlara birtakım ayrıcalıklar tanıdı. Bu ayrıcalıklara öfkelenen aşırı Katolikler, İspanya’nın da desteğiyle Kutsal Birliği oluşturdular. Birliğin baskısı altında Protestanlara karşı yeniden savaş açmak zorunda kaldı. 1577 Bergerac Barışı’nda Protestanlara tanıdığı çoğu ayrıcalıkları geri aldı. 1584’te kralın geriye kalan tek erkek kardeşinin ölmesi sonucu Protestanların önderi Navarra Kralı Henri tahtın mirasçısı oldu. 1588’de Protestan bir hükümdar istemeyen Birliğin kışkırttığı Paris halkı, kralı Chartres’e kaçmak zorunda bıraktı. Birlik açık ayaklanma ilan edince Kral Paris’i kuşatmada Protestanlarla güçbirliği yaptı. 1589’da kuşatma hatlarını aşan bir keşiş, kralı hançerleyerek öldürdü. Navarra Kralı Henri (IV. Henri) ardılı oldu.
HENRI IV, Fransa kralıdır (Pau 1553 -Paris 1610).
Hükümdarlık dönemi: 1589-1610. Fransız Prensi Antoine de Bourbon’un oğlu, Bourbon Hanedanı’nın ilk kralıdır. 1562’de babası ölünce Navarra kralı ve Fransız Protestanları’nın doğal önderi oldu. 1576’da saraydan kaçarak Protestan Orduları’nın komutanlığını üstlendi. Fransa Kralı III. Henri’nin çocuğu olmadığından, 1584’te erkek kardeşi ve veliaht François ölünce Navarra Kralı Henri, Fransa tahtının en yakın mirasçısı oldu. Protestan kral görmek istemeyen Kutsal Birlik, Papa V. Sixtus’un da onayını aldıktan sonra Protestanlara ve kral yönetimine karşı savaş açtı. Ancak 1589’da III. Henri’yi bağnaz bir Katolik olmalarına karşın krallık yanlısı birçok Fransız, IV. Henri’yi kral olarak tanıdı. IV. Henri, Birliğin güç merkezi Paris’i savaşla alamayacağını anlaması üzerine 1593’te Birliği felce uğratarak 1594’te Paris’e girmeyi başardı, Katolik kalesi olan kentleri de tek tek ele geçirdi. 1598’de Fransa’da barışı yeniden kurdu. Ardından Katolikliği ülkenin resmi dini olarak onayladı, ancak Protestanlara da din özgürlüğü, devlet memuru olabilme ve belirli kentlerde askeri güç bulundurma yetkisi tanıyan Nantes Fermanı’nı yayımlayarak Fransa’da 40 yıldır sürüp giden kanlı din savaşlarına son verdi. I. François’in temellerini attığı Osmanlı-Fransız dostluğunu 1604’te I. Ahmet ile yaptığı yeni bir antlaşmayla tazeledi ve geleneksel dış düşman olan Habsburglara karşı güç kazandı. 1610’da aşırı bir Katolik tarafından bıçaklanarak öldürüldü.
