Franz Joseph Kimdir? Avusturya Macaristan İmparatorunun Hayatı, Dönemi

0
Advertisement

Avusturya-Macaristan imparatorluğunun ünlü imparatorlarından Franz-Joseph hayatı hakkında genel bilgilerin yer aldığı biyografik yazımız

Franz Joseph

Kaynak: wikipedia.org

Franz Joseph

Franz-Joseph (1830-1916), Avusturya – Macaristan İmparatorudur. Habsburg – Lothringen hanedanından Arşidük Franz – Karl’ın (1802-1878) 4 oğlunun büyüğü, İmparator I. Franz’ın (1792-1835) torunudur. Annesi Bavyera Prensesi Sophia’dır (1805 – 1872).

Franz-Joseph Viyana’da doğdu. 2 aralık 1848’de, bütün Avrupa’yı altüst eden ihtilalin sonucu olarak tahtını bırakmak zorunda kalan amcasının yerine 18 yaşında imparator oldu. Amcası I. Ferdinand (1793-1875; saltanatı: 1835 -1848) daha uzun müddet yaşamıştır. I. Ferdinand’ın çocuğu yoktu. Franz-Joseph’in babası hayatta olduğu halde, akli melekelerindeki eksiklik dolayısı ile hükümdar yapılmamıştır.

Franz-Joseph 1854’te 17 yaşındaki teyzezadesi Bavyera Prensesi Elizabeth (1837-1898) ile evlendi. İmparatoriçe, 44 yıllık evlilikten sonra bir suikaste kurban gitti.

Franz-Joseph 1849 İtalya ve Macaristan îhtilalleriyle karşı karşıya kaldı. Macaristan ihtilalcilerini Osmanlı koruyordu. Buna rağmen, Avusturya ve bağlaşığı Rusya, Osmanlı’ya savaş açmaya cesaret edemediler, boş tehditlerle yetindiler. 1859 İtalya Savaşı’nda Fransa’ya yenilen Avusturya İmparatorluğu en güzel İtalyan eyaletlerini kaybetti.

1866’da Almanya birliğini gerçekleştirmek üzere bulunan kudretli rakibi Prusya’ya yenildi. 1867’de imparatorluk, çifte devlet haline getirilerek, “Avusturya – Macaristan” (Osterreichisdh – Ungarische Monarchie) adını aldı. Rusya – Fransa – İngiltere’ye karşı Almanya ve İtalya ile bağlaşan Avusturya, Birinci Dünya Savaşı’na girdikten iki yıl sonra, 21 Ekim 1916’da, Franz-Joseph 86 yaşında öldü. 68 yıldır işgal ettiği tahtla, dünyanın en kıdemli hükümdarı bulunuyordu.

Advertisement

Franz-Joseph’in 3 kardeşinin büyüğü olan Arşidük Ferdinand-Max ( 1831-1867) “I. Maximilien” unvanı ile, 1864’te Meksika İmparatoru oldu; sonradan ihtilalciler tarafından kurşuna dizildi.

Franz-Josep’in 3 kızından başka bir tek oğlu olmuştur ki, bu, «Mayerling Faciası» denen olayın kahramanı Veliaht-Arşidük Rudolf’tur. Rudolf’un yalnız bir kızı vardı. Onun için Franz-Joseph’ in yerine, kardeşi Karl-Ludwig’in ortanca oğlu Arşidük Otto’nun (1865-1906) büyük oğlu Karl (1887-1922) geçmiştir ki, bu ünlü imparatorluğun son hükümdarı olduğu zaman 29 yaşındaydı. 11 Kasım 1918’e kadar 2 yıl tahtta kaldı.

Arşidük Karl-Ludwig’in büyük oğlu Veliaht Arşidük Franz-Ferdinand (1863-1914) Bosnasarayı’nda, eşiyle beraber öldürülünce, Birinci Dünya Savaşı çıktı.

İmparator Franz-Joseph ve İmparator I. Karl, İstanbul’a gelerek Abdülâziz’i, II. Abdülhamit’i, V. Mehmet Reşat’ı ziyaret etmişlerdir. Sultan Aziz de İmparator’u Viyana’ da ziyaret etmiş, ünlü Schönbrunn imparatorluk sarayında kalmıştı. Franz-Joseph, Süveyş Kanalı’nın açılması töreninde de Fransız İmparatoriçesi Eugenie ile beraber bulunmuştur.

Franz-Joseph

Kaynak 2

Franz Joseph; Avusturya-Macaristan imparatorudur. (Viyana 1830-ay.y. 1916).

Advertisement

Hükümdarlık dönemi: 1848-1916.

Amcası I. Ferdinand’ın yerine tahta çıktı (1848). Tahta çıktığı yıl patlak veren 1848 Devrimi’nden toprak yitirmeksizin sıyrılmayı başardı. 1849′ da kurulan Macar Cumhuriyeti’ ni Rus Çarı I. Nikola’nın askeri yardımıyla ortadan kaldırdı. 1853’te bir suikasti atlattı. 1859 Savaşı’nda Avusturya İtalya’daki egemenliğini yitirdi. Sonraki yıllarda Danimarka’nın Schleswig-Holstein’ı ele geçirmesini engellemek için Prusya ile ittifak kurdu. Yedi Hafta Savaşı’nda (Haziran-Temmuz 1866) Avusturya’nın yenilmesi üzerine Alman Birliği, Avusturya dışlanarak gerçekleşti. Bu savaşta Franz Joseph, Prusya’nın müttefiki olarak çarpışan İtalya Krallığı’na Avusturya’ nın son büyük İtalyan eyaleti olan Venedik’i de kaptırdı.

1867’de Macar kralı olarak da taç giydi. 1872’de bir saldırı karşısında ortak güçbirliğini öngören Üç İmparatorlar Antlaşması (Avusturya-Macaristan, Almanya ve Rusya) karara bağlandı. Osmanlı-Rus Savaşı’nın (1877-1878) ardından yapılan Berlin Konferansı’nda (1878) Bosna-Hersek toprakları Avusturya’ya bırakıldı. 1879’da Alman Başbakanı Bis-marck ile gerçekleştirdiği gizli ikili ittifaka, 1882’de İtalya’nın katılmasıyla Üçlü İttifak’a dönüştü. 1889’da tek oğlu ve tahtın ardılı Arşidük Rudolf’un Mayerling’te intihar etmesi, yaşlı imparatoru çok sarstı. 1898’de eşi İmparatoriçe Elizabeth, Cenevre’de öldürüldü. 1908’de Bosna-Hersek’i Avusturya topraklarına kattı. 1914’te yeğeni ve veliaht Arşidük Franz Ferdinand’ın Saraybosna’da bir Sırp öğrencisi tarafından öldürülmesi sonucu imparator Sırbistan’a savaş açtıysa da bu hareket imparatorluğunu yok eden Birinci Dünya Savaşı’na dönüştü ve bu kanlı savaşın ancak yarısını görecek kadar yaşadı.


Leave A Reply