Gaetano Donizetti Kimdir? Ünlü İtalyan besteci Gaetano Donizetti hayatı, biyografisi, eserleri, operaları hakkında bilgi.
Gaetano Donizetti Kimdir?
Gaetano Donizetti (29 Kasım 1797, Bergamo, İtalya – 8 Nisan 1848, Bergamo, İtalya). Tanınmış bir İtalyan bestecisidir. Bergamo şehrinde doğdu. Anası, babası onu bilim adamı olarak yetiştirmek istedilerse de o, müziğe karşı gösterdiği büyük istek üzerine, piyano ve armoni dersleri almaya koyuldu. Küçük yaşta ilk beste denemelerine başladı, bazı senfoniler, oda müziği eserleri yazdı.
20 yaşlarında opera sanatına bağlandıysa da bu alanda verdiği ilk örnek 1818′ de Venedik’te başarısızlığa uğradı. Bu olaydan yılmıyan sanatçı, denemelerine devam etti, sonuçta «Anna Bolena» adındaki eseriyle italya’da geniş ün kazandı. Ondan sonra, ağır bir akıl hastalığına tutulup yatağa düşünceye kadar 70 opera yazdı, müzik tarihinde önemli bir yer kazandı. 1834’te Napoli Konservatuvarına profesör olarak atanan Donizetti çok düzenli bir hayata dayanamadığı için oradan ayrıldı, Viyana, Bolonya ve Paris’te yaşadı. Hastalığı önce 1845’te belirdi, Paris yakınlarında Ivry Akıl Hastanesine yatırıldı. Doktorlar hava değişikliğinin iyi geleceğini söyleyerek yurduna dönmesini tavsiye ettilerse de bu da bir fayda sağlamadı, besteci beş yıl süren ıstıraplardan sonra öldü.
Donizetti tipik İtalyan opera sanatının en büyük ustalarından biridir. Eserleri şekil mükemmeliyetinin üstün örnekleri olan zarif, neşeli, güçlü, etkili melodilerle bezenmiştir. Bu melodiler ne Bellini’nin verimleri kadar ince, ne de Rossini’ninkiler kadar kıvrak değillerse de parlaklıkları, içten gelişleri, tabiîlikleriyle daima sevilmiştir.
Eserleri arasında günümüz sahnelerinde bilhassa şu operaları yer almaktadır: «Anna Bolena», «L’Elisire d’amore» (Aşk İksiri), «La Favorita» (Gözde), «Lucia di Lamrnermoor», «La Fille du Regiment» (Alayın Kızı).
Ağabeysi Giuseppe Donizetti Paşa’dır (1790-1851 ); 1831 ‘de Mehterhanenin yerine kurulan Mızıkay-i Hümayun’un başına getirilmiş, 20 yıl kalarak paşa olmuştur; eserlerinde Türk makamlarını da kullanmıştır.
Kaynak – 2
Gaetano Donizetti; İtalyan bestecisidir (Bergamo 1797 – ay. y. 1848). İlk müzik bilgilerini Bergamo Müzik Enstitüsü’nde Prof. Johann Simon Mayr’dan aldı; sonra Bologna’da ünlü müzikçi Stanislao Mattei’nin yanında eğitim gördü. İmpesario Paolo Zancla’nın isteği üzerine bestelediği ve librettosunu Bartolemeo Merelli’nin yazdığı Enrico di Borgogna operası 1818’de Venedik’te sahnelendi. Ardından 1822’de Roma’da sahnelenen Zoraide di Granata eleştirmenlerce övgüyle karşılanınca tüm çalışmalarını opera üzerinde yoğunlaştırdı.
Daha kişisel ve dramatik bir üslup geliştirerek Rossanini etkisinden sıyrılan Anna Bolena operasının 1830’da Milano’da sahnelenmesi üzerine Avrupa’da geniş bir ün yaptı. 1834-1837 arasında Napoli Müzik Koleji’nde öğretmenliğinin ardından Paris’e yerleşti, daha yoğun bir çalışmaya girdi. 1845’te sağlık durumu bozuldu ve bir süre akıl hastanesinde yattı.
Bir bölümü günümüzde de sahnelenen 40’ı aşkın operasından başlıcaları: l’Elisir dAmore (Aşk İksiri) 1832; Lucrezia Borga (1833); Parisina (1833); Torquoto T as so (1834); Lucia di Lamermoor (1835); Compa-nello di Notte (Gece Çanı) 1836; la Fille du Régiment (Alayın Kızı) 1840; Don Pasquale (1843).
