Gelişim psikolojisinin temel kavramlarından olan Olgunlaşma nedir, nasıl açıklanır? Olgunlaşma hakkında bilgi.
Gelişim Psikolojisinde Olgunlaşma
Gelişim psikolojisinin en temel kavramlarındandır. Birçok gelişimin temel yapısını oluşturur. Gelişimin bütün alanını kapsar.
Vücut organlarının belli bir yaşta kendilerinden beklenen bir davranışı yerine getirebilecek düzeye gelmesi için, öğrenme yaşantılarından bağımsız olarak, kalıtımın etkisiyle geçirdiği biyolojik bir değişmedir.
Olgunlaşma, kişinin kalıtsal olarak sahip olduğu gizli gücü yavaş yavaş ortaya çıkartması ve biyolojik olarak bir işi yapabilecek düzeye erişmesidir.
Olgunlaşma biyolojik bir süreçtir. Belirlenmiş, değişmesi olanaksız, biyolojik kalıtımın birbirini takip ederek ortaya çıkmasıdır.
Örneğin çocuğun yürümeye başlaması, kendi başına oturması, bisiklet kullanması, kaslarının ağırlığını taşıyabilecek güce ulaşmasına, kısaca olgunlaşmasına bağlıdır. Öte yandan bir ergenin üreme yeteneğini kazanması da olgunlaşmadır.
Örneklerden de anlaşılacağı gibi olgunlaşma, bazı becerilerin kazanılması için gerekli biyolojik temelli bir süreçtir. Bir organın olgunlaşması tamamlanmadığında çevresel faktörler ne kadar uygun olursa olsun belli becerilerin kazanılması mümkün olamayacaktır. Zamanı kaldığında kendiliğinden ortaya çıkar.
Olgunlaşma, fiziksel gelişime büyük ölçüde etki eder. Birçok psikomotor davranışın yapılması olgunlaşmaya bağlıdır. Örneğin; çocuğun el kasları yeter olgunluğa gelmeden, kalem tutup bir şeyler yazmayı öğrenmesi mümkün değildir. Ayrıca olgunlaşma, çocukların belirli bir yaşta gösterebilecekleri özelliklerdeki en fazla artışı sağlayabilir.
Olgunlaşma sadece psikomotor davranışlara ait bir kavram değildir. Beyin, sinir sistemi ve duyu organları dâhil organizmanın çeşitli kısımlarının kimi işlevleri görebilir düzeye gelmesini de ifade eder.
Olgunlaşma ile öğrenme birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Olgunlaşma öğrenme İçin bir ön koşuldur. Örneğin bir çocuğun bisiklete binmeyi öğrenebilmesi için kaslarının belirli düzeyde olgunlaşması gerekir. Olgunlaşma tamamlandığı anda öğrenme süreci başlar. Olgunlaşma ayrıca hazır bulunuşluk içinde bir ön koşuldur.
Gelişim Psikolojisinde Öğrenme
Tekrar ya da yaşantı sonucu organizmanın davranışlarında meydana gelen oldukça kalıcı izli-sürekli değişikliklerdir.
Bir öğrenmeden söz edilebilmesi için mutlaka bir davranış değişikliğinin olması; bunun yaşantı sonucu gerçekleşmesi; söz konusu davranış değişikliğinin kalıcı olması gerekir.
Örneğin; Bir çocuğun okuma yazmayı sökmesi, bisiklete binmesi, önlüğünü iliklemesi, öğretmen sınıfa girdiğinde ayağa kalkması birer öğrenmedir.
Öğrenme sonucunda istendik davranışlar(yazı yazma vs) kazanıldığı gibi istenmedik davranışlar da (kopya çekme vs) kazanılabilir.
